Lena dirəkləri: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k →‎top: tənzimləmə
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
[[Şəkil:Lenapillarsriverview.JPG|thumb|270px]]
[[Şəkil:RUSMARKA-1912.jpg|thumb|right]]
'''Lena dirəkləri''' ({{Dil-ru|Ле́нские столбы́}}, ''Lenskiye Stolby''; {{Dil-sah|Өлүөнэ туруук хайалара}}, ''Ölüöne TurūkTuruuk KhayalaraXayalara'') — [[Lena çayıRusiya]]<nowiki/>dakı sahilində[[Saxa|Saxa yerləşənRespublikası əsrarəngiz(Yakutiya)]]<nowiki/>nın təbiətXanqalas abidəsi.ulusu Bu dirəklərərazisində, [[YakutiyaLena çayı|Lena]]nın Xanqalasski(yakutca ulusuÖlüöne) ərazisindəçayı yerləşirsahilində yerləşən əsrarəngiz təbiət abidəsi. Pokrovsk şəhərindən 104&nbsp;km aralıda qərarlaşır. Hündür qayalıqdan ibarət olan Lena çayı boyunca kilometrlərlə uzanır. Dərə boyunca Prilenski platosu yerləşir. Ən hündür qayalı dirəklər əsasən Petrovski və Tit-Arı kəndləri arasında yerləşir.
 
Qayalı dirəklər çayın səthindən hündürlüyü 220 metr təşkil edir. Qayalar Kebri dövrünün [[Əhəngəhəng daşı]] suxurlarından ibarətdir.<ref>[http://www.nkj.ru/archive/articles/4459/?phrase_id=3327327 ''А. Kolesov''. Lena dirəkləri] // «Наука и жизнь», № 7, 2002 г.</ref> Tektonik xüsusiyyətlər baxımından Lena dirəklər Sibir platforması daxilində yerləşir. Dirəklər əhəng tərkibli dağ suxurları kimi erkən Kembri dövründa 560—540 milyon il öncə meydana gəlməyə başlayır. Dirəklərin tam formalaşması isə 400milyon il öncəyə aid edilir. Sibir ərazisi daim qalxır. Bunun nəticəsi olaraq isə çayın axdığı ərazi ilə qayalıqlar arasında uçurum əmələ gəlmişdir. Bu isə öz növbəsində karst məşəlli suxurların aktivləşməsinə səbəb olmuşdur.<ref>[http://st-yak.narod.ru/index6-22-1.html ''В. В. Спектор, О. Н. Толстихин''. Ленские столбы] // Yakutiyada elm və texnika</ref>
 
Dekabrist Aleksandr Aleksandroviç Besttujev-Marlinski dirəkləri gördükdən sonra isə bu sözləri demişdir:
Sətir 13:
</ref>
 
Parkın ərazisi daimi don zonasında yerləşir. Burada [[Mamont]] (''Mammulhus primigenius Blum''), [[Bizonbizon]] (''Bison priscus Boj''), [[Tüklütüklü kərgədan]] (''Coelodonta antiguibatis Blum'') və digərlərinin.<ref>[http://www.nhpfund.ru/nominations/lena_pillars.html Lena dirəkləri]</ref><ref>[http://www.lenskiestolby.ru/diring-uriah.htm «Lena dirəkləri» Milli Təbiət Parkı]</ref> qalıqları aşkarlanır.
 
Lena dirəkləri [[2 iyul]] [[2012]] tarixində [[YUNESCO]] [[Ümumdünya irsi]] siyahısına daxildir )<ref>{{cite web| author=| datepublished=| url=http://www.unesco.org/new/ru/media-services/single-view/news/twenty_six_new_sites_inscribed_on_unesco_world_heritage_list_this_year/| title=26 новых объектов включены в Список Всемирного наследия ЮНЕСКО в этом году| publisher=// unesco.org| accessdate=2012-7-3|archiveurl=http://www.webcitation.org/69jDmrQE3|archivedate=2012-08-07}}</ref><ref>[http://www.nhpfund.ru/nominations/lena_pillars.html Номинация объекта Всемирного наследия ЮНЕСКО «Природный парк „Ленские столбы“»] {{ref-ru}}</ref><ref>[http://whc.unesco.org/en/news/509 UNESCO World Heritage Centre — World Heritage Committee to meet in Seville to review state of conservation of 178 sites and add new sites on List]</ref>.