Qaranlıq enerji: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
k →‎top: tənzimləmə
Sətir 1:
[[Şəkil:DarkMatterPie.jpg|thumb|right|300px|[[Qaranlıq materiya]] və '''qaranlıq enerjinin''' kainatdakı təxmini paylaşımı. Qrafikə görə [[kainat]]ın 74 %-ni qaranlıq enerji, 22 %-ni qaranlıq materiya, 3,6 %-ni isə bildiyimiz mənada [[atom]]lardan ibarət olan və [[qalaktika]]lar arasında olan [[qazlar]], 0,4 %-ni isə yenə bildiyimiz mənada atomlarda ibarət olan [[ulduzlar]], [[planetlər]] və s. təşkil edir.]]
'''Qaranlıq enerji''' ({{langDil-en|Dark energy}}) - [[fiziki kosmologiya]]da, [[astronomiya]]da, [[astrofizika]]da və [[fəza mexanikası]]nda kainatı dayanmadan genişləndirdiyi və qalaktikaları bir-birindən uzaqlaşdırdığı hesab edilən bir [[enerji]] növü.
 
Bilinən [[fizika]] qanunlarına görə hər hansı bir şəkildə [[hərəkət]]ləndirilən bir [[cisim]] ya [[zaman]]la [[sürət]]i azalaraq dayanır ya da heç bir enerji itkisi yoxdursa, eyni sürətlə [[hərəkət]]inə davam edər. Məsələn, [[Dünya]]da atılan bir cismin sürəti azalır və bir müddət sonra dayanır. Bunun səbəbi Dünyada sürtünmədən və [[cazibə qüvvəsi]]nə görə enerji itkisinə məruz qalmasıdır. Əgər cazibə qüvvəsi və havası olmayan bir məkanda ([[kosmos]]da) eyni cismi atsaq, qarşısına bir maneə çıxana qədər hərəkət edər. Kainat ölçəyində bu maneə kütlə cazibə qüvvəsi gücüdür. Kainatın özü isə bəhs edilən fiziki qanunların əksinə [[Böyük partlayış]]dan bəri genişləyir və zamanla kainatın genişlənmə sürəti də artır.