Endemik: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k kateqoriya
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Sətir 1:
[[Şəkil:Crocus caspius.jpg|thumb|Yalnız Azərbaycanda bitən Xəzər Zəfəranı (Crocus caspius)]]
'''Endemik<u>'''Endemik ({{lang-el|ἔνδημος}} — yerli) yerləşdiyi regionun ekoloji şərtləri üzündən yalnız müəyyən ərazidə yaşayan/yetişən, dünyanın başqa yerində yaşama/yetişmə ehtimalı olmayan heyvan və ya bitki. Endemik bitkilər və heyvanlar məhdud [[areal|areala]] sahibdirlər, bu səbəbdən sayları da az olur, onlar nadir və nəsli kəsilməkdə olan növlər kimi [[Qırmızı kitab|Qırmızı kitaba]] tez-tez yazılırlar.'''</u>''
 
Növlərin məhdud arealda yerləşmə xarakteristikası ''endemizm'' adlanır. Endemizimin inkişafına coğrafi izolyasiya və iqlim şəraiti kömək edir. Növ (və ya yarımnöv) üçün endemizm çox kiçik bir ərazi ilə son dərəcə məhdudlaşa bilər. Məsələn, [[Qoyunboğan|qoyunboğanın]] arealı Menorka adasında ([[İspaniya]]) cəmi bir neçə kvadrat kilometr təşkil edir. Okean adaları, təcrid edilmiş dağ vadiləri endemik formalarla daha zəngindir. Xüsusilə [[Müqəddəs Yelena adası|Müqəddəs Yelena adasında]] floranın 85 %-i, [[Qalapaqos adaları|Qalapaqos adalarında]] isə 97 %-i endemikdir. [[Baykal gölü|Baykal gölünün]] flora və faunasının 75%-i endemikdir. Azərbaycanda 240 endemik bitki növü mövcuddur ([[Eldar şamı]], [[Lənkəran güləbrişini|Lənkəran akasiyası]] və s.) <ref>[http://www.azerbaijan.az/_Geography/_Planting/_planting_a.html Bitki örtüyü]</ref>