Orqanizm: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k 158.181.40.221 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Eldarado tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. Teq: Geri qaytarma |
|||
Sətir 3:
== Orqan ==
Mənşəyinə, quruluşuna və yerinə yetirdiyi funksiyalara görə bir-birinə oxşar hüceyrələr və hüceyrəarası maddələr birləşib toxumanı əmələ gətirir. Orqan (üzv) bədənin müəyyən forması, quruluşu, yeri olan, bir və ya bir neçə funksiyanı yerinə yetirən hissəsinə deyilir. Orqanların bir qismi bədən boşluğunda yerləşir ki, bunlara daxili orqanlar deyilir. Hər bir orqan bir neçə toxumadan əmələ gəlmişdir, lakin bunlardan biri həmişə çoxluq təşkil edir və orqanın əsas funksiyasını müəyyən edir.
Yüksək orqanizmlərdə hər bir orqanda qan damarları və sinirlər vardır. Quruluşuna, vəzifəsinə və inkişafına görə bir-birinə oxşar orqanların məcmusuna orqanlar sistemi deyilir. Ümumi funksiyanı birgə yerinə yetirən müxtəlif quruluşa və inkişafa malik ayrı-ayrı orqanların və ya orqanlar sisteminin məcmusu aparat adlanır.
Sətir 9:
İnsan orqanizmi aşağıdakı sistem və aparatlardan ibarətdir: istinad-hərəkət aparatı, qan sistemi, ürək-damar sistemi, tənəffüs sistemi, həzm sistemi, sidik-cinsiyyət sistemi, daxili sekresiya vəziləri (endokrin sistemi), duyğu orqanları sistemi, sinir sistemi.
==Orqanizmin kimyəvi tərkibi==
Həqiqətən də, insan orqanizmini qeyri-ənənəvi səhiyyənin gözü ilə nəzərdən keçirmək maraqlı və həm də səhhətinə biganə qalmayanlar üçün faydalıdır. Mendeleyevin kimyəvi elementlər cədvəlinə 106 element daxildir. Yüz il yaşamağı da adi hal sayan yoqlar qidanı seçərkən insan bədənindəki kimyəvi elementlərlə zəngin olan ərzaq məhsullarına üstünlük verirlər. Yoqlar insan orqanizmindki elementlərdən 26-sına xüsusi fikir verirlər. Bədənimizdəki bütün elementlərin sayı 60-dan artıq olsa da, Xatxa-yoqlar 26 elementi ən vacibləri kimi diqqət mərkəzində saxlayır və onları iki qrupa ayırırlar. Birinci qrupa aid olan 13 element bizim ümumi çəkimizin 99,59 %-ni təşkil edir və makroelementlər adlanır. Bunlar hansılardır? Oksigen, karbon, hidrogen, azot, kalsium, kalium, fosfor, kükürd, xlor, natrium, maqnezium, yod və dəmir. Yəni, yadda saxlamaq lazımdır ki, çəkimizin 0,41%-ni çıxmaqla əsas çəkimiz makroelementlər adlanan bu 13 elementdən ibarətdir. Makroelementlərdən insan orqanizminin 62%-ni oksigen, 20%-ni karbon, 10%-ni hidrogen, 3%-ni azot, 2,5%-ni kalsium, 0,25%-ni kalium, 1%-ni fosfor, 0,25%-ni kükürd, 0,2%-ni xlor, 0,01%-ni natrium, 0,07%-ni maqnezium, 0,01%-ni yod və 0,01%-ni dəmir təşkil edir.
Deməli, bizim çəkimiz əgər 100 kiloqramdırsa, onun 99 kq, 590 qramı 13 adda makroelementlərdən ibarətdir. 410 qramı isə 13 mikroelementin payına düşür. Beləliklə, aydın olur ki, yalnız ümumi çəkimizin 0,41%-i 13 mikroelementdən (kremni, manqan, mis, molibden, bor, brom, ftor, kobalt, selenium, xrom, litium və radium) ibarətdir.
| |||