Yom Kippur müharibəsi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k tənzimləmə
Sətir 18:
* {{USA}}<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=g1TkFQgzp5cC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false|title=Revisiting the Yom Kippur War|last=Kumaraswamy|first=P. R.|date=11 yanvar 2013|publisher=Routledge|year=|isbn=9781136328954|location=|pages=235|diluage=en}}</ref>
| tərəf1N =
| tərəf2 = [[FileŞəkil:Flag of Egypt (1972-1984).svg|22px]] [[Misir]]<br/>[[FileŞəkil:Flag of Egypt (1972-1984).svg|22px]] [[Suriya]]
Digər qüvvələr:
* {{JOR}}
* {{IRQ}}
* {{KSA}}<ref name="O'Ballance">{{cite book |last=Edgar O'Ballance|title=No Victor, No Vanquished: The Yom Kippur War|edition=1979|pages=28–370 |publisher=Barrie & Jenkins Publishing|isbn=978-0214206702}}</ref>
* [[FileŞəkil:Flag of Libya (1972–1977).svg|22px]] [[Liviya]]<ref>{{cite news|url=http://theaviationist.com/2013/06/24/iaf-f-4-vs-nk-mig21/#|title=An unknown story from the Yom Kippur war: Israeli F-4s vs North Korean MiG-21s|work=The Aviationist|date=24 iyun 2013|accessdate=9 noyabr 2017}}</ref>
* {{TUN}}
* {{ALG}}
Sətir 34:
| tərəf3N =
| komandan1 = {{bayraq|İsrail}} '''[[Qolda Meir]]'''<br/>{{bayraq|İsrail}} [[Moşe Dayan]]<br/>{{bayraq|İsrail}} [[Ariel Şaron]]<br/>{{bayraq|İsrail}} [[David Elazar]]<br/>{{bayraq|İsrail}} [[İsrael Tal]]<br/>{{bayraq|İsrail}} [[İshaq Hofi]]<br/>{{bayraq|İsrail}} [[Binyamin Peled]]
| komandan2 = [[FileŞəkil:Flag of Egypt (1972-1984).svg|22px]] '''[[Ənvər Sadat]]'''<br/>[[FileŞəkil:Flag of Egypt (1972-1984).svg|22px]] '''[[Hafiz Əsəd]]'''<br/>[[FileŞəkil:Flag of Egypt (1972-1984).svg|22px]] [[Əhməd İsmayıl Əli]]<br/>[[FileŞəkil:Flag of Egypt (1972-1984).svg|22px]] [[Mustafa Tlass]]<br/>[[FileŞəkil:Flag of Egypt (1972-1984).svg|22px]] [[Saad Əl-Şazli]]<br/>[[FileŞəkil:Flag of Egypt (1972-1984).svg|22px]] [[Yusuf Şakkur]]<br/>[[FileŞəkil:Flag of Egypt (1972-1984).svg|22px]] [[Əbdül Qani Əl-Qamasi]]
| komandan3 =
| qüvvə1 = '''İsrail:'''
Sətir 113:
Misir prezidenti Sadatı müharibəyə başlamaqda narahat edən əsas problemlərdən biri də vacib daxili məsələlər idi.<ref>Rabinovich, p. 13.</ref> Misir iqtisadiyyatının getdikcə zəifləməsi Sadatın xalq arasındakı imicinə ciddi zərər vururdu. Hərbi qələbə onun məşhurluğunu artıracaq əsas alət ola bilərdi. Misir əhalisinin bir hissəsi, xüsusilə də geniş etiraz aksiyaları təşkil edən universitet tələbələri Sinay yarımadasının güc yolu ilə geri qaytarılmasının tərəfdarı idi və onlar Sadatın üç illik hakimiyyəti dövründə onu müharibəyə başlamadığına görə qınayırdı.
 
