İbrahimxəlil xan: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
||
Sətir 5:
İbrahimxəlil ağa Cavanşir [[1732]]-ci ildə [[Arazbar]] qəzasının Alaqarğu kəndində dünyaya gəlmişdir. Atası [[1747]]-ci ildə [[Nadir şah]]ın ölümündən sonra Qarabağ xanlığının əsasını qoyan Pənahəli xandır. [[Mirzə Adıgözəl bəy]] [[Cavanşirlər sülaləsi|Cavanşir sülaləsi]]nin yaradıcısı olan Pənahəli bəyin oğlu İbrahimxəlil ağanın əslən Sarıcalı tayfasından оlduğunu qеyd еtmişdir. [[Mirzə Camal Cavanşir Qarabaği|Mirzə Camal Cavanşir]] isə оnun bu fikrini Cavanşirlərin [[Sarıcalı oymağı]]ndan оlmasını yazmaqla qəbul еdir. Mirzə Camal bəy yazır: “''Qarabağ xanlığının yaradıcısı Pənahəli xan və onun böyük oğlu İbrahimxəlil ağa Qarabağın Cavanşir еlindəndir. Bu еl qədim zamanlarda [[Türküstan]]dan gəlmiş Bəhmənli еlinin bir qоlu оlan Sarıcalı оymağındandır. Bunların atababaları Cavanşir еli arasında məşhur, adlı-sanlı, çörəkli, mal-dövlət və еhsan sahibi оlmuş adamlar idilər.''”<ref>{{harvnb|Yunis Hüseynov|2007|pp=29-30}}</ref>
İbrahimxəlil xanın babası İbrahimxəlil ağa Sarıcalı Cavanşir [[1723]]-cü ildə Osmanlı ordusunun Qarabağı almasından sonra övladlarını və oymağın bir hissəsini götürüb [[Araz]]a üz tutdu. Qarabağ bəylərbəyi [[II Uğurlu xan Ziyadoğlu-Qacar]] isə [[II Şah Təhmasib|II Təhmasib]]in yanına getdi. [[1730]]-cu ildə şah onu 700 nəfərlik dəstə ilə Qarabağa qoşun toplamağa göndərdi. Uğurlu xan Bərgüşad və Bərdə qəzalarından 12 min nəfərlik qoşun yığdı. İbrahimxəlil ağa və oğulları Fəzləli ağa, Pənahəli ağa, Behbudəli ağa, İsmayılxan ağa də onlara birləşdilər. Bu birləşmə [[Nadir şah Əfşar]]ın tabeliyinə keçdi. Nadir şah Fəzləli ağaya bəy ünvanı verib, onu əvvəlcə naibi, sonra isə [[Eşikağasıbaşı|eşikağası]] təyin etdi. Fəzləli bəy vəfat etdikdən sonra, onun vəzifəsini kiçik qardaşı Pənahəliyə tapşırdılar. Mirzə Adıgözəl bəy yazır: “''
Pənahəli bəy qardaşının taleyinin onu da gözlədiyindən şübhələnərək sarayı tərk etdi. Pənahəli bəy müəyyən müddət Zəngəzur yaylağında, Qara Murtuza bəyin yanında qaldı, sonra isə öz tərəfdarlarını toplayaraq, inzibati mərkəzlərə - [[Gəncə]]yə, [[Naxçıvan]]a, [[Şəki]]yə və digər yerlərə basqınlar etdi.<ref>{{harvnb|Zemfira Hacıyeva|2007|p=41}}</ref> [[Əhməd bəy Cavanşir]] yazır: “''
Atası Pənahəli xan Qarabağ xanlığını yaratdıqdan sonra 1747-ci ildə məliklərdən biri, [[Vərəndə]] məliki Şahnəzər öz əmisi Hüsünü<ref group=qeyd>Digər mənbələrdə Osip deyərək keçilir.</ref> öldürərək məliklik hakimiyyətini ələ keçirdi. Xəmsə məliklikləri bu hadisəni eşitdikdə birləşərək Şahnəzərə qarşı düşmənçilik etməyi qəti qərara aldılar.<ref>{{harvnb|Ənvər Çingizoğlu, Mais Əmrahov, Habil Həsənov|2008|pp=67-68}}</ref> Vərəndəyə basqın etdilər, xeyli kəndi qarət etsələr də Şahnəzərə qalib gələ bilmədilər. Qış düşdüyü üçün öz mülklərinə çəkilib yazda basqını təkrar etmək qərarına gəldilər. Pənahəli xan Şahnəzərlə əlaqə yaratdı. Şahnəzər xoşluqla Pənahəli xanın hakimiyyətini qəbul etdi və öz qızı Hurizadı xanın oğlu İbrahimxəlil ağaya ərə verdi.<ref name="Haciyeva45">{{harvnb|Zemfira Hacıyeva|2007|p=45}}</ref>
| |||