Həsən bəy Rumlu: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
{{Şəxslər
|şəkil = şəkil yoxdur-kişi.svg
|şəkil məlumat=
|şəkil miqyası = 200
|Adı
|Tam Adı =
|Digər Adları =
|Doğum Tarixi = [[1530]]
|Doğum Yeri = [[Qum]]
|Ölüm Tarixi =
|Ölüm Yeri =
|Ölüm Səbəbi =
|Rəsmi vebsaytı =
Sətir 15:
|}
'''Həsən bəy Rumlu''' - XVI əsrin görkəmli tarixçisi, məşhur çoxcildlik "Əhsən ət-
== Həyatı ==
Həsən bəy Rumlu [[1530]]-cu ildə [[Qum]] şəhərində anadan olmuşdur. Erkən yaşlarında atasını itirdiyi məlumdur. Onun atası barədə heç bir məlumat yoxdur. Özünün də xatirələrində yazdığı kimi, babası Əmir Sultan Rumlunun ailəsində tərbiyə almışdır. Onun yazdığına görə, [[1537]]-ci ildə I Şah Təhmasibin kiçik qardaşı Qəzvinə gələrkən o anası ilə Əmir Sultanın yanında yaşayırmış və
▲XVI əsrin görkəmli tarixçisi, məşhur çoxcildlik "Əhsən ət-təva-rix"("Tarix kitablarının ən yaxşısı") təzkirəsinin müəllifi Həsən bəy Rumlu [[1530]]-cu ildə [[Qum]] şəhərində anadan olmuşdur.
▲Erkən yaşlarında atasını itirdiyi məlumdur. Onun atası barədə heç bir məlumat yoxdur. Özünün də xatirələrində yazdığı kimi, babası Əmir Sultan Rumlunun ailəsində tərbiyə almışdır. Onun yazdığına görə, [[1537]]-ci ildə I Şah Təhmasibin kiçik qardaşı Qəzvinə gələrkən o anası ilə Əmir Sultanın yanında yaşayırmış və qonaqı şaha layiq hədiyyələr-"çadırlar, pullar, cins atlar və bahalı əşyalarla" qarşılayıblar. Buradan aydın olur ki, Rumlu tanınmış və zəngin bir ailədə tərbiyə almışdır və buna görə də yaxşı təhsil görməli idi.
[[1540]]-cı ildə sevimli babasının vəfatından sonra onun sakit və qayğısız günləri də başa çatır. Öz gələcək həyatını qurmaq məcburiyyətində qalan Həsən bəy şahın süvari qvardiyasına daxil olur. Bundan sonra yeniyetmə artıq şahın bütün yürüşlərində iştirak edir və saray həyatı ilə yaxından tanış olur.
Yürüşlər zamanı Həsən bəy özünü cəsur və ağıllı bir döyüşçü kimi göstərir. O, xüsusilə [[1547]]-ci ildə [[Gürcüstan]] və [[1551]]
Artıq [[1577]]-ci ildə I Şah Təhmasib dünyasını dəyişdikdən sonra Həsən bəy doğma Qum şəhərinə qayıdır və öz əsrinin ən qəddar səfəvi şahlarından olan II İsmayıla həsr edilən sonuncu cildini hadisələrin bilavasitə iştirakçısı olmadan yazır.
On iki cildlik "Əhsən ət-təvarix" əsərindən bizə yalnız sonuncu iki cild gəlib çatmışdır. Bu cildlərdə I Şah Təhmasiblə II şah İsmayılın hakimiyyət illəri təsvir olunub. Azərbaycan və İran tarixi ilə məşğul olan müasir mütəxəssislərin fikrincə, bu əsər həmin tarixi dövrün hadisələrini daha dəqiq və tam bir şəkildə təsvir etmişdir.
Bu cildlərdə həmin mərhələdə [[Azərbaycan]] və [[İran]]da baş verən ictimai-siyasi hadisələr, habelə feodal hakimləri, alimlər, ilahiyyatçılar və şairlər haqqında tərcümeyi hal xarakterli
Azərbaycan tarixçisi Oqtay Əfəndiyevin yazdığına görə, "I şah Təhmasibin yarım əsrlik hakimiyyət dövrü heç bir mənbədə Həsən bəy Rumlunun əsərindəki dəqiqliklə ətraflı əks olunmayıb
== Həmçinin
[[Kateqoriya:Azərbaycan tarixçiləri]]
[[Kateqoriya:1530-cu ildə doğulanlar]]
| |||