Digər ərəb dövlətləri yeni müharibəyə başlamağa daha çox istəksizlik göstərirdi. İordaniya kralı Hüseyn bin Təlal müharibə baş verəcəyi halda daha çox ərazi itirməkdən qorxurdu. Sadat, həmçinin [[Fələstin Azadlıq Təşkilatı]]<nowiki></nowiki>nın (FAT) İordan çayının qərb sahili və Qəzza zolağına olan iddialarını dəstəkləyir və qələbə qazanacaqları halda həmin ərazilərin idarəçiliyini bu təşkilatın rəhbəri olan [[Yasir Ərəfat]]<nowiki></nowiki>a verilməsinin tərəfdarı idi. Hüseyn bin Təlal isə [[İordan çayının qərb sahili]]<nowiki></nowiki>ni hələ də İordaniyanın tərkib hissəsi kimi görürdü və öz krallığının ərazi bütövlüyünü bərpa etmək niyyətində idi. Üstəlik, 1970-ci ilin [[Qara Sentyabr]] böhranı ərzində [[Fələstin Azadlıq Təşkilatı|FAT]] və İordaniya hökuməti arasında vətəndaş müharibəsi baş vermişdi. Bu müharibədə Suriya FAT tərəfdən çıxış etmişdi ki, bu da İordaniya tərəfini ciddi narahat edirdi.
 
İraq və Suriya arasında olan gərgin münasibətlər səbəbilə İraq ilkin hücum əməliyyatlarında iştirak etməkdən imtina edirdi. İsraillə sərhəd xəttinə sahib olan Livan isə öz kiçik ordusu və ölkə daxilində baş verən qeyri-stabilliyə görə müharibəyə qoşulmaq istəmirdi. Müharibənin başlamasından bir neçə ay əvvəl Sadat müharibədə dəstək əldə etmək məqsədilə diplomatik hücum təşkil etdi. 1973-cü ilin sonlarında o, yüzdən çox ölkənin dəstəyini qazandığını açıqladı. Bu ölkələrin əksəriyyəti [[Ərəb Liqası]], [[Qoşulmama Hərəkatı]] və Afrika Birliyi Təşkilatı üzvləri idi.
Sətir 124:
Sadat bildirirdi ki, milyonlarla misirli hərbçi öz canı bahasına olsa belə işğal olunmuş əraziləri geri qaytarmağa hazırdır.<ref name=morris2001_p390>Morris 2001, p. 390.</ref> 1972-ci ilin sonlarından etibarən Misir hökuməti öz ordusunu gücləndirmək məqsədilə Sovet İttifaqından [[MiQ-21]] döyüş təyyarələri, [[S-75 Dvina|S-75]], [[S-125]], "Kub" və "Strela-2" hava hücumundan müdafiə sistemləri, [[T-55]] və [[T-62]] tankları, [[RPG-7|RPQ-7]] tankəleyhinə qumbaraatanları və "Malyutka" tankəleyhinə idarəolunan raket kompleksləri əldə etdi, həmçinin öz döyüş taktikalarını Sovet döyüş doktrinaları əsasında inkişaf etdirdi. 1967-ci ildəki məğlubiyyətin əsas səbəbkarları hesab edilən siyasətçilər vəzifəsindən azad edildi və onların yerinə daha səriştəli olanlar təyin olundu.<ref>Heikal, 22.</ref>
 
[[FileŞəkil:Anwar Sadat cropped.jpg|thumb|upright|Misir prezidenti [[Ənvər Sadat]]]]
 
1972-ci ilin iyulunda Sadat Misirdə yerləşdirilmiş demək olar ki, bütün Sovet hərbi məsləhətçilərini ölkədən xaric etdi və Misirin xarici siyast xətti daha çox ABŞ-a meylli oldu. Buna baxmayaraq, suriyalılar isə hələ də Sovet İttifaqı ilə yaxın müttəfiqlik əlaqələrinə sahib idi.
Sətir 138:
 
=== İsrailin preventiv hücumunun çatışmazlığı ===
[[FileŞəkil:Golda Meir2.jpg|thumb|İsrailin baş naziri [[Qolda Meyer]] preventiv hücum tədbirləri görməkdən imtina etmişdi.]]
İsrailin strategiyasına əsasən əgər onlar qarşı tərəfin müharibəyə başlayacağı barədə qəti məlumatlar əldə etsələr, preventiv (önləyici) hücum təşkil edərək rəqibin bütün planlarını alt-üst etməliydilər. Bu fərziyyəyə görə İsrailin kəşfiyyat xidmətləri ərəb hücumunun başlanmasına ən azı 48 saat qalmış bütün məlumatları əldə etməli idilər.