Orqan (musiqi aləti): Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
||
Sətir 1:
'''Orqan''' ({{Dil-en|Organ}}, {{Dil-fr|Orgue}}, {{Dil-de|Orgel}}, yunanca {{Dil-grc|ὄργανον}} ''organon'' — ''alət'' sözündən) — klavişli-nəfəsli musiqi aləti. Musiqi alətləri içində ən iri həcmlisidir. Öz həcmi, diapazon böyüklüyü, imkanları və tembr rəngarəngliyinə görə musiqi alətlərinin şahı sayılır. Nəfəsli orqan da adlandırılır ki, bu termin vasitəsilə elektron orqanlardan fərqlənir. Orqançı - orqan musiqi alətində ifa edən insan. İnstrumentalist-musiqiçininin sənəti, kilsədə rütbə. Başqa klavişli musiqi alətlərdən əsas fərgi - 7-yə gədər əl manualları (klavişləri), həmçinin ayaq pedal klavişinin olması ilə fərqləndirmək olar. Orqan (latınca organum, qədim-yunanca oργανον - "alət") - dilli-nəfəsli musiqi alətidir, musiqi alətlərinin arasında ən iri həcmlidir, və ən qədim alətlərdən biridir. Onun tarixi bir neçə minillik təşkil edir. Quqo Riman hesab edirdi ki, orqanın əcdadı qədim vavilon volınkasıdır (19 əsr b.e.ə.). "Həmin alətdə dəri boru vasitəsilə havayla dolurdu, əks tərəfində tütəklər yerləşirdi. Həmin tütəklərdə (borularda) çox ehtimal ki, dilçəklər və bir neçə deşiklər vardı.
Orqan quraşdırma incəsənəti İtaliyada geniş yayılmışdı, IX əsrdə isə orqanlar İtaliyadan Fransaya aparılırdı. Sonralar bu mədəniyyət Almaniyada inkişaf etdi. Qərb Avropanın hər yerində orqanın yayılması XIV əsrə aid olunur.
|