Müdafiəçi (hüquq): Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
k dil şablonunun tənzimlənməsi using AWB |
||
Sətir 1:
{{digər məna|Müdafiəçi}}
'''Müdafiəçi''' — cinayət qanunu ilə nəzərdə tutulmuş əməli törətməsi istinad edilən şəxsə qarşı irəli sürülmüş ittihamın təkzibi və ya yüngülləşdirilməsi, onun hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi, habelə cinayət təqibinə qanunsuz məruz qalmış şəxsin pozulmuş hüquq və azadlıqlarının bərpası məqsədi ilə fəaliyyət göstərən [[vəkil]]. Ümumi hüquq sistemli ölkələrdə bu fəaliyyətlə əsasən [[barrister]]lər məşğul olur.
== ABŞ ==
Sətir 10:
Bu işin əhəmiyyətli tərəfi ondan ibarətdir ki, [[ABŞ]]-da müdafiəçilər [[ABŞ Konstitusiyası]]nı çox aydın başa düşməlidirlər. Xüsusilə də, [[ABŞ Konstitusiyasına dördüncü düzəliş|Konstitusiyaya Dördüncü düzəliş]] qanunsuz axtarış və götürmələrdən müdafiəni təmin edir. [[ABŞ Konstitusiyasına beşinci düzəliş|Beşinci]] və [[ABŞ Konstitusiyasına altıncı düzəliş|Altıncı düzəliş]] isə şəxsin səssiz qalmaq və bununla da özü əleyhinə şahidlik etməmək hüququnu təmin edir.<ref>Steven M. Salky, Paul B. Hynes (Jr.), [https://books.google.com/books?id=dOKGngEACAAJ&dq=%22criminal+defense%22+fifth+amendment&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjBpdr_pcbVAhXGSyYKHWu3B78Q6AEIKDAA ''The Privilege of Silence: Fifth Amendment Protections Against Self-incrimination''<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[https://books.google.com/books?id=Z7LNAwAAQBAJ&pg=PA604&dq=%22criminal+defense%22+amendment&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjnwuvppcbVAhVL2SYKHYa3AYYQ6AEIKDAA#v=onepage&q=%22criminal%20defense%22%20amendment&f=false ''Cultural Issues in Criminal Defense''<!-- Bot generated title -->]</ref> Təqsirləndirilən şəxslərin hüquqları ilə əlaqədar [[ABŞ Konstitusiyası]]na edilən bütün düzəlişlərin realizəsi On dördüncü düzəliş vasitəsilə təmin olunur. Buna görə də müdafiəçi bu hüquqların hər birini bilməlidir.
İstənilən cinayət işi üzrə başlanğıc olaraq görülən işlərə ittihamların və iddia edilən faktların araşdırılması, konstitusiya pozuntularının təhlili, ittihamın ''prima facie'' məzmunu, müdafiə məsələləri, eləcə də potensial cəza kimi məsələlər daxildir. Cinayət işinin ilkin mərhələlərində işin davam etdirilməsinə zərurət olub-olmamasını aydınlaşdırmaq üçün ''böyük andlı iclasçılar'' ({{
Əgər konstitusional pozuntular yoxdursa, müdafiəçinin əsas işi məhkəmə prosesinə hazırlaşmaqla əlaqədar olur. Müdafiəçi təqsirləndirilən şəxsin işə baxılması ilə əlaqədar olan, eləcə də digər hüquqlarının həyata keçirilməsinə alternativ olaraq, adətən [[prokuror|dövlət ittihamçısı]] ilə təqsirin etirafı məsələsi ilə bağlı razılığa gəlmək üçün müzakirələr aparır. Barışıq sazişinin bağlanması ilə ittiham yüngülləşdirilir və ya şəxsə daha az cəza verilir, ya da hər ikisi həyata keçirilir.
Sətir 25:
{{sitatın sonu}}
Azərbaycan Respublikasının Cinayət-Prosessual Məcəlləsinin 7.0.18-ci maddəsinə əsasən, müdafiəçi cinayət prosesinin iştirakçısıdır və müdafiə tərəfini təmsil edir. Hər bir tutulmuş və ya həbsə alınmış şəxsə müdafiəçi tərəfindən hüquqi yardım almaq hüququ ona aydın olan dildə bildirilməlidir. Cinayət prosesində şübhəli və ya təqsirləndirilən şəxsin müdafiəçisinin iştirak etməsi bu şübhəli və ya təqsirləndirilən şəxsin hüquqlarını məhdudlaşdıra bilməz. Şübhəli və ya təqsirləndirilən şəxsin bir neçə müdafiəçisi ola bilər. Cinayət prosesini həyata keçirən orqan şübhəli və ya təqsirləndirilən şəxsin müdafiəçidən imtina etməsini qəbul etmədikdə, müdafiəçinin cinayət prosesində iştirakına xitam verilmir. Müdafiəçi cinayət prosesini həyata keçirən orqana şəxsiyyətini və [[Azərbaycan Respublikası]]nın ərazisində [[vəkillik]] fəaliyyətini həyata keçirmək hüququnu təsdiq edən sənədi, habelə vəkil qurumunun orderini təqdim etməlidir.
Tutulduğu və ya qətimkan tədbirinin seçilməsi haqqında qərar elan edildiyi andan şübhəli şəxs, eləcə də təqsirləndirilən şəxs müstəqil olaraq müdafiəçi seçmək, onun səlahiyyətinə xitam vermək, söhbətlərin sayı və müddəti məhdudlaşdırılmadan müdafiəçisi ilə təklikdə görüşmək və konfidensial ünsiyyət saxlamaq, müdafiəçinin yardımından pulsuz istifadə etmək, müdafiəçinin verdiyi şikayətdən imtina etmək kimi hüquqlara malikdir.
Azərbaycan Respublikasının Cinayət-Prosessual Məcəlləsinin 92.1-ci maddəsinə görə,
|