Avstriya: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Sətir 66:
Dövlət bayrağındakı qırmızı rəng Avstriya Respublikasının azadlığı və müstəqilliyi üçün tökülən qan, ağ rəng isə qərbdən şərqə axan [[Dunay]] çayının rəngidir.Avstriya bayrağı dünyanın ən qədim dövlət simvollarından biridir.
 
== ƏhaliƏhalisi ==
*Rəsmi siyahıyaalmalara əsasən Avstriya əhalisi:
*:1869-cu il s.a. əsasən: 4,497,880<ref name="Division of Austria (1869-2009)">Population statistics of Eastern Europe ('''pop-stat.mashke.org'''): [http://pop-stat.mashke.org/austria-division.htm Division of Austria (1869-2009)]</ref><ref name="Population since 1869 by Länder" /> nəfər
*:1880-ci il s.a. əsasən: 4,963,528<ref name="Division of Austria (1869-2009)" /><ref name="Population since 1869 by Länder" /> nəfər
Sətir 83:
*:2001-ci il s.a. əsasən: 8,032,926<ref name="Division of Austria (1869-2009)" /><ref name="Population since 1869 by Länder" /> nəfər
*:2006-cı il s.a. əsasən: 8,281,295<ref name="Population since 1869 by Länder">Bundesanstalt Statistik Österreich: [http://www.statistik.at/web_en/statistics/population/population_censuses/population_at_census_day/028544.html Population since 1869 by Länder]</ref> nəfər
 
=== Vətəndaşlıq ===
*15 may 2001-ci il rəsmi əhali siyahıyaalınmasının yekunlarına əsasən:
*:Avstriyanın ümumi əhalisi: 8,032,926 nəfər olmuşdur.<ref name="Bevölkerung seit 2001 nach Staatsangehörigkeit und Geburtsland" /> Onlardan:
*::Avstriya vətəndaşlarının sayı: 7,322,000 nəfər olmuşdur.<ref name="Bevölkerung seit 2001 nach Staatsangehörigkeit und Geburtsland" /> Onlardan:
Sətir 96 ⟶ 97:
*:Avstriya vətəndaşı olan 7,472,477 nəfər əhalinin 6,949,643 nəfəri Avstriyada doğulmuş, 522,834 nəfəri isə xarici ölkələrdə doğulmuşdur.<ref name="Bevölkerung seit 2001 nach Staatsangehörigkeit und Geburtsland" />
*:Avstriya vətəndaşı olmayan 970,541 nəfər əhalinin 144,369 nəfəri Avstriyada doğulmuş, 826,172 nəfəri isə xarici ölkələrdə doğulmuşdur.<ref name="Bevölkerung seit 2001 nach Staatsangehörigkeit und Geburtsland" />
 
=== Yaş və cins ===
*2011-ci ilə olan rəsmi təxminə əsasən Avstriya əhalisi 8,420,900 nəfər (4,105,493 nəfəri kişilər, 4,315,407 nəfəri qadınlar) olmuşdur.<ref name="Population since 1869 by sex and age groups">Bundesanstalt Statistik Österreich: [http://www.statistik.at/web_en/statistics/population/population_change_by_demographic_characteristics/population_by_age_and_sex/036031.html Population since 1869 by sex and age groups] or [http://www.statistik.at/web_en/static/results_overview_population_since_1869_036031.pdf Population since 1869 by sex and age groups]</ref><ref name="Bevölkerung">Bundesanstalt Statistik Österreich: [http://www.statistik.at/web_de/statistiken/bevoelkerung/index.html Bevölkerung]</ref> Onlardan 0-14 yaş qrupunda olanlar 1,229,408 nəfər, 15-64 yaş qrupunda olanlar 5,705,051 nəfər, 65 yaş və yuxarı yaşda olanların sayı isə 1,486,441 nəfər olmuşdur.<ref name="Population since 1869 by sex and age groups" /> Əhalinin 68%-i şəhərlərdə yaşayır. 2001-ci il siyahıyaalınmasına əsasən ölkə əhalisinin 1&nbsp;km²-ə düşən orta sıxlığı təxminən 95,8 nəfərdir. [[Alp dağları]]nın geniş bölgələrində əhali çox azsayda yerləşmişdir. 2011-ci ilə olan məlumatlara əsasən [[əhali]]nin illik təbii artımı hər min nəfərə orta hesabla 3 nəfərdir.<ref>Central Intelligence Agency - CİA - The World Factbook: [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2002rank.html?countryName=Austria&countryCode=au&regionCode=eur&rank=187#au Country Comparison :: Population growth rate :: Austria :: 187]</ref> Əhalinin orta ömrü hər iki cinsdən toplam əhali üçün 79,91 ildir.<ref>Central Intelligence Agency - CİA - The World Factbook: [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2102rank.html?countryName=Austria&countryCode=au&regionCode=eur&rank=33#au Country Comparison :: Life expectancy at birth :: Austria :: 33]</ref>
 
