Turfan: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Enver62 (müzakirə | töhfələr)
kRedaktənin izahı yoxdur
k clean up using AWB
Sətir 1:
{{Şəhər
|Şəhərin adı = Turfan</br />([[Uyğurca]]: '''تۇرپان''', ''Turpan şehiri'', [[Çincə]]: 吐鲁番/吐魯番, [[Pinyin]]: ''Tǔlǔfān shì'')
|Şəhərin şəkil adı = Turpan-minarete-emir-d06.jpg
|Şəhərin bayrağı =
Sətir 32:
 
== Qəsəbə və kəndləri ==
Turfan şəhəri, iki məhəllə komitəsi (社区居民委员会; ''jūmínwěiyuánhùi''), iki qəsəbə (镇 ''zhèn''), yeddi çöl qışlağı (乡 ''xiāng'') və üç özəl çöl qışlağı (虚拟乡) kimi məntəqələrdən ibarətdir.
 
== Coğrafya və İqlim ==
Turfan şəhəri [[Turfan hövzəsi]]nin şimal kənarında qurulmuş, hövzənin ən çuxur yerində [[Ayding gölü]], dəniz seviyəsindən 154,50<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ch.html CIA Dünya Olgu kitabı] {{en}}</ref> metr dərinlikdə olan bölgədə yerləşir. Beləcə Turfan dünyada [[Lut gölü]]nden sonra ikinci çuxur olan hövzəsidır. Dünyanın ən isti bölgələrindən birisidir. [[Şərqi Türkistan]]da hava istiliyinin ən yüksək olduğu bir bölgədə qurulmuş olan Turfan, "''Alov vahəsi''" olaraq da adlandırılır.
 
Üzüm bağları ilə çevrili mərmər yolları ilə bütün kavlaklar birbirine bağlanmıştır. Halkı misafir perverdirlerdir. Turfan çok eskiden beri çok verimli bir [[vaha]] (''Karez'' denilen kanal suyu ile beslenen) ve önemli bir ticaret merkezidir. ''Karez'' Turfan'da yaşayan insanların çok önemli bir buluşudur.<ref>[http://www.chinatoday.com.cn/English/chinatours/turpan.htm Turpan] {{en}}</ref> ''Karez'' yerel Uygur dilinde "kaynak" anlamındadır.<ref>[http://www.chinatoday.com.cn/English/chinatours/turpan.htm Turfan] {{en}}</ref> Tanrı Dağlarından eriyen kar suları, ''Karez'' denilen yer altı su kanalları ile [[Turfan Havzası]]'nı besler. Turfan'dan ortalama otuz kilometre güneydoğusundaki ''Gülbah'' köyünde [[Doğu Türkistan]]'ın en tatlı [[Kavun]]'u burada yetişir.
Sətir 46:
Miladdan öncə, erkən II yüzyıllarında Yuezhi'ler və ya ''Rouzhi'' ([[Çincə]]: 月支, ''yuè zhī'' və ya ''ròu zhī''; ayrıca 月氏, ''yuè shì'' veya ''ròu shì''), ayrıca bilinir. ''Da Yuezhi'' və ya ''Da Rouzhi'' ([[Çincə]]: 大月支, ''dà yuè zhī'' veya ''dà ròu zhī'', "büyük Yuezhi"; ayrıca ''Ta Yuezhi'' ya da ''Ta Rouzhi'') [[Hunlar]]dan şərqə [[Bəlx]]ə doğru qaçırlar, sonradan [[Kuşan dövləti]]ni qururlar.
 
Turfanın 10 &nbsp;km. qərbində Yamaz vadisinde milattan önce 108 - 450 yılları arasındaki dönemde eski krallıklara başkentlik yapmış tarihi [[Yarğol harabeleri|Yarğol]] ([[Uygur Latin Yéziqi]]: ''Yarghol qedimki shehiri'', [[Uyğur Pinyin Yéziqi]]: ''Yarƣol k̡ədimki xəhiri''; eski ismi: ''Yarkhoto'', ''Yarχoto'') harabeleri bulunur.
 
[[Qaoçan Uyğur idikutluğu]]na ([[866]] - [[1209]]) Turfan qış aylarında, [[Beşbalık]] isə yay aylarında paytaxtlıq etmişdir.
Sətir 125:
 
== İstinadlar ==
{{Reflist}}
<div class="references-small">
<references/>
</div>
== Mənbə ==
 
== Xarici keçidlər ==
* [http://www.tutiempo.net/en/Climate/TURPAN/515730.htm Turfan (şehir) İklim arşivi] {{en}}
 
 
=== Həmçinin bax ===
* [[Turfan hövzəsı]]
 
{{commonsVikianbar kateqoriyası|تۇرپان}}
 
[[Kateqoriya:Çin coğrafiyası]]