Fevral inqilabı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k 2405:4800:6547:BC1:E07F:7B9C:9ED8:B6A2 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Wikipediya M tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Teqlər: Geri qaytarma SWViewer [1.3]
hadis ələr hadisələr
Sətir 11:
Fevral inqilabından sonra "Hümmət" təşkilatının da fəaliyyəti gücləndi. İnqilabdan dərhal sonra Bakı və digər şəhərlərdə ikinci hakimiyyət orqanı kimi yaradılan Fəhlə və Əsgər Deputatları Sovetləri içərisində nisbətən nüfuzlusu Bakı Soveti hesab edilirdi. Bakı Sovetinin tərkibində azərbaycanlılar yox dərəcəsində idi. Sovetin tərkibi və rəhbər heyəti bütünlüklə ermənilərdən və ruslardan ibarət idi. 1917 ilin oktyabrında Rusiyada bolşeviklər hakimiyyət çevrilişi etdikdən sonra Bakı bolşevikləri eser-menşeviklərlə müsavatçılar arasında ziddiyyətlərdən istifadə edərək, Bakı Sovetində əsas vəzifələri asanlıqla ələ keçirə bildilər. Bakı Soveti bütün bölgədə təkhakimiyyətliliyə nail olmağa çalışırdı. Bu dövrdə Cənubi Qafqaz şərti olaraq iki hissəyə parçalanmışdı: Rusiya bolşeviklərinin dayağına çevrilməkdə olan Bakı şəhəri və Cənubi Qafqazın qalan ərazisi. 1917 ilin dekabrında V.Lenin S.Şaumyanı Qafqaz işləri üzrə xüsusi komissar təyin etdi. Lakin menşeviklər, sağ eserlər, "Müsavat", "Daşnaksutyun" partiyaları Rusiya bolşevik hökumətinin hakimiyyətini tanımaqdan imtina edərək, "Müstəqil Zaqafqaziya hökuməti" yaratmaq haqqında qərar qəbul etdilər. Noyabrın 15-də [[Zaqafqaziya Komissarlığı]] yaradıldı.
 
1917 ilin sonlarında baş vermiş mühüm hadis ələrdənhadisələrdən biri Umümrusiya Müəssislər məclisinə seçkilər keçirilməsi oldu. Cənubi Qafqaz dairəsi üzrə seçkilərdə bolşeviklər cəmi 4,4 faiz səs toplaya bildilər. Menşeviklər, müsavatçılar və daşnaklar isə 73 faiz səs qazandılar.
 
Ümumrusiya Müəssislər məclisi bolşeviklər tərəfindən buraxıldıqdan sonra, 1918 ilin fevralında Cənubi Qafqazdan seçilmiş deputatlar Zaqafqaziya seymini yaratdılar. Seymdə Azərbaycan siyasi partiyalarının 44 nümayəndəsi varar idi. Seymin azərbaycanlı üzvlərinə Cənubi Qafqaz Müsəlman Milli Komitəsi tərəfindən Azərbaycan Müəssislər Məclisini çağırmaq tapşırılmışdı.
 
Azərbaycan muxtariyyəti uğrunda mübarizə genişləndikcə, Azərbaycan milli hərəkatının artan nüfuzundan təşvişə düşən Bakı bolşevikləri, başda S.Şaumyan olmaqla, daşnaklarla ittifaqda 1918 ilin yazında dinc türk-müsəlman əhalisinə 406 qarşı kütləvi soyqırımı törətdilər. Nəticədə, bolşeviklər Bakıda hakimiyyəti müvəqqəti olaraq ələ keçirə bildilər (1918 il iyulun 31-dək). Türk-müsəlman soyqırımları Azərbaycan milli hərəkatını sarsıtmadı. Cənubi Qafqazın türk-müsəlman əhalisini fiziki cəhətdən məhv olmaq təhlükəsindən xilas etmək üçün müstəqil Azərbaycan dövlətinin yaradılması zərurəti meydana çıxdı. 1918 il mayın 28-də [[Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti]] elan edildi.<ref name="hello" />