Berlin döyüşü (1945): Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
g.
Teq: 2017 viki-mətn redaktoru
Redaktənin izahı yoxdur
Teq: 2017 viki-mətn redaktoru
Sətir 1:
{{Hərbi münaqişə
| münaqişə = Berlin döyüşü
| aiddir = ''[[IIİkinci Dünya Müharibəsimüharibəsi]]''<br>''[[Böyük Vətən Müharibəsimüharibəsi]]''
| şəkil = Bundesarchiv B 145 Bild-P054320, Berlin, Brandenburger Tor und Pariser Platz.jpg
| izah = Döyüşdən sonra olan dağıntılar.
Sətir 33:
}}
 
'''Berlin döyüşü''' ({{Dil-de|Schlacht um Berlin}}), '''Berlin Strateji Hücum Əməliyyatı''' ({{Dil-ru|Берли́нская стратегическая наступательная операция}}) və ya '''Berlinin işğalı''' ({{Dil-emen|FalFall of Berlin}}) — [[SSRİ|Sovet Sosialist Respublikalar İttifaqı]]nın [[IIİkinci Dünya Müharibəsimüharibəsi]]nin sonunda təşkil etdiyi ümumi hücumlardan biri. Berlin əməliyyatı müharibənin sonunda reallaşan döyüşdür. Döyüş Avropa cəbhəsindəki sonuncu ümumi hücum olmamaqla yanaşı, Almaniyanın şərtsiz təslim olması ilə nəticələndiyi üçün IIİkinci Dünya Müharibəsinimüharibəsini sonuncu hücumu olaraq qəbul edilir. Berlin əməliyyatı Berlini ələ keçirmək üçün təşkil edilən əməliyyat deyildi. Əsas olaraq üç Sovet cəbhəsi qüvvələri Almaniyanın nəzarəti altında olan [[Elba çayı]]nın şərqindəki Almanalman torpaqlarını işğal etmək istəyirdi. Elba çayı Alman torpaqlarını cənubdan şimala bölür. Berlin döyüşü isə ərazinin Qızıl Ordu tərəfindən ələ keçirilməsi üçün idi. Döyüşlər ərazinin sərhədləri arasında gerçəkləşdirildi və Avropa cəbhələrində [[IIİkinci Dünya Müharibəsimüharibəsi]]ni sonlaşdırdı.
 
Berlin döyüşünün nəticəsi Berlin əməliyyatının ilk mərhələlərində Almaniyanın paytaxtının xarici təyin olunmuşdu. Sovet qüvvələri ərazini mühasirəyə almağa çalışarkən Almanalman qüvvələri də bunun qarşısını almaq üçün mübarizə apardı. Döyüşün sonunda Almanalman qüvvələri ərazinin xaricində məhv edildilər və rəhbərlik təslim olmağı qərara aldı. Bu mübarizələr ərazinin taleyini müəyyən etdi. Bundan sonra da Berlində sərt döyüşlər davam etdi. Qızıl Ordu qüvvələri ərazinin mərkəzinə hər küçədə döyüşərək irəliləməyə başladılar.
 
Qızıl Ordu 1945-ci ilin 16 yanvar tarixində başlayan Vislo-Oder hücumu ilə Almanalman cəbhəsinin yarısını məhv etmişdi. Qüvvələr gündə 30-40 kilometrlik sürətlə qərb istiqamətində irəliləməyə başladılar. [[Şərqi Prussiya]], Aşağı Sileziya, Şərqi Pomeraniya və Yuxarı Sileziya torpaqlarını ələ keçirən Sovetsovet qoşunları Odra çayı ərazisində Berlinin 60 km şərq istiqamətində yerləşən Kustrn yaxınlıqlarındakı Odar körpüsündə müvəqqəti olaraq dayandılar. Daha sonra Berlinə istiqamətlənən ümumi hücum ərzində iki Sovet cəbhəsinə bağlı olan qoşunlar Berlinə şərqdən və cənubdan irəlilədilər. Üçüncü Sovetsovet cəbhəsi isə Berlinin şimalında mövqe tutan Alman qüvvələrini bu ərazidə məğlubiyyətə uğratdı.
 
Berlinin xaricindəki ön müdafiə hazırlıqları mart ayının 20-də başlandı. Bu tarixdə "''Visla''" Ordu qrupunun komandiri olan general Qotxard Heinritsi əsas Sovetsovet hücumunun cəbhə xəritələrində də məlum olduğu kimi Odra çayının üstündəki körpüdə ediləcəyini fikirləşirdi. Bu fikirlə o, Berlinin {{convert|90 |km|mi}} şərqində olan Zeelovskada müdafiə tərtibatı qurmuşdu. Berlində baş verən əsas müharibə başlamazdan əvvəl Sovetsovet qoşunları bu mövqelərə hücum edərək Zeelovska və Xalba döyüşləri ilə Berlinin mühasirəsi tamamlandı.
 
== Hazırlıq ==