Ümumi Daxili Məhsul: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k kiçik redaktə using AWB |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 3:
* '''<font color=Red>Minimal</font>:''' [[Mərkəzi Afrika Respublikası]] — 604 USD
* '''<font color=Orange>Ortalama</font>:''' 14 397 USD
* '''<font color=Blue>Ümumi dünya</font>:''' 75,6 [[Trilyon|trillion]] USD
]]
'''Ümumi Daxili Məhsul''' ({{lang-en|Gross Domestic Product}} - verilmiş zaman müddətində ölkə daxilində istehsal olunan əmtəə və xidmətlərin [[bazar]] dəyəridir. ÜDM, xüsusi zaman intervalı müddətində istehsal olunan mal və xidmətlər daxildir. Keçmişdə istehsal edilən məhsullara aid sövdələşmələr ÜDM-də əks olunmur. Adətən bu interval il və ya rüblərdir.
ÜDM [[istehsal]]ın həcmini ölkənin coğrafi hüdudları daxilində ölçür. Məsələn, [[Rusiya]] şirkəti [[Azərbaycan]]da fəaliyyət göstərirsə, onun yaratdığı dəyər Azərbaycanın ÜDM-də əks olunur və əksinə [[Azərbaycan]] şirkəti [[Türkiyə]]də fəaliyyət göstərirsə, onun istehsal etdiyi məhsul və ya göstəridiyi xidmət Türkiyənin ÜDM-də əks olunacaq.
Sətir 12:
ÜDM ölkədə istehsal olunan və qanuni yolla satılan bütün əmtəə və xidmətləri əhatə edir. ÜDM bir neçə əsas məhsulun deyil, istehsal olunan hər məhsulun dəyərini özündə əks etdirir.
== Nominal və real ÜDM ==
''Nominal ÜDM'' – hesablamada istehsal edilən məhsulların aktual [[bazar qiyməti]] götürülür. Bu səbəbdən nominal ÜDM məhsulun qiymət dəyişikliklərindən asılıdır – yəni [[inflyasiya]] ([[deflyasiya]]) nəticəsində məhsulun qiyməti qalxdıqda(düşdükdə) nominal ÜDM da qalxır(düşür).
Məsələn, ölkədə cəmi 2 məhsul istehsal edilir, A və B məhsulları. [[2007]]-ci ildə A məhsulundan 100 ədəd, B məhsulundan isə 200 ədəd istehsal edilib. A məhsulunun 2007-ci ildə bazar qiyməti 30, B məhsulununku isə 20 [[pul vahidi]]dir. Bu halda 2007-ci ildə ''ÜDM = 100 * 30 + 200 * 20 = 7000''. [[2008]]-ci ildə 10% inflasiya olduğu halda və istehsalın artmadığı halda ''nominal ÜDM 100 * 33 + 200 * 22 = 7700'' olur. Gördüyümüz kimi hətta istehsalın artmadığı halda nominal ÜDM 700 pul vahidi artdı.
| |||