Aprel işğalı: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 94:
Sovet hakimiyyətinin Azərbaycanda qurulması tarixinin şərəfinə, Bakının küçələrindən biri "[[28 May küçəsi (Bakı)|28 Aprel]]" adını daşıyırdı. [[Bakı metropoliteni]]nin [[28 May metrostansiyası|stansiyası]] da eyni adı daşıyırdı.
*Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökuməti yaxın gələcəkdə, xüsusilə 1920-ci il ərzində kənd yerlərində əhaliyə tibbi xidməti yaxşılaşdırmaq məqsədilə qəzalarda kənd xəstəxanalarının sayını 2 dəfə artırmağı, ölkəyə lazım olan dərman preparatlarının təchizi işini yaxşılaşdırmağı, tibb müəssisələrini mərkəzləşdirilmiş şəkildə dava-dərmanla təmin etməyi planlaşdırmışdı. Lakin 1920-ci il aprelin 28-də Azərbaycanın bolşevik Rusiyası tərəfindən işğalı nəticəsində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutu bütün bu planların həyata keçirilməsinə imkan vermədi.
*Aprelin 28-də sovet qoşunlarının Şimali Azərbaycana müdaxiləsi nəticəsində yaranmış vəziyyətdən istifadə edən Gürcüstan hökuməti Azərbaycan sərhədinə qoşun çıxardı. Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları irəli sürən Gürcüstan elə həmin gün Poylu körpüsünü, Poylu stansiyasını, həmçinin Tiflis-Qazax yolu üzərindəki körpünü tutdu və Ağstafa istiqamətində hücuma keçdi. Azərbaycan Hökumətinin diplomatik səylərinə baxmayaraq, sərhəddə yaranmış gərginliyi xeyli müddət aradan qaldırmaq mümkün olmadı.
*11-ci Qırmızı ordu aprelin 28-də Bakıya daxil olduqdan sonra Parlament və bütün siyasi partiyalar buraxıldı.
*Azərbaycan Cümhuriyyəti süqut edən kimi 1920-ci il aprelin 28-də Türk Aktyorları İttifaqı təcili iclas çağıraraq, uzun illər uğurlu fəaliyyət göstərən truppa müdiriyyətinin guya "mövqeyi-etibarını itirdiyindən" ləğv edilməsi və İttifaqın müvəqqəti olaraq onun yerinə keçməsi barədə qərar qəbul etdi. Bütün işləri öz öhdəsinə götürmək ittifaqa tövsiyə olundu. Məmmədəli Sidqi isə İttifaq adından müvəkkil təyin edildi.
*1920-ci ilin əvvəllərində regionda vəziyyətin mürəkkəbləşməsi və Şimali Azərbaycanın Sovet Rusiyası tərəfindən işğalı nəticəsində ölkədə xalq maarifinin inkişafı sahəsində nəzərdə tutulan çoxsaylı tədbirlərin həyata keçirilməsi yarımçıq qaldı.
*Aprel işğalından (1920) sonra Jurnalistlər və ədiblər ittifaqı fəaliyyətini dayandırmışdır.
*Aprel işğalından (1920) sonra Kəndli ittifaqı fəaliyyətini dayandırmağa məcbur oldu.
*Kustar Neftçıxaranlar Birləşmiş İttifaqı Aprel işğalından (1920) sonra fəaliyyətini dayandırmışdır.
*Aprel işğalı (1920) və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutundan sonra Qarabağ general-qubernatorluğunun fəaliyyətinə də son qoyuldu.
*Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasına (surəti Osmanlı sultanına) göndərdikləri məktubda Gürcüstan hökumətinin və alman qoşunlarının bölgədə törətdikləri özbaşınalığa qarşı çıxaraq, iki təklif - mərkəzi Tiflis şəhəri olmaqla, Qarapapaq xanhğının yaradılması, yaxud Tiflis şəhəri ilə birlikdə tarixi Borçalı, Başkeçid, Qaraçöp, Qarayazı torpaqlarının Azərbaycana birləşdirilməsi təklifmi irəli sürdülər. Aprel işğalı (1920) nəticəsində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutu problemin həmin təkliflər əsasında həll olunmasına imkan vermədi.
*Aprel işğalından (1920) sonra Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumətinin bütün qanun və qərarlarım ləğv edən Sovet hakimiyyətinin məhkəmə orqanlan Cümhuriyyət Parlamentinin 1920-ci il fevralın 9-da qəbul etdiyi amnistiya haqqında qanunu əsas götürərək, Azərbaycanda türk-müsəlman əhaliyə qarşı ermənilər tərəfindən həyata keçirilən soyqırımlarla ilə əlaqədar cinayət işinə xitam vermişdir.
*"Lənkəran şəhəri Tələbə və Abituriyentlər İttifaqı"nın Aprel işğalından (1920) sonra fəaliyyəti dayandırılmışdır.
*Aprel işğalı (1920) ilə əlaqədar Səməd bəy Mehmandarov vəzifəsindən istefa verdi. Azərbaycanın müstəqilliyinə qənim kəsilmiş qüvvələr onu Gəncə üsyanının təşkilində günahkar bilərək, 1920-ci il iyunun 4-də Əliağa Şıxlinski ilə birlikdə həbs etdilər.
*Aprel işğalı (1920) Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Millətlər cəmiyyəti üzvlüyünə qəbul olunmasının reallaşdırılmasına imkan vermədi.<ref>Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ensiklopediyası. I və II Cild</ref>
=== Mədəniyyətdə ===
| |||