07:22, 15 avqust 2019 tarixindəki versiya redaktə TgrlBot (müzakirə \| töhfələr) Botlar 43.496 redaktə k →‎top: parametr düzəlişləri using AWB ← Əvvəlki redaktə		08:44, 15 avqust 2019 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar TgrlBot (müzakirə \| töhfələr) Botlar 43.496 redaktə k təmizləmə using AWB Sonrakı redaktə →
Sətir 13: \|Mənbəyi = \|Mənsəbi = [[Cənubi Çin dənizi]] \|Xəritə = ~~<!-- xəritə-->~~ \|Xəritənin ölçüsü = ~~<!-- xəritənin ölçüsü, 250px müəyyənləşdirilib-->~~ \|Xəritənin adı = ~~<!-- xəritənin adı-->~~ \|Hövzəsi = \|Qolu = Sətir 46: == Coğrafiyası == [[Şəkil:Mekong river location.jpg\|thumb\|left\|Mekonq çayının hövzəsi]] Çay öz mənbəyini [[Çin]]ində yerləşən Tibet öndağlığından götürür. Yuxarı axarlada çinlilər çayı ''Dza-Çu'' ({{~~Dil~~dil-zh\|\|扎曲\|Záqū}}), orta axarlarda (Çin ərazisində) ''Lansanszyan'' adlandırırlar. Çay öz suyunu [[Cənubi Çin dənizi]]nə tökür və mənsəbdə delta əmələ gətirir. Əsas qolları: Mun, Tonlesap (sağdan) və San (soldan). Çay yuxarı və orta axarlarda dərin dərələrlə axır. Mekonq ardıq Kamboca düzənliyindən mənsəbə qədər düzənliklərlə hərəkət edir. Mekonq düzənliyinə çıxa hissədə əsrasəngiz [[Kxon şəlaləsi]] yerləşir (21 m). Sonuncu şəlalə [[Kamboca]]nın Kartex şəhəri yaxınlığındadır. [[Pnompen]] şərindən cənubda çay sahəsi 70000 km² olan delta əmələ gətirir. Deltada çay kiçik qollara ayrılır. Onlar xüsusi ilə iki böyükdür. Sağ hissədən axan iri qol Tonlet adlanır. Axının ¾ hissəsi bu qolla dənizə axır. Delda 600 km dənizin daxilinə irəliləyib. İl ərzində delta 80-100 metr dənizin daxilinə genişlənir. Deltada çayın kənarları [[manqrov]] meşələri ilə örtülüdür. Sətir 62: Mekonqun deltası dünyada ən iri deltalardan hesab edilir. Vyetnam ərazisində yerləşir. Deltada eyni adlı iqtisadi zona ({{~~Dil~~dil-vi\|Đồng bằng sông Cửu Long}}) mövcuddur. Deltada yerləşən Kantxo regionun ən sıx məskunlaşılmış ərazisidir<ref>{{cite web\|url=http://www.gso.gov.vn/default.~~aspx?tabid~~aspxtabid=387&idmid=3&ItemID=12875\|title=TONG CUC THONG KE\|accessdate=2013-01-09\|archiveurl=http://www.webcitation.org/6Da3trkjo\|archivedate=2013-01-11}}</ref> Vyetnamın cənubunda yerləşən delta ölkənin mühüm hissəsini təşkil edir. Deltada 12 vilayət yerləşir. Bununla belə iqlim dəyişikləri səbəbindən deltanın su altında qalması ehtimalı vardır<ref>{{cite web \|url=http://vietnam.vnanet.vn/vnp/ru-ru/13/27228/культура-и-общество/дельте-реки-меконга-угрожают-изменения-климата.html \|title=Дельте реки Меконга угрожают изменения климата \|author=Нгуен Ву Тхань Дат \|authorlink= \|coauthors= \|quote= \|date=01 декабря 2011 \|publisher=Иллюстрированный журнал «Вьетнам» \|accessdate=2014-08-17 \|lang= \|deadlink= \|archiveurl= \|archivedate= }}</ref>. == Tarixi == İlk yaşayış məntəqələri daqqında ilk məlumat b.e 2100 ilə aiddir. Çayın hövzəsində qurulan ilk dövlət Bapnom olmuşdur. Sonrda Kxmer imperiyası qurulur. Bölgəyə ayaq basan ilk avropalı portuqaliyalı Antonio de Faria ({{~~Dil~~dil-pt\|Antonio de Faria}}, [[1540]]) olmuşdur<ref>[http://www.geographical-discovery.ru/?page_id=97 Tarixi coğrafi açılışlar]</ref>. Avropalıların bölgəyə marağı sırf tiçari əhəmiyyat daşıyırdı. [[XIX əsr]]də ərazi Fransızların maraq dairəsində idi. [[1861]]-ci ildə Sayqon fransızlar tərəfindən işğal olunur. İki il sonra isə onlar Kamboca üzərində [[protektorat]] hüququ alırlar<ref name="laviss">[http://www.krotov.info/history/19/56/laviss_41.htm ''Эрнест Лависс, Альфред Рамбо'' История XIX века. Том 6. Часть 2. Революции и национальные войны. 1848—1870.]</ref>. Çayla əlaqədar ilk araşdırmaları Ernest Dudar və Qarne Fransis aparmışdır. Onlar çayda olan astanalar və şəlalələr səbəbindən gəmiçilik üçün yararsızlığını müəyyən edirlər.

Mekonq çayı: Redaktələr arasındakı fərq