Berlin döyüşü (1945): Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
"Bundesarchiv_Bild_183-R85077,_Sowjetisches_Schlachtflugzeug_über_Berlin.jpg" faylı silinir, çünki bu fayl Raymond tərəfindən Wikimedia Commons-dan silinmişdir. Silinmə səbəbi: per request of Bundesarchiv. Rights belong to a Sovie |
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
||
Sətir 1:
{{Hərbi münaqişə
| münaqişə = Berlin döyüşü
| aiddir = ''[[II Dünya Müharibəsi]]''<br>''[[Böyük Vətən Müharibəsi]]''
| şəkil = Bundesarchiv B 145 Bild-P054320, Berlin, Brandenburger Tor und Pariser Platz.jpg
| izah = Döyüşdən sonra olan dağıntılar.
| tarixi = [[16 aprel]] [[1945]]–[[2 may]] [[1945]]
| yeri = [[Berlin]], [[Almaniya]]
| səbəbi =
| nəticəsi = [[SSRİ]]-nin qələbəsi
*[[Adolf Hitler]] və digər yüksək vəzifəli şəxslərin intihar etməsi;
*Berlin qarnizonunun müdafiəsiz təslim olması;
*Almaniyanın siyasi səlahiyyətlərini Flensburq hökümətinin yerinə yetirməsi.
| ərazi = <!--Münaqişə nəticəsində ərazi dəyişiklikləri-->
| tərəf1 = {{bayraq|Üçüncü Reyx}} [[Üçüncü Reyx|Almaniya]]
| tərəf2 = {{bayraq|SSRİ}} [[SSRİ]]<br>{{bayraq|Polşa}} [[Polşa]]
| tərəf3 = <!--Münaqişə tərəfi 3-->
| tərəf4 = <!--Münaqişə tərəfi 4-->
| komandan1 = {{bayraq|Üçüncü Reyx}} Qotxard Xeynritsi<br>{{bayraq|Üçüncü Reyx}} Xasso fon Mantoyfel<br>{{bayraq|Üçüncü Reyx}} Teodor Busse<br>{{bayraq|Üçüncü Reyx}} Ferdinand Şerner<br>{{bayraq|Üçüncü Reyx}} Hellmut Reymann<br>{{bayraq|Üçüncü Reyx}} Kurt fon Tippelskirx<br>{{bayraq|Üçüncü Reyx}} Valter Venk<br>{{bayraq|Üçüncü Reyx}} Valter Reinq
| komandan2 = {{bayraq|SSRİ}} [[Georgi Jukov]]<br>{{bayraq|SSRİ}} [[İvan Konyev]]<br>{{bayraq|SSRİ}} [[Konstantin Rokossovski]]
| komandan3 = <!--Komandan(lar) 3-->
| komandan4 = <!--Komandan(lar) 4-->
| qüvvə1 = '''Berlin əməliyyatı:'''<br>766,750 əsgər<br>1,519 zirehli döyüş vasitəsi<ref>Ray Wagner - ''The Soviet Air Force in World War II: the Official History'', Sh: 346</ref><br> 2,224 təyyarə<ref>Christer Bergstrom - ''Bagration to Berlin - The Final Air Battles in the East: 1944-1945'', Sh: 117</ref><br>9,303 top<ref name="Glantz">David M. Glantz - ''When Titans Clashed: How the Red Army Stopped Hitler'', Sh: 373</ref><br>'''Berlin döyüşü:''' <br>45,000 polis hərbi qüvvəsi<br> Hitleryuqend qüvvələri<br> 40,000 folksşturm qüvvələri<ref name="ref532">Antony Beevor - ''Berlin: The Downfall 1945'' (2002), Sh: 287</ref>
