Bəxtiyar Vahabzadə: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
şablon |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 26:
}}
'''Vahabzadə Bəxtiyar Mahmud oğlu və ya Zəkəriyya oğlu'''<ref>Bəxtiyar Vahabzadənin arzuladığı bəxtiyar gələcək, '''Rafael HÜSEYNOV, Avg 01, 2017 -''' http://heb.science.gov.az/az/news/1582/</ref><ref name=":0">“Bəxtiyar Vahabzadənin anası ermənidir” (?) sualına cavab, Şirməmməd Hüseynov, '''“Yeni müsavat” qəzeti, N202, 1 avqust 2003. -''' http://www.kultura.az/news/20141208124427089</ref> ({{DVTY}}) — Azərbaycanlı şair, dramaturq, ədəbiyyatşünas, [[1945]]-ci ildən [[Azərbaycan Yazıçılar Birliyi]]nin üzvü, Azərbaycanın xalq şairi ([[1984]]), filologiya elmləri doktoru ([[1964]]), professor, [[AMEA|Azərbaycan MEA-nın]] həqiqi üzvü ([[2000]]), Azərbaycanın Əməkdar incəsənət xadimi ([[1974]]), Azərbaycan Dövlət mükafatı laureatı ([[1976]]), SSRİ Dövlət mükafatı laureatı ([[1984]]), M.F.Axundov adına ədəbi mükafatın laureatı ([[1988]]), Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin deputatı ([[1990]]), millət vəkili ([[1995]], [[2000]]), [["İstiqlal" ordeni]] ilə təltif olunmuşdur (1995).
== Həyatı ==
Bəxtiyar Vahabzadə 16 avqust [[1925]]-ci ildə [[Şəki]] şəhərində fəhlə ailəsində anadan olmuşdur. Bir versiyaya görə Mahmud Vahabzadə Zəkəriyyə oğlu Bəxtiyar Vahabzadənin atabir-anaayrı ögey qardaşı olmuşdur. Mahmud Vahabzadənin həyat yoldaşı isə 1905 hadisələri zamanı yetim qalmış Vartaşendən olan erməni qızıdır, daha sonra Şəkidə Allahverdi adlı bir nəfərin himayəsində Gülzar adıyla böyüdülmüşdür. Mahmud Vahabzadə ilə Gülzar Allahverdiqızı 1918-ci ildə evlənirlər, lakin uşaqları olmadığından 1925-ci Zəkəriyyə Vahabzadənin Xanım Məcidqızından olan övladı olan Bəxtiyarı övladlığa götürürlər<ref>Şirməmməd Hüseynov xalq şairinə qarşı ağır ittihama cavab verdi, Cavid Turan, 21.11.2013 - Yeni Musavat qəzeti, https://musavat.com/news/sirmemmed-huseynov-xalq-sairine-qarsi-agir-ittihama-cavab-verdi_172329.html</ref>.<ref name=":0" />
Bəxtiyar Vahabzadə 16 avqust [[1925]]-ci ildə [[Şəki]] şəhərində fəhlə ailəsində anadan olmuşdur. Kiçik yaşlarında ikən ailəsi ilə Bakıya köçmüşlər ([[1934]]). Burada orta məktəbi qurtarandan sonra [[BDU Filologiya|ADU-nun Filologiya fakültəsi]]ndə təhsil almışdır ([[1942]]-[[1947]]). Universitetin aspiranturasında saxlanmış, "Səməd Vurğunun lirikası" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir ([[1951]]). Bədii yaradıcılığa [[1943]]-cü ildə "Ana və şəkil" adlı ilk şeirini çap etdirdikdən sonra başlamışdır. O zamandan dövri-qedim mətbuatda şeirləri, elmi məqalələri, rəyləri müntəzəm çap olunur. "Mənim dostlarım" adlı ilk kitabında toplanmış lirik şeirlərdə faşizmə qarşı mübarizədə qalib çıxmış xalqın duyğu və düşüncələri əksini tapmışdır. Onun lirik şeir və poemalarında, mənzum pyeslərində müasir dövrün problemləri lirik-fəlsəfi planda, yeni əlvan boyalarla təsvir edilir. "İkinci səs", "Vicdan", "Yağışdan sonra", "Yollara iz düşür", "Fəryad" və "Hara gedir bu dünya", "Özümüzü kəsən qılınc", "Cəzasız günah", "Dar ağacı", "Rəqabət" ([[1960]]-[[2003]]) pyesləri Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrında tamaşaya qoyulmuşdur. Tənqidçi-ədəbiyyatşünas kimi də fəaliyyət göstərmişdir. "Səməd Vurğunun həyat və yaradıcılığı" mövzusunda doktorluq disertasiyası müdafiə etmişdir ([[1964]]). Azərbaycan Dövlət Universitetində Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı kafedrasının professoru vəzifəsində çalışmışdır ([[1950]]-[[1990]]). 1990-cı ildə təqaüdə çıxmışdır. Azərbaycan MEA-nın müxbir üzvü ([[1980]]), sonra həqiqi üzvü ([[2000]]) seçilmişdir. [[1981]]-ci ildə SSRİ Yazıçılarının VII qurultayında SSRİ Yazıçılar İttifaqı İdarə Heyətinin üzvü seçilmişdir. O, həmçinin Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının İdarə Heyətinin və Ağsaqallar Şurasının üzvü idi ([[1991]]). Ədəbi-bədii prosesin yorulmaq bilməyən təbliğatçısı və təşkilatçısı kimi tanınırdı. Azərbaycan KP Bakı şəhər Komitəsinə üzv və bir neçə çağırış Bakı xalq deputatları Sovetinə və X çağırış Azərbaycan Ali Sovetinə, [[1995]] və [[2000]]-ci illərdə [[Azərbaycan Milli Məclisi]]nə deputat seçilmişdir. [[1976]]-cı ildə "Leninlə söhbət" və "Muğam" poemalarına görə Azərbaycan Dövlət mükafatına layiq görülmüşdür. "Qırmızı Əmək Bayrağı" və "İstiqlal" ([[1995]]) ordenləri ilə təltif olunmuşdur.▼
▲
Bəxtiyar Vahabzadə [[1960|60]]-cı illərdən başlayan milli azadlıq hərəkatının öncüllərindən biri idi. O, [[1958]]-ci ildə yazdığı "Gülüstan" poeması ilə iki yerə parçalanmış Azərbaycanın tarixi faciəsini dilə gətirmiş, rus və fars imperiyasının pəncəsi altında inləyən Azərbaycan xalqının azadlıq və istiqlal uğrundakı ədalətli mübarizəsinə qoşulmuşdur.
| |||