Abbasabad qalası: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 27:
Qala fransız hərbi mütəxəssislərinin layihəsi əsasında [[1809]]-[[1810]]-cu illərdə tikilmişdir. Beşbucaq şəklində olan qalanın bürcləri vardı. Qala divarlarının hündürlüyü 4 metr 30 santimetr, qalınlığı 60 santimetr idi. Şəhər qalası hər tərəfdən 10 metr enində arxla əhatə olunmuşdu.
Abbasabad qalası hərbi zərurətdən yaranmış bir obyekt idi.
Abbasabad qalası [[Abbas Mirzə]] tərəfindən [[Avropa]] memarlığı üslubunda tikdirilmişdir. Abbasabad [[Qala|qalası]] Araz çayı üzərində olan keçidin qorunmasını təmin etməklə yanaşı, həm də [[Cənubi Azərbaycan|Cənubi Azərbaycana]] gedən yola nəzarət edir, lazım gəldikdə bu yolu bağlaya da bilirdi. Qala İran mövqelərinin rus ordusunun hücumlarından qorunması üçün mühüm məntəqə hesab edilirdi. Qala düzgün beşbucaqlı formasında tikilmişdir. Qalada olan çoxlu istehkamlardan ikisi - qərb istiqamətində Araz çayına söykənirdi. Belə istehkamların başlıca vəzifəsi zərurət nəticəsində qala qarnizonu geri çəkilərkən onun [[Araz çayı|Araz çayının]] sağ sahilinə təhlükəsiz keçməsini təmin etməkdən ibarət idi.
О.Yevetski yazırdı ki, "Abbasabad qalası fransız və ingilis zabitləri tərəfindən tikilib möhkəmləndirilmiş, bürcləri olan beşbucaqlı poliqondur. Abbasabad qalası vaxtilə bu bölgədə mövcud olan qədim Astabad [[Yaşayış məntəqəsi|yaşayış məntəqəsinin]] yerində inşa edilmişdir".
[[1834]]-[[1835]]-ci illərdə [[Naxçıvan]] bölgəsində olmuş F.Korf qalanın tikilmə tarixindən bəhs edərək yazırdı: "Mən 25 il əvvəl bu ölkədə Abbas Mirzə tərəfindən tikdirilmiş Abbasabad qalasını gördüm. О, Abbas Mirzənin yanında xidmət edən bir fransız mühəndisinin planı əsasında tikilmişdir".
Abbasabad qalası rus tarixçisi N.Nefedovun [[1839]]-cu ildə nəşr olunmuş yol qeydlərində daha ətraflı təsvir olunur: "...Naxçıvanın əks tərəfində zərərli iqliminə görə tərk edilib dağıdılmış Abbasabad qalası görünür. Mən fransız mühəndislərinin tikdikləri bu tikiliyə baş çəkməyi özümə borc bildim. Məhz həmin mühəndislər otuz il əvvəl qarışıq bir zamanda onun tikintisi ilə məşğul olmuşlar. Daşla hörülmüş və lazım gəldikdə su ilə doldurulan dərin xəndək, ikiqat mazğalı olan divar, bürclər, daşla örtülmüş yollar və istehkamın müdafiə vasitələri göstərir ki, İranın əvvəlki dostları burada həqiqətən çox böyük məharətlə çalışmışlar. Оnu da xüsusi qeyd etmək lazımdır ki, onlar böyük uzaqgörənliklə qalanı elə tikmişlər ki, körpü üzərinə çıxan qarnizon Arazın o tayına, öz ölkələrinin içərilərinə təhlükəsiz çəkilə bilsin".
Abbasabad qalası
təhlükəsizliyi üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edirdi.1826-1828-ci illər [[
▲[[İkinci Rusiya-İran müharibəsi|II Rusiya-İran müharibəsində]] ([[1826]]-[[1828]]) Abbasabad qalasında döyüşlər olmuşdur. Qalanı 4000 sərbaz və 500 atlı müdafiə edirdi. [[1827]]-ci ildə rus qoşunları strateji dəyəri olan Abbasabad qalasına yaxınlaşarkən, [[Abbas Mirzə]] 16 minlik qoşunla qala qarnizonunun köməyinə gəldisə də, qala təslim etdirildi. Qalanın baş mühafızi İran ordusuna komandanlıq etmiş [[Abbas Mirzə]]nin kürəkəni Məhəmməd Emin xan idi. Ehsan xan Kəngərli də qalanın mühafızi olmuşdur.
[[Araz su qovşağı]] tikilərkən ([[1967]]-[[1971]]) qalanın xarabalığı su altında qalmışdır.
| |||