|qüvvə2 = '''Berlin əməliyyatı:'''<br> 2,5 milyon hərbi qüvvə<br>6,250 tank<br>7,500 təyyarə<br>41,600 top<ref name=Ziemke71>Earl F. Ziemke - ''Battle for Berlin End of the Third Reich Ballantine's Illustrated History of World War II (Battle Book #6)'' 1969 Sh: 71</ref><ref>Williamson Murray, Allan Reed Millett - ''A War to be Won'' 2000, Sh: 482</ref><br /><br>'''Berlin döyüşü:'''<br> 1,5 milyon hərbi qüvvə<ref name="ref532" />
| qüvvə3 = <!--Hərbi qüvvə 3-->
| qüvvə4 = <!--Hərbi qüvvə 4-->
| itkilər1 = ''SSRİ mənbələri:''<br>458,080 ölən<br>479,298 həbs edilən<ref name="Glantz, sf. 271">David M. Glantz - When Titans Clashed: How the Red Army Stopped Hitler'', (1998) Sh: 271</ref>
<br>''Ümumi:'' 937, 378 şəxs.<br>''Alman mənbələri:'' 100 min ölən.<ref name=Muller-673>Rolf-Dieter Müller - ''Das Deutsche Reich und der Zweite Weltkrieg, Band 10/1: Der Zusammenbruch des Deutschen Reiches 1945 und die Folgen des Zweiten Weltkrieges - Teilbd 1: Die militärische Niederwerfung der Wehrmacht'', (2008) Sh: 673</ref><br>'''Berlin döyüşü:''' 22 min vətəndaş, 22 min əsgər itkisi.<ref>"''Həbs edilənlərin bir hissəsi xüsusi formada olsalar da, onlar hərbi qüvvə deyil. Liman və dəmiryolu işçilərinin bəziləri də həbs olunmuşdur.''". Antony Beevor - ''Berlin: The Downfall 1945'', Sh: 287)</ref>
| itkilər2 = ''SSRİ mənbələri'': 81,116 ölən və itkin,<ref name=Khrivosheev-219-220>G. F. Khrivosheev - ''Soviet Casualties and Combat Losses in the Twentieth Century'', 1997, Sh: 219, 220</ref> 280.251 yaralı.<br>''Ümumi'': 361,367 hərbi qüvvə<br>1,997 tank<br>2.108 top<br>917 təyyarə.<ref name=Khrivosheev-219-220>G. F. Khrivosheev - ''Soviet Casualties and Combat Losses in the Twentieth Century'',Sh: 219, 220</ref>
| itkilər3 = <!--Hərbi itkilər 3-->
| itkilər4 = <!--Hərbi itkilər 4-->
| ümumi itkilər = <!--Ümumi hərbi itkilər-->
| vikianbar = <!--Vikianbar keçidi-->
}}
'''Berlin döyüşü''' [[Sovetlər İttifaqı]]nın [[İkinci Dünya Müharibəsi]]nin sonlarında keçirdiyi ümumi hücumlardan biri olan Berlin Strateji Hücum Hərəkatı sonunda baş verən döyüşdür. Avropa Cəbhəsindəki son ümumi hücum olmaqla birlikdə, [[Nasist Almaniyası]]nın qeyd-şərtsiz təslimi ilə nəticələndiyi üçün müharibəni qurtaran döyüş kimi qəbul edilir. Berlin döyüşü, sadəcə, Berlini almaq üçün girişilən bir hücum idi. Əsas olaraq üç Sovet cəbhəsi qüvvələrinin, hazırda Almaniya ərazisində olan [[Elba çayı]]nın şərqindəki Alman ərazilərinin işğalını qarşısına məqsəd qoyurdu. Elba Alman torpaqlarını şimaldan cənuba təxminən iki yerə bölür. Berlin döyüşü isə, şəhərin Qızıl Ordu birləşmələri tərəfindən ələ keçirilməsi üçün idi, qarşıdurmalar şəhər sərhədləri içində baş verdi və Avropa Cəbhələrində müharibənin sonunu gətirdi.
| |||