Patrona Xəlil: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
k tənzimləmə |
||
Sətir 1:
'''Patrona Xəlil''' ({{
[[Şəkil:Patrona khalil 2 calkoen.jpeg|thumb|357x357px|Patrona Xəlilin rəssam Jean Baptiste Vanmour tərəfindən çəkilən rəsmi]]
Sətir 5:
Əslən [[alban]]<nowiki/>dır və təqribən [[1690]]-cı ildə [[Bitola]]<nowiki/>da dünyaya gəlmişdir. Gənclik illərində [[Yeniçərilər|Yeniçəri ocağı]]<nowiki/>nın 17-ci bölüyünə yazılmış, ocağa bağlı olduğu illərdə Niş və Vidin qalalarında Osmanlı hakimiyyətinə qarşı hazırlanan ayaqlanmalarda iştirak etmişdir. Daha sonra burdan qaçaraq [[İstanbul]]<nowiki/>a gəlmiş, bir müddət [[kaptan-ı dərya]]<nowiki/>nın kəndxudasının Patrona adlanan gəmisində ləvənd olaraq çalışmışdır. Bu səbəblə bir çox qaynaqlarda Patrona Xəlil olaraq anılır. Bu illər ərzində işlədiyi cinayətlər səbəbilə 2 dəfə ölüm hökmü ilə cəzalandırılsa da, xilas edilmişdir. Sonuncu dəfə isə [[kaptan-ı dərya]] [[Qaymaq Mustafa Paşa]] tərəfindən xilas edilmiş, bunun qarşılığında isə onun əmriylə məşhur [[Patrona Xəlil üsyanı]]<nowiki/>nı başlatmışdır.
O günlərdə [[İstanbul]]<nowiki/>un və [[imperiya]]<nowiki/>nın vəziyyəti ağırlaşmışdı. Belə ki, ağırlaşdırılan vergilər, rüşvətin və israfçılığın artması azmış kimi, heç bir səbəb olmadan [[Səfəvilər]] üzərinə müharibə elan edilmiş, cəbhədən ard-arda məğlubiyyət xəbərləri gəlməkdə idi. Nəhayət, [[Təbriz]] şəhərinin əldən getməsi və bu xəbərin saraydan və əhalidən gizlədilməsi öyrənildi və əhalinin etirazlarını alovlandıran Patrona Xəlil [[25 sentyabr]] [[1730]] tarixində əhalini [[Ətmeydanı]]<nowiki/>na topladı. Başlayan üsyan hədəf seçilən [[sədrəzəm]] [[Nevşəhərli Kürəkən İbrahim Paşa|Nevşəhərli İbrahim Paşa]]<nowiki/>nın və onun iki kürəkəninin qətlinə, daha sonra isə dövrün [[
Nəhayət, [[25 noyabr]] [[1730]] tarixində yandaşları ilə birlikdə saraya dəvət olunan Patrona Xəlil [[İrəvan köşkü]]<nowiki/>ndə toplanan qurma divan məclisi əsnasında qətlə yetirildi. Ardından ikinci qapıda onları gözləyən təxminən 10 nəfər öldürüldü. Hadisələri eşidən birinci qapıdakılar isə qaçdılar. [[Anadolu əyaləti|Anadolu]]<nowiki/>ya qaçanların ələ keçirilmələri üçün fərmanlar yazıldı. Üsyan rəhbərlərinin öldürülməsiylə şəhərdə nibi sükunət təmin edilsə də, ixtişaşlar bir müddət davam etdi.
Sətir 13:
* [[Nevşəhərli Kürəkən İbrahim Paşa]]
* [[Patrona Xəlil üsyanı]]
[[Kateqoriya:Üsyan rəhbərləri]]
[[Kateqoriya:1690-cı ildə doğulanlar]]
| |||