'''Çayarası''' ({{langDil-en|Entre-Rios}}) — [[Cənubi Amerika]]<nowiki/>nın Daxili düzənliklərində, [[Argentina]]<nowiki/>nın şimal şərqində təbii vilayət.<ref name=":0">'''Çayarası'''// Büssel – Çimli-podzol torpaqlar / baş red. [[Mahmud Kərimov|M.K. Kərimov]]. — [[Azərbaycan Milli Ensiklopediyası]]. — Bakı: [[Azərbaycan Milli Ensiklopediyası Elmi Mərkəzi|“Azərbaycan Milli Ensiklopediyası” Elmi Mərkəzi]], 2014. — 25 cilddə. — V cild. — Səhifələrin sayı: 592. — Səh.: 466. — 25 000 nüsx. — ISBN 978-9952-441-10-9.</ref>
== Əhalisi ==
Sətir 75:
[[Parana çayı|Parana]] və [[Uruqvay çayı|Uruqvay]] çayları arasında (''27° və 34° c.e.-ləri arası'') yerləşir. Səthi alçaq (''hündürlüyü 50 –110 m'') allüvial düzənliklərdən ibarətdir; şimal hissəsini göl və bataqlıqlar, mərkəzini və cənubunu səthi çay dərələri ilə parçalanmış düzənliklər və xırda təpəliklər tutur.
İqlimi subtropik, rütubətlidir. Yayı isti (yanvarın orta temperaturu 24 –27 °C), qışı yumşaqdır (iyulun orta tempraturu 10 –17 °C), soyuq cənub qərb küləkləri (pampero) zamanı –5 °C-yədək düşür. Ya ğıntının ortaillik miqdarı 1000 –1700 ''mm''-dir. Çayarasının qərb hissəsində [[Parana çayı]]<nowiki/>nda tez-tez fəlakətli daşqınlar olur. Torpaq örtüyünü, əsasən, hidromorf torpaqlar təşkil edir. [[Parana çayı|Parana]] və [[Uruqvay çayı|Uruqvay]]ın geniş çaybasarlarında bataqlıq və çəmənliklərlə növbələşən həmişəyaşıl ağac növlərindən ibarət qalereya meşələri, qalan ərazilərdə kolluqlar, sıx və hündürdənli bitkilər yayılmışdır. Əhalinin sıx məskunlaşdığı yerlərdə antropogen landşaftlar (''mal-qara üçün otlaqlar, düyü, çay, tütün plantasiyaları, şam və evkaliptdən ibarə süni meşəsalma sahələri və s''.) üstünlük təşkil edir. 20-ci əsrin əvvəlində bataqlıqların böyük hissəsi qurudulmuşdur. Qalan su-bataqlıq sahələrində bir çox nadir heyvan növləri (''uzunquyruq susamuru, bataqlıq maralı, [[Amerika timsahı]]'') məskunlaşmışdır. Çayarasında, əsasən, [[Parana çayı|Parana]] və [[Uruqvay çayı|Uruqvay]]ın çaybasarların da 10-dan çox qorunan kiçik təbii ərazi (''El-Palmar, Pre-Delta milli parkları'') var. [[Argentina]]<nowiki/>nın qorunan ən iri ərazilərindən biri – [[İberiya]] əyalət təbiət qoruğu Ramsar konvensiyası çərçivəsində qorunan beynəlxalq əhəmiyyətli su-bataqlıq sahələrinə daxil edilmişdir.<ref name=":0" />
