İkinci Çeçenistan müharibəsi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Azərbaycan dilinə tərcümə
k tənzimləmə
Sətir 2:
| münaqişə = İkinci çeçen müharibəsi
| aiddir = [[Çeçen-rus münaqişəsi]]
| şəkil = [[FileŞəkil:Mass grave in Chechnya.jpg|300px]]
| izah =
| tarixi = [[7 avqust]] [[1999]]-cu il — [[16 aprel]] [[2009]]-cu il<ref name="endwar">{{cite web|url=http://top.rbc.ru/politics/16/04/2009/294758.shtml|title=В Чечне снят режим контртеррористической операции|publisher=rbc.ru|accessdate=13 noyabr 2017|date=16 aprel 2009|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/65X3TLRSI|archivedate=18 fevral 2012}}</ref>
Sətir 12:
| ərazi =
| tərəf1 = {{RUS}}
* [[FileŞəkil:Flag of the Chechen Republic.svg|border|22px]] [[Çeçenistan Respublikası]]
| tərəf1N =
| tərəf2 = [[FileŞəkil:Flag of Chechen Republic of Ichkeria.svg|border|22px]] [[Çeçen İçkeriya Respublikası]]<br><small>(1999–2007)</small><br>[[FileŞəkil:Flag of the Caucasian Front.png|border|22px]] [[Qafqaz cəbhəsi]]<br><small>(2005–2007)</small><br>[[FileŞəkil:Flag of Caucasian Emirate.svg|border|22px]] [[Qafqaz Əmirliyi]]<br><small>(2007–2009)</small><br>Xarici döyüşçülər<ref>{{cite web|url=http://www.jamestown.org/single/?tx_ttnews%5Btt_news%5D=30233&no_cache=1#.VN-g-C7SWUk|title=Turkish Volunteers in Chechnya|work=The Jamestown Foundation|accessdate=13 noyabr 2017}}</ref>
| tərəf2N =
| tərəf3 =
Sətir 31:
}}
 
'''İkinci çeçen müharibəsi''' ({{langDil-ru|Втора́я чече́нская война́}}) — [[26 avqust]] [[1999]]-cu il tarixində ekstremist qruplaşmaların fəaliyyətinin məhdudlaşdırılması məqsədilə [[Çeçenistan]] və [[Şimali Qafqaz]]ın sərhəd bölgələrində [[Rusiya Federasiyası]] tərəfindən başladılmış hərbi əməliyyatlar. Müharibənin aktiv fazası döyüşlərin başladığı tarixdən [[2000]]-ci ilin may ayına qədər davam etmişdir.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8001495.stm "Russia 'ends Chechnya operation'".]</ref>
 
1 oktyabrda Rusiya qoşunları Çeçenistan ərazisinə daxil olmuşdur.<ref name="sakwa_chechnya">{{Cite book|last=Sakwa|first=Richard|title=Chechnya: From Past to Future|editor=Richard Sakwa|publisher=Anthem Press|location=London|year=2005|edition=1st|pages=1–42|chapter=Introduction: Why Chechnya?|isbn=978-1-84331-164-5}}</ref> Müharibə [[Çeçen İçkeriya Respublikası]]nın de fakto müstəqilliyini itirməsi və Rusiyanın ərazi bütövlüyünün təmin olunması ilə başa çatmışdır.
Sətir 47:
{{Main|Qafqaz müharibəsi}}
 
[[FileŞəkil:Chechnya and Caucasus.png|thumb|right|300px|Çeçenistan və Qafqaz regionu]]
 
Şimali Qafqaz regionunda yerləşən Çeçenistan XV əsrdə [[Osmanlı türkləri]] də daxil olmaqla bir çox xarici qüvvələrə qarşı mübarizə aparmışdır. Azad [[kazaklar]] tərəfindən [[Volqa çayı]] sahilindən qovulan Terek kazakları [[1577]]-ci ildə Çeçenistanın düzənlik ərazilərində məskunlaşmışlar. [[1783]]-cü ildə Rusiya və gürcülər tərəfindən idarə olunan [[Kartli-Kaxeti çarlığı]] arasında [[Georgiyevsk müqaviləsi (1783)|Georgiyevsk müqaviləsi]] imzalanmış, nəticədə Kartli-Kaxeti çarlığı Rusiyanın [[protektorat]]ı elan olunmuşdur. Gürcüstan və digər [[Cənubi Qafqaz]] dövlətləri ilə əlaqlərini nizama salan [[Rusiya İmperiyası]] Qafqaz regionunda öz təsir dairəsini genişləndirmək məqsədilə [[1817]]-ci ildə [[Qafqaz müharibəsi]]nə başlamışdır. Rus qoşunları ilk dəfə [[1830]]-cu ildə Çeçenistan dağlarına daxil olmuşdur. Bu münaqişə [[1859]]-cu ilə qədər davam etmişdir. Güclü müqavimətə baxmayaraq, 1859-cu ildə 250,000 nəfərlik rus ordusu general [[Aleksandr Baryatinski]]nin rəhbərliyi altında dağlı xalqların müqavimətini qıra bilmişdir. 1877-78-ci illərdə baş vermiş [[Rusiya-Osmanlı müharibəsi (1877-1878)|Rusiya-Osmanlı müharibəsi]] ərzində də Qafqazda tez-tez ruslara qarşı üsyanlar baş vermişdir.