Finkenşteyn müqaviləsi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 2:
'''Finkenşteyn müqaviləsi'''—[[Qacarlar dövləti]] ilə [[Fransa]] arasında bağlanmış saziş.
 
== XVIII əsrin sonları-XIX əsrin əvvəllərində İran-Fransa münasibətləri ==
== Tarixi ==
[[Fransa]] [[İngiltərə]]nin [[Hindistan]]dakı mövqelərinə zərbə vurmaq üçün [[İran]]da möhkəmlənməyə çalışırdı. [[1796]]-cı ilin iyulunda [[Fransa]]nın nümayəndələri Olivye və Brüger [[Tehran]]a gəldi. Onlar [[1708]] və [[1715]]-ci illər [[Fransa]]-[[Səfəvi]] [[müqavilə]]lərinin yenidən təsdiqinə nail olmaq və [[İran]]-[[Rusiya]] münasibətlərinin kəskinləşdirilməsinə çalışırdılar. Lakin bütövlükdə bu missiyanın diplomatik kəşfiyyat xarakteri daşıdığı bildirilir. [[Fransa]]nın [[İran]]da möhkəmlənməsinə yol vermək istəməyən [[İngiltərə]] diplomatik fəallığı artırdı və siyasi və ticarət [[müqavilə]]ləri imzalamağa nail oldu. Lakin [[İngiltərə]] [[1804]]-cü ildə [[İran]]la-[[Rusiya]] arasında başlanan [[müharibə]]nin gedişində üzərinə götürdüyü təəhhüdləri yerinə yetirməkdə ardıcıllıq göstərmədi. Belə bir vəziyyətdə [[Fransa]] ilə [[İran]] arasında münasibətlər yenidən canlandı. [[Fətəli şah]] ([[1797]]-[[1834]]) [[1804]]-cü ildə [[I Napoleon]]a məktubla müraciət etdi. Məktub növbəti ilin yanvarında [[Paris]]ə çatdı. [[I Napoleon]] tərcüməçi Joberi, onun ardınca mayor Romyeri [[Tehran]]a göndərdi. Müəyyən çətinliklərdən sonra [[Tehran]]a ilk çatan ([[1805]], oktyabr) Romyer oldu, lakin tezliklə burada öldü. Jober isə [[1806]]-cı ilin iyununda [[Tehran]]a gəldi. Elçilər [[I Napoleon]]dan iki məktub ([[1805]], [[16 fevral]] və [[30 mart]]) gətirmişdilər. [[1805]]-[[1807]]-ci illərdə bir-birinin ardınca Bontan, Juannena, de Lablanş, Ruman və Pontenkulanın missiyaları [[Tehran]]a gəldi. Eylan döyüşündən sonra [[I Napoleon]] [[1807]]-ci ilin yanvarında şaha müraciət etdi, onu [[Gürcüstan]] üzərinə yürüşə inandırmağa çalışdı. [[Fətəli şah]] elçi Məhəmməd Rzanı [[I Napoleon]]un yanına göndərdi. [[1807]]-ci il [[4 may]]da Finkenşteyndə [[Fransa]]-[[İran]] [[müqavilə]]si imzalandı.
1807-ci il mayın 4-də Fransa ilə İran arasında Finkenşteyn müqaviləsi imzalanır. Bu müqaviləyə görə, Fransa İrana hərbi yardım etməli, İran ordusunu yenidən qurmalı idi.
 
== Müqavilədən sonra ==