"Pirit" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

'''Pirit (kükürd kolçedanı, dəmir kolçedanı) – FeS₂ ''' - ({{langDil-el|πυρίτης λίθος}}) ''Kubik sinqoniya.'' Rast gəlmə tezliyi şkalası: hər yerdə rast gələn.

Ən geniş yayılmış sulfid olub, müxtəlif genetik tipli filiz və süxurlarda rast gəlir. Piritin ən iri yığınları hidrotermal-çökmə və hidrotermal-metasomatik kükürd kolçedanı, mis-kolçedan və kolçedan-polimetal obyektlərində yerləşir. Kobaltpirit isə geniş miqyasda Mərkəzi Afrikanın stratiform tipli mis yataqlarında yayılmışdır. Skarnlar və maqnetit filizləri üzrə inkişaf edən sulfidlərlə sıx assosiasiyada kontakt-metasomatik yataqlarda rast gəlir. Daş kömürlər içərisində, həmçinin çökmə mənşəli dəmir, manqan və alüminium filizlərində və çökmə süxurlarda qeyd olunur. Aksessor mineral kimi püskürmə süxurlarda müşahidə edilir. Meteoritlərdə də aşkar olunmuşdur. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: [[xalkopirit]], [[sfalerit]], [[qalenit]], [[pirrotin]], [[markazit]], [[barit]], [[siderit]], [[kvars]]. Mineralın tapıldığı yerlər: çoxsaylıdır: Rio-Tinto ([[İspaniya]]); Möqqen, Rammelsberq ([[Almaniya]]); Sulitelma ([[Norveç]]); Falun ([[İsveç]]); Kalatinski, Deqtyarski, Blyava və Uralın digər kolçedan yataqları ([[Rusiya]]); Jayrem ([[Qazaxıstan]]); [[Yaponiya]]; [[Zair]]; [[Zambiya]] və dünyanın bir çox başqa yerləri. Azərbaycanda kolçedan, polimetal, [[qızıl]], [[dəmir]], [[mis]] - və molibden-porfir və b. filiz yataqları və təzahürlərində (Çıraqdərə, Toğanalı, Filizçay, Katex, Katsdağ, Paraqaçay, Gədəbəy, Bittibulaq, Daşkəsən, Dağkəsəmən, Qızılbulaq, Vejnəli və s.) geniş yayılmışdır.