[[Şəkil:Gas giants in the solar system.jpg|thumbnail|300px|Nəhəng qaz planetləri.<br/> <small>Aşağıdan yuxarı: [[Yupiter]], [[Saturn]], [[Uran]] və [[Neptun (planet)|Neptun]].</small> ]]
'''XariciNəhəng planetlər''' ({{Dil-en|Outer planets}}) —və ya Yupiter tipli planetlər— [[Günəş sistemi]]nin [[Asteroid qurşağı]]ndan kənarda yerləşən [[Yupiter]], [[Saturn]], [[Uran]] və [[Neptun (planet)|Neptun]] planetlərinə deyilir. Dörd xarici planet ya da nəhəng qaz planetləri [[Günəş]]in ətrafında dönən kütlənin 99%-ni təşkil edir. [[Yupiter]] və [[Saturn]]un atmosferləri əsasən [[hidrogen]] və [[helium]]dan ibarətdir. [[Uran]] və Neptunun atmosferlərində əhəmiyyətli dərəcədə [[su]], [[ammonyak]] və [[metan]] buzu vardır. Bəzi astronomlar Uran və Neptunun nəhəng qaz planetləri kimi yox, nəhəng buz planetləri kimi təsnif olunmasını təklif etmişdir.<ref>Jack J. Lissauer, David J. Stevenson (2006). "Formation of Giant Planets" (PDF). NASA Ames Araştırma Merkezi; California Institute of Technology.</ref> Xarici planetlərin dördünün də halqaları vardır. Saturunun halqaları [[Yer]]dən müşahidə edilə bilir.
== Yupiter ==
{{əsas|Yupiter}}
Yupiter [[Günəş]]dən uzaqlığına görə beşinci planetdir. Planetlər arasında ən böyüknəhəng və ağır olanıdır. Əsasən [[hidrogen]] və [[helium]]dan formalaşmışdır. Yupiterin daxili istiliyi atmosferində bulud qurşaqları və [[Böyük qırmızı ləkə]] kimi müvəqqəti quruluşların yaranmasına səbəb olur. Yupiterin müəyyən olunmuş 63 təbii peyki vardır. Bunlardan ən böyükləri [[Qanimed]], [[Kallisto (Yupiterin peyki)|Kallisto]], [[İo]] və [[Avropa (Yupiterin peyki)|Avropa]]dır. Bu peyklər vulkanik fəallıq və daxildən isinmə kimi xüsusiyyətlərinə görə [[daxili planetlər]]lə oxşardırlar.<ref>Pappalardo, R T (1999). [http://web.archive.org/web/20081223225851/http://www.agu.org:80/cgi-bin/SFgate/SFgate?&listenv=table&multiple=1&range=1&directget=1&application=fm99&database=%2Fdata%2Fepubs%2Fwais%2Findexes%2Ffm99%2Ffm99&maxhits=200&=%22P11C-10%22 "Geology of the Icy Galilean Satellites: A Framework for Compositional Studies"]. Brown University.</ref> Günəş sisteminin ən böyük təbii peyki olan [[Qanimed]] [[Merkuri]]dən daha böyükdür.
== Saturn ==
Sətir 14:
== Neptun ==
{{əsas|[[Neptun (planet)|Neptun]]}}
Neptun [[Günəş]]dən uzaqlığına görə səkkizinci planetdir. Neptun böyüklüyünə görə [[Yupiter]], [[Saturn]] və [[Uran]]dan sonra dördüncü pillədə dursa da, Urandan daha ağırdır və ağırlığına görə üçüncü pillədə durur. Daxili istiliyi Yupiter və Saturndan daha azdır.<ref>Podolak, M.; Reynolds, R. T.; Young, R. (1990). [http://adsabs.harvard.edu/abs/1990GeoRL..17.1737P "Post Voyager comparisons of the interiors of Uranus and Neptune"]. NASA, Ames Research Center.</ref> Neptunun bilinən on üç təbii peyki vardır. Ən böyük peyki olan [[Triton (peyk)|Triton]] maye [[azot]]dan olan [[qeyzer]]ləri ilə geoloji cəhətdən aktivdir.<ref>Duxbury, N.S., Brown, R.H. (1995). [http://web.archive.org/web/20151106231842/http://trs-new.jpl.nasa.gov/dspace/handle/2014/28034?mode=full "The Plausibility of Boiling Geysers on Triton"]. Beacon eSpace.</ref> Triton Neptunun öz oxu ətrafında hərəkətinin əksinə hərəkət edir. Bu xüsusiyyətinə görə əksinə hərəkət edən ən böyük təbii peykdir.
