Yoruboid dilləri: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
vikiləşdirmə, vizual dəyişikliklər, orfoqrafiya, təkmilləşdirmə, şəkil
 
vikiləşdirmə, tərtibat, vizual dəyişikliklər, təkmilləşdirmə, şəkil, durğu işarələri
Sətir 1:
== Ümumi məlumat ==
Yoruboid dilləri təxmini 14 ləhcə/dilə bölünür.Əsasən İgala mərkəzli olan dil Yoruba dili kimi çoxluq təşkil edən dilləri özündə cəmləyib.Benin,Nigeriya,Toqo dilin ərazisinə daxildir. Yoruboid termini ən çox danışılan dili Yoruba dilindən törəmişdir.Demoqrafik cəhətdən digər dillərdən İtkiri-də önəmli paya sahibdir.İtkiri dilini 600.000- 800.000 arası adam danışır.Üst dil qrupu Alt dil qrupları Edekiri və İgaladır.<ref>http://Niger%20Konqo%20dilləri%20-%20kitab http://homepages.fh-giessen.de/kausen/klassifikationen/Niger-Kongo.doc</ref>
[[Şəkil:Nigeria Benin Kamerun Sprachen.png|250px|thumb|Yoruboid dilinin və digər dillərin yayılma arealı]]
== Quruluşu və bölünməsi==
Sətir 7:
İtsekirilər Nigeriyanın Niger deltası tərəfində yaşayan Yoruboid dil qrupuna aid insanlardır.Digər dillər tərəfindən öz xüsusiyyətlərinə görə fərqlənsə İgala və Yoruba dili ilə bağlantılıdır.
 
Bütün Yoruboid dilləri qalın səslərə malikdir.Çoxu 3 səviyyə tonuna sahibdir.Dilin sintaksisi Subyekt(Tamamlıq)+Obyekt(Mübtəda)+Xəbər olaraq qurulur.<ref>http://Niger%20Konqo%20dilləri%20-%20kitab http://homepages.fh-giessen.de/kausen/klassifikationen/Niger-Kongo.doc</ref>
 
== Sözlərin qarşılaşdırılması ==
Sətir 49:
{{familytree | | | | | | | | | | | | | | | EDE | | | | | | ITS |EDE=[[Ede language|Ede]] (Yoruba Proper)*|ITS=[[Itsekiri language|Itsekiri]]*}}
{{familytree | | | | | | | | | | | |,|-|-|-|+|-|-|-|.|}}
{{familytree | | | | | | | | | | | WEDE | | MOK | | EEDE | | |WEDE=WesternQərbi Ede |MOK=[[Mokole language (Benin)|Mokole]]|EEDE=EasternŞərqi Ede}}
{{familytree | | | | | | | |,|-|-|-|^|-|-|-|.| | | |)|-|-|-|.}}
{{familytree | | | | | | | KWEDE | | | | | | SWEDE | | SHEEDE | | SEEDE |KWEDE=N. Nago & Kura|SWEDE=SouthwesternCənubqərbi Ede|SHEEDE=[[Savé|Ede Shabe]]|SEEDE=SoutheasternCənubşərqi Ede}}
{{familytree | | | | | | | | | | |,|-|-|-|-|+|-|-|-|.| | | |)|-|-|-|.}}
{{familytree | | | | | | | | | | | EDID | | EDI | | IFE | | NUY | | DSEEDE | |EDID=[[Isha people|Isha]] & [[Bassila|Manigri]] | |EDI= [[Dassa-Zoumé|Ede Idaasha]]| | | | IFE=[[Ifè language|Ana-Ife]]|NUY=[[Yoruba languagedili|Yoruba dili(Nuclear Yoruba)]]|DSEEDE=[[Ohori people|Ede Ije]], South Nago}}
{{familytree | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |,|-|^|-|.| | | | |}}
{{familytree | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | NUY | | OLU | | | | |OLU=[[Olukumi people|Olukumi]]* |NUY=[[Yoruba languagedili|Yoruba dili(Yoruba - Lucumi)]]}}
{{familytree | | | | | | | | | | | | | | | | |,|-|-|-|-|+|-|-|-|-|.|}}
{{familytree | | | | | | | | | | | | | | | | |NWY | | CY | | SEY | |NWY='''NWYŞQY & SWYCQY''' |CY='''Central YorubaOrtaYoruba'''|SEY='''NEYŞŞY & SEYCŞY'''}}
{{familytree/end}}
 
=== Açıqlama ===
# ŞQY=Şimal Qərbi Yoruba
# CQY=Cənub Qərbi Yoruba
# ŞŞY=Şimal Şərqi Yoruba
# CŞY=Cənub Şərqi Yoruba
 
* Ede dil qrupu 85-90 % bərabərlik göstərdiyindən bu dil qrupunda danışan insanlar tərcüməçi olmadan bir birilərini rahat başa düşürlər.
* Cənub şərqi yoruba İtkiri dili ilə bənzərdirlər amma fərqli yazı stilinə sahibdilər.
* Bəzi dilçilər Olukumi dilini Yoruba dilinə bağlı olaraq götürür və ya Cənub şərqi Yoruba dilinin ləhcəsi vəya qohum dili olduğunu bildirlər.
 
== İstinadlar ==