=== Milli tərkib və dil ===
Avstriya Konstitusiyasına görə [[alman dili]] Avstriya Respublikasının dövlət dilidir. 2001-ci il siyahıyaalınmasına əsasən alman dili Avstriya Respublikası vətəndaşlarının 95,48%-inin ana dilidir.<ref name="Bevölkerung 2001 nach Umgangssprache, Staatsangehörigkeit und Geburtsland" /> Söz tərkibi və tələffüzünə, eləcə də qrammatik quruluşuna görə, Avstriya almancası Almaniyada Bavariya vilayətində və İsveçrədə istifadə edilən almanca ilə oxşardır. 1951-ci ildə Avstriya Federal Təhsil Nazirliyinin təşəbbüsü ilə buraxılan Avstriya Lüğətində Avstriya almancasının əsas söz ehtiyatı öz əksini tapıb.
*'''Milli azlıqlar''': ölkədə yaşayan etnik qruplardan 6-sı - Burqenland xorvatları, slovenlər, çexlər, slovaklar, macarlar və qaraçılar avtoxton etnik qruplar olaraq rəsmən tanınmış milli azlıqlardır.<ref name="National Report Austria">Council of Europe: Cultural Policy and Action Department Directorate General IV - Education, Culture and Heritage, Youth and Sport: [http://www.coe.int/t/dg4/cultureheritage/culture/completed/diversity/CCCULT_2001_2_EN.PDF National Report Austria]---Prepared by: Österreichische Kulturdokumentation. Internationales Archiv für Kulturanalysen, Vienna. Andrea Ellmeier (author), Veronika Ratzenböck (director)/in co-operation with Gerhard Baumgartner Bernhard Perchinig (authors)/February 2000/The views expressed in this paper do not represent official positions of the Government of Austria</ref> Burqenland vilayətində alman dili ilə yanaşı xorvat və macar dilləri, Karintiya vilayətində isə alman dili ilə yanaşı sloven dili də rəsmi statusa malikdir, belə ki xorvat və macar dillərinin Burqenland vilayətində, sloven dilinin isə Karitinya vilayətində məktəblərdə tədris olunma və dövlət idarələrində sənədləşmədə istifadə olunma hüququ vardır.
<center>
Sətir 204 ⟶ 206:
</center>
 
=== Təhsil ===
{{Əsas|Avstriyada təhsil }}
 
==== Ali təhsil ====
Avstriyada fəaliyyət göstərən 23 cəmiyyət və 11 özəl ali məktəblərdə təhsil almaq üçün bütün şərait yaradılıb. Bu ali təhsil ocaqları çox geniş spektrda təhsil almaq imkanı verir. Qeyd edək ki, 2001-ci ildə Avstriyada ali məktəblərdə ləğv olunan pulsuz təhsil 2009-cu ildən [[Avropa ittifaqı]] və bir sıra digər ölkələrin vətəndaşları üçün (Azərbaycan da daxil olmaqla) yenidən bərpa olundu.
 
Avstriyanın paytaxtı Vyanada[[Vyana]]da 13 [[universitet]] fəaliyyət göstərir.
 
Avstriyada ali təhsil müəssisələri sırasına universitet, incəsənət universitetləri, kolleclər (bu təhsil müəssisələrində müəllimlər və sosial işçilər kimi mütəxəssislər hazırlanır) və digər ali məktəblər daxildir. Ali məktəblərdə tələbələrə ümumi nəzəri biliklər verilir. Praktiki təcrübə və bacarıqlar əmək fəaliyyəti dövründə əldə edilir.