Avstraliya: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
k dil şablonunun tənzimlənməsi using AWB
Sətir 4:
|qısa_adı = Avstraliya
|milli_şüar =
|himn = [[Avstraliya himni]]<br/>[[FileŞəkil:Advance Australia Fair instrumental.ogg]]
|bayrağı = Flag of Australia.svg
|gerbi = Coat of Arms of Australia.svg
Sətir 59:
}}
 
'''Avstraliya''' və ya rəsmi adı ilə '''Avstraliya İttifaqı''' ({{langDil-en|Commonwealth of Australia}}), <small>oxunuş</small> {{IPA|[əˈstreɪljə]}}, ({{langDil-en|Australia}}, {{langDil-la|austrālis}} "Cənub") — [[Cənub yarımkürəsi]]də yerləşib Avstraliya materikini, Tasmaniya adasını, Hind və Sakit okeanlarında yerləşən bir neçə adanı əhatə edən, [[Millətlər Birliyi]]nin üzvü olan dövlət. Sahəsinə görə [[Okeaniya]]<nowiki></nowiki>da birinci, [[Ölkələrin və ərazilərin sahələrinə görə siyahısı|dünyada altıncı]] yerdədir. Avstraliya İttifaqından şimalda [[Şərqi Timor]], [[İndoneziya]], [[Papua-Yeni Qvineya]], şimal-şərqdə [[Vanuatu]], [[Yeni Kaledoniya]], [[Solomon adaları]], cənub-şəqdə [[Yeni Zelandiya]] yerləşir. Əhalisinin sayı 25 milyona çatır ki, onun da əksər hissəsi ölkənin yüksək [[urbanizasiya]] səviyyəsi ilə seçilən şərq sahillərində yerləşir.<ref>{{cite web|url=http://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.nsf/Lookup/by%20Subject/1301.0~2012~Main%20Features~Geographic%20distribution%20of%20the%20population~49|title= Geographic Distribution of the Population|accessdate= 21 avqust 2018}}</ref> Paytaxtı [[Kanberra]], ən böyük şəhəri isə [[Sidney]]dir. Ölkənin digər mühüm [[metropolis]] ərazilərinə [[Melburn]], [[Brisben]], [[Pert]] və [[Adelaida|Adelayda]] daxildir ki, bu şəhərlərin də hər birinin əhalisinin sayı 1 milyon nəfərdən çoxdur.
 
Avstraliya ərazisi təqribən 60 min il əvvəldən etibarən [[Avstraliya aborigeni|Avstraliya aborigenləri]] tərəfindən məskunlaşmış ərazi olmuş, 18-ci əsrin sonlarından etibarən isə bu əraziyə ingilis müstəmləkəçiləri gəlməyə başlamışdır. Avstraliya aborigenlərinin danışdığı dillər öz sinfinə görə [[Avstraliya dilləri|250 qrupa]] bölünür. 1606-cı ildə qitənin [[hollandlar]] tərəfindən kəşf edilməsindən sonra bu ərazi Yeni Hollandiya adlandırılmışdır. 1770-ci ildə [[Böyük Britaniya]] Avstraliyanın şərq sahillərini kəşf etmiş və bura ərazi iddiası irəli sürmüşdür. 26 yanvar 1788-ci il tarixindən etibarən britaniyalılar öz ölkəsində qaydalara tabe olmayan şəxsləri [[Yeni Cənubi Uels]] əyalətindəki koloniyalara sürgün etməyə başlamışdır. Həmin tarix hal-hazırda Avstraliyanın milli bayramı olaraq hər il müntəzəm şəkildə qeyd olunur. İllər keçdikcə bu əraziyə köç edənlərin sayı da stabil şəkildə artmağa başlamış və artıq 1850-ci ilə qədər qitənin böyük hissəsi kəşf olunmuş, həmçinin özünü idarəetmə hüququna sahib olan beş kral koloniyası qurulmuşdur. 1 yanvar 1901-ci ildə altı koloniya federasiyalaşmaq barədə qərar qəbul etmiş və Avstraliya İttifaqı formalaşmışdır. Altı ştat və on federal ərazidən ibarət olan Avstraliya hazırda stabil liberal demokratik siyasi sistemi ilə idarə olunur.
Sətir 332:
* Avstraliyanın milli simvollarından biri qidada istifadə olunan təbii cövhər olan [[vedjimayt]] ([[:en:Vegemite|Vegemite]]) hesab olunur.Hazırda vedjimayt istehsal edən zavodlar amerikan şirkəti olan [[Kraft Foods]]a məxsusdur.
* Avstaraliya valyutası- ([[avstraliya dolları]], AUD) dünyada ilk plastik (qeyri-kağız) pul hesab olunur.
* Böyük Britaniyadan ənənəvi immiqrasiya indiyə kimi mövcuddur. (bununla bərabər immiqrantların sayına görə birinci yerdə Hindistan və Çin durur). Britaniyalı immiqrantları avstraliyada qeyri-rəsmi olaraq «pomlar» adlandırırlar({{langDil-en|pom}}).Belə bir rəvayət mövcuddur ki,bura sürgün olunan ingilis əsirləri üzərində «pohm»— «Ali həzrətin əsirləri» yazısı olan xüsusi uniforma geyinməli idilər({{langDil-en|prisoner of His Majesty}}). Lakin bu rəvayət hüç nə ilə təsdiqlənməyib və ''pom'' sözünün əmələ gəlməsinin bir mənalı izahı tapılmayıb.
* Ekoloji təhlükəsizliyə əsaslanaraq Avstraliya ərazisinə bir çox malların, bitkilərin ,taxta məmulatlarının, xəz, dəri və.s malların gətirilməsi qadağandır. Bundan əlavə Avstraliyanın materik ərazisindən [[Tasmaniya]] adasına gəlmiş insanlar da xüsusi ekoloji nəzarətdən keçirlər.