Zəyəmçay: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k tənzimləmə
Sətir 1:
{{ÇaylarÇay
|Adı = Zəyəmçay
|Əsl adı = <!-- Yerli dildəki adı-->
Sətir 26:
{{Yer xəritəsi~|Azərbaycan fiziki|lat_deg=40|lat_min=58|lon_deg=45|lon_min=58|mark =Blue pog.svg|marksize=7||label_size=80|label=mənsəbi}}}}}}
 
'''Zəyəmçay''' - [[Kür]]ün sağ qoludur. [[Şəmkir]] və [[Gədəbəy]] rayonları ərazisindən axır.
 
== Ümumi məlumat ==
 
Uzunluğu 90 &nbsp;km, hövzəsinin sahəsi 942 &nbsp;km²-dir. Şahdağ silsiləsinin şimal yamacından axan Şəkərbəy və Çətindərə çaylarının birləşməsindən əmələ gəlir. Mənbəyi Şəkərbəy qolu başlayan yerdə, 2020 m yüksəklikdə yerləşir.
Zəyəmçay, Qaramuradçaya qovuşana qədər şimaldan cənuba doğru, sonra istiqamətini kəskin şəkildə dəyişib qərbə, Çətindərə çayının qolu ilə qovuşandan sonra isə cənub-şərq istiqamətinə doğru axır. Ağbaşlar kəndinə qədər olan məsafədə çay dərin və dar dərələrlə coşqun axır. Aşağı hissədə yatağı genişlənir və Yanıxlı kəndindən başlayıb,düzənlik sahəyə çıxır. Burada bir sıra qollara ayrılır. Yuxarı axımında çaya soldan Bacanka (uzunluğu 25 &nbsp;km), Çətindərə (uzunluğu 24 &nbsp;km), Kiçik Qaramurad (uzunluğu 11 &nbsp;km); sağdan isə Kilisəlisu (uzunluğu 14 &nbsp;km), [[Babaçay]] (uzunluğu 26 &nbsp;km) kimi qollar qarışır.
 
Axımı yeraltı (45%), yağış (35%) və qar (20%) sularından əmələ gəlir. Mart-iyun aylarında qarın əriməsi nəticəsində böyük daşqınlar əmələ gəlir. Bu aylarda çayın illik axımının 60-70%-i axır.
 
Çayın orta illik su sərfi 6,30 kub m/san və ya bir ildə Ən çox axımı yaz və yay aylarında olur. İllik axımın 40%-i yazda, 35%-i yayda, 15%-i payızda, 10%-i isə qışda keçir.
 
Zəyəmçay Kürə ildə orta hesabla 22 min tona qədər asılı gətirmələr aparır. Kuclü daşqın zamanı hədsiz lillənməyə (7125 q/kub m) uğrayır. Orta lillənməsi 134 q/kub m-dir. Suyu hidrokarbonatlı-kalsiumlu olmaq-la orta minerallaşmaya (300-400 mq/l) malikdir.
 
Suvarma işlərində Zəyəmçaydan geniş istifadə edilir.