İştvan Seçeni: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 26:
== Həyatı ==
İştvan Seçeni 1771-ci ildə Vyanada macar əsilzadə olan qraf Ferens Seçeni ilə Yuliyana Festetiç de Tolnanın ailəsində anadan olmuşdur. Seçeni ailəsi [[Macarıstan]]ın ən qədim və soylu ailələrindən biri idi. Seçeninin atası [[Macarıstan Milli Muzeyi]]<nowiki/>nin qurucularından idi <ref>{{cite web|title=Széchenyi, István, Count|url=http://www.omikk.bme.hu/archivum/angol/htm/szechenyi_i.htm|website=omikk.bme.hu|accessdate=28 March 2016}}</ref>.
Seçeni öz uşaqlığını Vyanada və Nadçenkdə keçirtmişdi. Evdə həm alman həm macar dillərində danışıldığından o alman dilini öyrənmişdi. Xüsusi təhsil aldıqdan sonra [[Avstriya]] ordusuna qoşulmuş və [[Napoleon müharibələri|Napaleon müharibələri]]<nowiki/>nin iştirakçısı olmuşdu. Orduya qoşulduğu zaman onun 17 yaşı varidi. 16 il imperiya ordusunda zabit olan Seçeni bir çox döyüşlərdə iştirak etdi və medallar aldı. 1826-cı ildə isə ordudan ayrıldı.
Sətir 37 ⟶ 39:
İqtisadi sahədə də geniş miqyaslı islahatlar həyata keçirən Seçeni Ticarət Bankının yaradılması təşəbbüsünü irəli sürmüş və məqsədinə nail olmuşdu. Bu fəaliyyətiin ilkin mərhələsini olaraq məşhur kitabı “''Hitel''”-i (Kredit, 1830) nəşr etdirmişdir. Bir sonra yayımlanan "''Vilag''" (Dünya) kitabında isə layihən barədə ətraflı məlumat vermişdir.
=== 1848-ci il inqilabında rolu ===
Seçeni 1848-1849 ildə baş verən [[Macarıstanda 1848-ci il inqilabı|Macar İstiqlal Müharibəsi]] dövründə beş ay “Macar Müstəqilliyi” hökumətində nəqliyyat naziri kimi fəaliyyət göstərmişdir. Buna baxmayaraq həmin dövrün bir digər mühüm dövlət xadimi [[Layoş Koşut]]<nowiki/>un fikirlərinə bir çox nöqtədə qatılmırdı<ref>Mihály Lackó: ''Széchenyi és Kossuth vitája'', Gondolat, 1977.</ref>. Müharibə prosesinin onun on illərdir çalışıb yaratdığı dəyərləri yox edəcəyini düşündürdü və bu müharibədə Macar millətinin məğlubiyyətindən qorxurdu. Seçeninin qayğıları o qədər güclü idi ki, ağlını itirmə təhlükəsi baş göstərmişdi. Nəticədə 1848-ci ilin payızında həkiminin məsləhətilə ruhi xəstəxanaya yerləşdi.
Məğlubiyyətin ardından qorxuları daha da artan Seçeni buna baxmayaraq məqalə yazmağa davam edirdi. 1859-ci ildə nəşr olunan "''Ein Blick''" başlıqlı satirik məqaləsində [[Avstriya]]<nowiki/>nın Macarıstan üzərində qurduğu təzyiq rejiminə istehza edirdi. 1960-cı ildə polislər Seçeninin evində axtarış etdilər və bir sıra sənədlər müsadirə edildi.
== Əsərləri ==
* ''Hitel'' (Kredit, 1830)
* ''Világ'', (Dünya, 1831)
* ''Stádium'' (Stadion, 1833)
* ''Önismeret''
* ''Ein Blick'' (Bir baxış)
* Most of his numerous writings on political and economic subjects were translated into German for wider appreciation in Europe.
* From 1884-1896, the Hungarian Academy published a nine-volume edition of his writings in Pest.
== Vəfatı ==
Depresiyyadan əziyyət çəkən Seçeni [[1860]]-cı ilin aprel ayının 8-də başından atəş açaraq 68 yaşında intihar etdi.
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
| |||