Əştərək: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
{{YM}}
'''Əştərək''', '''Aştarak''' — Ermənistan Respublikasında şəhər. [[İrəvan]] şəhərindən Şimal-Qərbdə, Abaran (dəyişdirilmiş adı Kasax) çayı sahilində, [[İrəvan]]-[[Gümrü]] şosse yolunun üstündə yerləşir. [[1963]]-cü ildən respublika tabeli şəhərdir. [[Əştərək rayonu]]nun mərkəzidir.
 
Sətir 4 ⟶ 5:
IV əsrlərdə Arşakilərin, VIII-X əsrlərdə ərəblərin, IX-XI əsrlərdə Şirak hakimiyyətinin tabeliyində Pəhləvilərin hökmranlığı altında olmuş, XI-XVI əsrlərdə Səlcuq türklərinin tabeliyində, XVI-XIX əsrlərdə İrəvan xanlığına tabe olan Karbibasar mahalının tərkibində olmuşdur. 1828-ci ildə rus işğalından sonra İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasının, sonra Eçmiədzin qəzasının tabeliyinə keçmişdir. İndi Ermənistan adlanan ərazidə sovet hökuməti qurulandan sonra 1929 - cu illərdə rayonlaşdırma inzibati-ərazi bölgüsü yaradıldı. Əştərək 9 sentyabr 1930 - cu ildə yaradılan rayonun adı oldu.
 
1590-cı ildə tərtib edilmiş «İrəvan əyalətinin müfəssəl dəftəri»ndə Əştərək kimi <ref>(143, s.162)</ref>, 1728-ci il tarixdə tərtib edilmiş «İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə Karbi nahiyyəsinin tərkibində Aştarak (<ref>143, s.75)</ref>, Qafqazın 5 verstlik xəritəsində Əştərək (Aştarak) kimi <ref>(348, s.24)</ref> qeyd edilmişdir. Danışıq dilində Həştərək formasında işlədilir.
 
Erməni alimləri Əştərək (Aştarak) toponiminin erməni dilində «qüllə» mənasında işlənən aştarak (qüllə) sözündən əmələ gəldiyi göstərirlər <ref>(318, s.81-82; </ref><ref>427, s.297)</ref>. Lakin bu, ermənilərin izahıdır və elmi həqiqətdən uzaqdır. Toponim türk dili materialları əsasında düzgün izah edilə bilir.
 
Əştərək toponimi türk dilində «yüksək dağ keçidi» mənasında işlənən aşu (<ref>>aş -İ.B)Bayramova görə</ref> sözü ilə <ref>(339, s.61; </ref><ref>23, s.115)</ref> türk dilində «qırışıqlı dağ yüksəkliyi», «parçalanmış daş qırıntıları» (çınqıl) (многозубчатые вершины ломаные горные гребни изобилуюшие пиками), «uca, çoxdişli (daraq şəkilli) dağ» mənasında işlənən tarak sözündən <ref>(339, s.543; </ref><ref>23, s.116)</ref> əmələ gəlmişdir. Bu söz «dağ başında çılpaq qaya» mənasında Dağlıq Altayın toponimlərinin tərkibində tarakay formasında işlənir <ref>(337, s.239)</ref>. Relyef əsasında yaranan mürəkkəb quruluşlu toponimdir.
 
== Mənbə ==
Sətir 20 ⟶ 21:
 
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
<references/>
 
{{Karbi kəndləri}}