Opal: Redaktələr arasındakı fərq

{{vikiləşdirmək}}

{{Mineral

| var6 =

| var6mətn =

 

Opal - mineral, SiO₂·nH₂O, amorf sülb hidrogel. H₂O miqdarı 1-9%, bəzən 34%-dək. Adi qatışıqları: Fe, Al, Mn sulu oksidləri, bəzən MgO, CaO və b. Aqreqatsızma, təbəqəli, məsaməli, torpaqvari, jelvak, plyonka şəklində, radiolariyanın skeletində, diatomeyaların zirehlərində və b. rast gəlinir. Rəngsiz, lakin müxtəlif xromoforlarla boyana bilər. Nəcib opal şəffaf olub opalessensiya edir. Alovu opal sarıdan qəhvəyi-qırmızı, şəffaf və parlaqdır. Donuq opal - südü-ağ. Yəşəmi opal - qırmızıdan qəhvəyiyədək. Mumlu opal - sarı. Parıltı şüşəli, muma oxşardır. Sərtliyi 5-6. Xüsusi çəki 1,9-2,5. Zaman keçdikcə opal susuzlaşır, xalsedona və yaxud kvarsa keçir. Bəzi kimyəvi və biogen mənşəli çökmə süxurların, diatomitlərin, trepellərin, radiolyaritlərin, opokanın və b. əsas komponentidir. Termal və səth sular­ından çökür (silisiumlu tuf, geyzerit). Vulkanik süxurların boşluqlarını doldurur, filiz damarlarında rast gəlir, forma və quruluşunu saxlamaqla ağac oduncağını əvəz edir. Opal süxurların aşınma prosesində silikatların parçalanması nəticəsində də əmələ gəlir. Süzgəclərin hazırlanmasında, keramikada, metalların pardaxlanmasında, termoizolyator kimi, kimya, yeyinti və neft sənayelərində və b. işlədilir. Opal nəcib, odlu və bəzi növləri zinət daşıdır. Növ müxtəlifliyi: natropal, sirkopal, bobkovit, hidrofan, prazopal, kaxolonq, forxerit, fiorit və b.

 

== Mənbə ==