Aksayçin: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
k tənzimləmə
Sətir 4:
[[Şəkil:Tarimrivermap.png|thumb|400px|Бассейн реки Тарим, 2008]]
[[Şəkil:Aksai Chin Sino-Indian border map.png|thumb|300px]]
'''Aksayçin''' ({{langDil-zh|阿克賽欽|阿克赛钦|Ākèsàiqīn}}, {{langDil-ug|ак сай}}, {{langDil-hi|अकसाई चिन}}, {{langDil-ur|اکسائی چن}}) — Hindistan, Pakistan və Çin arasında yerləşən sərhəd regionu. Region 42 685 &nbsp;km² əraaziyə sahibdir (Cammu və Kəşmir ştatlarının 20 % ərazisi)<ref>{{cite web
|url = http://edition.cnn.com/2002/WORLD/asiapcf/east/05/24/aksai.chin/
|title = Aksai Chin: China's disputed slice of Kashmir
Sətir 16:
Aksayçin öz növbəsində bir yüksək dağlıq ərazidir. Burada hündürlük 5 min metri keçir. Ərazi səhralıqdan ibarətdir. Coğrafi baxımından [[Tibet platosu]]nun bir hissəsini təşkil edir. Ərazidə yerli əhali ilə yanaşı heç daimi yaşayışı olan məntəqə belə yoxdur. Yağıntının miqdarı olduqca azdır. Buna səbən əraziyə hava kütlələərinin daxil ola bilməməsidir.
== Tarix ==
Tarixən Aksayçin Himalay krallığı olan Ladakxın ərazisinə daxil idi. Onlar buranı XIX əsrə qədər bölgəni idarə etmişlər. [[24 mart]] [[1914]]-cü ildə Dehli ilə tibet arasında anlaşma ilə ərazi Britaniyanın tabeliyinə keçir. Çin Tibetin müstəqilliyini qəbul etmirdi. Bu da öz növbəsindsə 1903—1904-cü illər Britaniya-Çin müharibəsinə səbəb olur. Nəticədə [[Lxasa]] ingilislər tərəfindən işğal olunur. XIII Dalay-lama isə Monqolustana qaçmalı olur. Çin siyası dəstək üçün Rusiya imperiyasına müraciyyət edir. 1911-ci il inqilabından sonra isə onlar müqaviləni tanımaqdan imtina edirlər.
 
1962-ci il Çin-Hindistan sərdəd müharibəsi Çinin Makmaqon xəttinə əsasən mübahisəli olan ərazilərdən yol çəkməsi olur. Himndistan bu ərazini Çinin ərazi bütövlüyü olaraq qəbul etmirdi. Tibetdən Sınsızyan-Uyğurustan ərazisinə gedən yol Aksayçindən keçirdi. yolun böyük qismi 4000 metr yüksəklikdən keçir.
Sətir 25:
Aksayçinin lanşaftı ilə mənzərənin müqayisəsi əla bir bənzərliyi ortaya qoyur<ref>[http://bbs.keyhole.com/ubb/showthreaded.php/Cat/0/Number/859782/page/0/vc/1 Google Earth Community posting], 10 April 2007</ref>. Model 900 m × 700 m ölçüsündə olub tikililərə, iri yük şasınalı olan anqarlara və postlara sahib bir ərazi idi. Bu ərtazinin hərbi məqsədlər üçün istifadəsi ehtimalı yüksəkdir. Bu hərbi obyektin mövcud potensialı:
 
Pilotsuz uçan aparatların təlim paliqonu.
 
Kimyavi və biloji silahların dispersiya sxemlərinin öyrənilməsi.
Sətir 43:
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
 
[[Kateqoriya:Hndistan tarixi]]