İrəvan xanlığı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur
Sətir 315:
 
{{Şəkillər sırası|Abbasabad qalasının açarı.JPG|Abbasabad Fortress.jpg|e1=50|e2=221|mətn=[[Abbasabad qalası]]nın açarı və planı|üfüqi=right}}
Sentyabrın 23-də Paskeviçin hərbi qüvvələri [[İrəvan qalası]]nın 2 verstliyində<ref group="q">Verst–Verst – uzunluq ölçüsü, 1, 06 km-əbərabərdir.</ref> düşərgə saldılar. 1827-ci il sentyabrın 24-də İrəvanın rus qoşunları tərəfindən növbəti mühasirəsinə başlandı. Paskeviç həmin gün [[Muğanlı (Qəmərli)|Muğanlıtəpəd]]ən sağa doğru batareyalar<ref group="q">Bölük artilleriya qüvvələrində Batareya, sərhəd qüvvələrində Zastava, hava qüvvələrində Eskadrilya, dəniz qüvvələrində isə Eskadron adlanır.</ref> qurdu və bütün gecəni qalanın içərisini top atəşinə tutdu.<ref>Fuad Əliyev, Urfan Həsənov. İrəvan xanlığı. s.166.</ref> Şəhəri ara vermədən 2 [[Batareya (silah)|batareya]] 3 gün artilleriya atəşinə tutdu. Ağır topların atəşinə davam gətirməyən qala bürcləri dağıldı. Qala müdafiəçilərini sudan məhrum etmək məqsədilə [[İvan Paskeviç|Paskeviçin]] əmrilə qala divarlarının dibindəki kəhrizlər daşla dolduruldu. Eyni zamanda Paskeviç Həsən xandan qalanın təslim olunmasını tələb etdi. Lakin bu müraciətə məhəl qoymayan Həsən xan Qacar əksinə, bürcləri təmir etdirərək yeni döyüşə hazırlaşdı. Qala qarnizonu rus qoşunlarını güclü atəşə tutdu. Lakin rusların mühasirə korpusu topları şəhərə yaxınlaşdıra bildi. Növbəti təslim cavabına müsbət cavab almayan Paskeviçin əmrilə İrəvan qalasına 40 topdan 1000-dən artıq mərmi yağdırıldı. Şəhər od-alov içində yanmağa başladı.<ref name="ReferenceH" /><ref>Elçin Teymur oğlu Qarayev. Azərbaycanın İrəvan bölgəsinin tarixindən(XVII yüzilliyin sonu–XIX yüzilliyin ortalarında).s.242-243.</ref>
 
Top atəşinin müşaəti ilə podpolkovnik Qurko və Şepelevin dəstəsi qalanın cənub-şərq qülləsini tutdu. Həmçinin ermənilərin xəyanəti nəticəsində şəhərin qərb tərəfində yerləşən [[Təpəbaşı məscidi|Təpəbaşı]] adlanan məhəlləni tutmağa hazırlaşan ruslar [[Zəngi çayı]]nı keçərək orada batareya qurdular. Məhz 6 günlük mühasirədən sonra bu hissədən qala divarları dağıdıldı və 6 qvardiya alayı şəhərə daxil ola bildi. 200-dək əyanla qaladakı məscidlərin birinə çəkilən Həsən xan Qacar müqavimət göstərməyə davam edirdi. Axşama yaxın İrəvan qalası işğalçıların əlinə keçdi. Həsən xan Qacarla bərabər qalabəyi Sübhanqulu xan, Qasım xan, Mərəndli Cəfərqulu xan, Təbrizli Əlimərdan xan, Əhərli Aslan xan, Fəthəli xan və başqaları ələ keçirildilər.Bundan əlavə, vaxtilə böyük türk sərkərdəsi və hökmdarı [[Əmir Teymur]]a məxsus olmuş, dəstəyi qızıl və qiymətli daşlarla bəzədilmiş Həsən xan Qacara məxsus qiymətli qılınc da rusların əlinə keçdi.<ref>A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu. İrəvan xanlığı (Rusiya işğalı və ermənilərin Şimali Azərbaycan torpaqlarına köçürülməsi).s.233-234.</ref><ref>Elçin Teymur oğlu Qarayev. Azərbaycanın İrəvan bölgəsinin tarixindən(XVII yüzilliyin sonu–XIX yüzilliyin ortalarında).s.243-244.</ref>