Paleocoğrafiya: Redaktələr arasındakı fərq

'''Paleocoğrafiya''' ({{langDil-ru|палеогеография}}, {{langDil-en|palaeogeography}}) /yun.palaios-qədim və coğrafiya/- [[Yer kürəsi]]<nowiki/>ndə geoloji keçmişdə mövcud olmuş fiziki-coğrafi şəraiti öyrənən, elm. Paleocoğrafiya. [[landşaft]]<nowiki/>da əks olu­nan bütün fiziki-coğrafi prosesləri və hadisələri əhatə edir. Bunun üçün qədim relyef, iqlim, orqa­nizm­lər və orqanik maddələrin yayıl­ması bərpa olunur; paleo-tektonika  və litoloji- fasial təhlili birləşdirən paleocoğrafi xəritələş-dirmə tətbiq edilir. P. bir sıra xüsusi sahələri-paleogeomorfologiyanı, paleoiqlimşünaslığı, paleobiocoğ­rafiyanı və s. əhatə edir.

VEGENER nəzəriyyəsinə görə ilk yaranan materik-PANGEYA və ilk okean -PANTALAS olmuşdur.Litosferdəki tektonik hərəkətlər nəticəsində Pangeya parçalanaraq HONDVANA və LAVRASİYANI yaratmışdır.Onların arasında yaranan və Mezozoy erasında tədricən qapanan TETİS okeanı yerləşirdi.Geoloji inkişafın sonrakı mərhələsində Hondvananın parçalanmasından cənu materikləri-Afrika,Cənubi Amerika,Avstralya,Antarktida;Lavrasiyanın parçalanmasından isə şimal materikləri-Avrasiya,Şimali Amerika yaranmışdır. Hondvanadan ayrılan Hindistan və Ərəbistan tavaları isə şimala doğru hərəkət edərək Avrasiyaya bitişmişdir.Pantalasın yerində Sakit okean və Simal buzlu okean yaranmışdır. Bu okeanlar daha qədim okeanlar sayılır.Hazırda litosfer tavalarının hərəkəti Sakit və Simal Buzlu okeanlarının və Aralıq dənizinin sahəsinin kiçilməsinə səbəb olur.Hondvana və Lavrasiyanın parçalanması nəticəsində yaranan yeni quru sahələrin arasında formalaşan okeanlar -ATLANTİK, və HİND-cavan okeanlar sayılır və hazırda onların sahəsi genişlənir.<ref>{{GTİL|177}}</ref>