12:10, 28 dekabr 2017 tarixindəki versiya redaktə Qolcomaq (müzakirə \| töhfələr) Təcrübəli istifadəçilər 76.604 redaktə →‎Hidrologiya ← Əvvəlki redaktə		18:23, 21 aprel 2019 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar İşçiBot (müzakirə \| töhfələr) Botlar 59.228 redaktə k tənzimləmə, typos fixed: məhşur → məşhur, ehtiyyat → ehtiyat using AWB Sonrakı redaktə →
Sətir 1: {{Çaylar \|Adı = Kolıma çayı \|Yerli adı = {{~~lang~~Dil-sah\|Халыма}} \|Təsvir = Мост через Колыму.jpg \|Təsvirin izahı = Sətir 28: {{Yer xəritəsi~\|Yakutiya\|lat_dir = N\|lat_deg = 69\|lat_min = 33\|lat_sec = 05\|lon_dir = E\|lon_deg = 161\|lon_min = 21\|lon_sec = 51\|mark =Blue pog.svg\|marksize=7\|\|label_size=80\|label=mənsəbi}} }}}} '''Kolıma''' ({{~~lang~~Dil-sah\|Халыма}}) — [[Saxa]] və [[Maqadan vilayəti]] ([[Rusiya]]) ərazisindən axan çay. Çayın uzunluğu 2129  km təşkil edir. Bu məsafənin 1400  km Maqadan vilayətinin yerdə qalanı isə Yakutiya ərazisindən keçir. Çay hövzəsinin ümumi sahəsi 643.000  km² təşkil edir. == Coğrafiyası == [[Şəkil:Kolyma.png\|thumb\|left\|Kolımanın hövzəsi]] Kolıma Ayan-Yoryax və Kulu çaylarının birləşməsindən əmələ gəlir. Başlanğıcını Oxotsk-Kolımsk ön dağlığından götürür. Çay sonda [[Şərqi Sibir dənizi]]nə daxil olam [[Kolıma körfəzi]]nə tökülür. Deltada çay üç iri qollara bölünür: ''Kamennaya Kolıma'', ''Poxodskaya Kolıma'' və ''Çukoçya''. Deltasının eni 110  km, sahəsi isə 3,000  km² təşkil edir. == Hidrologiya == [[Şəkil:Debin Siberia.jpg\|thumb\|left\|350px\|Kolıma çayı, payız, səhər çağı]] [[Şəkil:Колыма.jpg\|thumb\|200px\|thumb\| ]] Çayın qidalanması qarışıqdır. Qar (47 %), yağış (42 %) və yeraltı sular (11 %) vastəsi ilə qidalanır. Daşqınlar əsasən mayın ortalarından sentyabr ayına qədər müşahidə edilir. Çayın axın sürəti ilin fəsillırindən asılı olaraq dəyişir. Orta axın 2250 m³/s, maksimal 25 100 m³/s (iyun), minimal 23,5 m³/s (aprel) müşahidə edilir. Suyun temperaturu qışda — 10—15 °S, yayda isə (iyulun sonu avqustun əvvəli) 20—22 °s olur. Çay oktyabrın ortaları donur. Yazda deltasında toroslar əmələ gəlir. == Qolları == Ən böyük qolları: Taskan, Seymçan, Popovka, Yasaçnaya, Zıryanka, Ojoqina, Sededema, Sredikan, Baxapça, Buyonda, Balıqıçan, Kamenka, Suqoy, Korkodon, Berezovka, Omolon və Anyoy. == Etimalogiyası == Sətir 61: === Gəmiçilik əhəmiyyəti === Kolıma ilə Baxapça çayının mənsəbinə qədər gəmi ilə sərbəst irliləmmək olur. İlin cəmi 4-5 ay ərzində gəmiçiliyə yararlıdır. Əsas limanları: Seymçan, Zıryanka, və deltasında Çerski. === Ehtiyyatları === Çay üzərində ''Kolımskaya SES'' fəaliyyət göstərir. Əldə edilən enerji [[Maqadan vilayəti]] və [[Maqadan]] şəhərinin ehtiyacını təmin edir. Hazırda isə çay üzərində Ust-Srednekanskaya SES tikintisi həyata keçirilir. Kolımanın hövzəsi boyunca [[~~Qızıl\|~~qızıl]] ~~ehtiyyatları~~ehtiyatları vardır. Çay balıq məhsulları ilə ~~məhşurdur~~məşhurdur. Üstəlik vaxtı ilə sahillərində yayılmış canlıların xəz dərilərindən istifadə edilirdi<ref name=bbc120220>{{cite news \| url = http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-17100574 \| title = Ancient plants back to life after 30,000 frozen years \| first = Richard \| last = Black \| work = BBC News \| date = February 20, 2012 }}</ref> == Ədəbiyyat == * William Barr (Arctic historian) ''Baron Eduard von Toll’s Last Expedition: The Russian Polar Expedition, 1900-1903'' (1980). [http://pubs.aina.ucalgary.ca/arctic/Arctic34-3-201.pdf] * Shalamov, Varlam Tikhonovich (1994) ''Kolyma tales'' [Kolymskie rasskazy], Glad, John (transl.), Penguin twentieth-century classics, Harmondsworth : Penguin, ISBN 0-14-018695-6 == Xarici keçidlər == Sətir 82 ⟶ 81: == İstinadlar == {{İstinad siyahısı}} [[Kateqoriya:Saxa çayları]]

Kolıma çayı: Redaktələr arasındakı fərq