Kürdüstan: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teq: 2017 viki-mətn redaktoru |
Teq: 2017 viki-mətn redaktoru |
||
Sətir 95:
Əsası [[Selevkilər imperiyası]]<nowiki/>nın süqutundan sonra qoyulan [[Korduyena|Korduyena krallığı]] [[Van gölü]]<nowiki/>nün cənubu və cənub-şərqində, [[İran]] və [[Mesopotamiya]]<nowiki/>nın arasında yerləşirdi.<ref>{{Cite book |url=http://www.bartleby.com/65/ku/Kurds.html |chapter=Kurds |title=The Columbia Encyclopedia |edition=Sixth Edition |publisher=Columbia University Press |year=2001–07 |language=en }}</ref> Korduyena krallığı e.ə. 189-cu ildən e.ə. 384-cü ilə qədər bir-birləri ilə mübarizə aparan [[Parfiya]] və [[Roma İmperiyası|Roma]] imperiyalarının vassal dövləti olaraq şimali Mesopotamiyanı və cənub-şərqi [[Kiçik Asiya|Anadolu]]<nowiki/>nu idarə edirdilər. Korduyena krallığı e.ə. 66-cı ildə [[Roma Respublikası]]<nowiki/>nın vassalına çevrildi<ref>{{Cite book |url=http://italian.classic-literature.co.uk/history-of-rome/05-the-establishment-of-the-military-monarchy/ebook-page-24.asp |publisher=Modern Library |first=Teodor |last=Mommsen |title=History of Rome – The Establishment of the Military Monarchy |page=24 |isbn=0394604024 |language=en }}</ref> və romalılar ilə b.e. 384-cü ilinə müttəfiq qaldı.<ref>{{Cite book |first=Edvard |last=Gibbon |Volume=Vol 2 |Chapter=Chapter XXIV Part IV, The Retreat and Death of Julian |language=en |url=https://web.archive.org/web/20000122232611/www.worldwideschool.org/library/books/hst/roman/TheDeclineandFallofTheRomanEmpire-2/chap45.html |title=The History of the Decline and Fall of The Roman Empire }}</ref> Krallıq e.ə. 66-cı ilə qədər beş dəfə Roma və İran arasında tərəf dəyişdirdi. Korduyena şərqi Anadoluda yerləşən [[Tiqranakert (Silvan)|Tiqranakert şəhəri]]<nowiki/>nin şərqində – indiki [[Türkiyə]]<nowiki/>nin cənub-şərqindəki [[Diyarbəkir|Diyarbəkir şəhəri]]<nowiki/>nin şərqində və cənubunda yerləşirdi.<ref>{{Cite web |url=http://www.parthia.com/parthia_cities.htm#g-inx
|title=Gordyene |work=Parthian City Index |website=Parthia.com |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190115230940/http://parthia.com/parthia_cities.htm |archivedate=January 15, 2019 |accessdate=August 7, 2019 |first=Edvard |last=C. D. Hopkins }}</ref>
[[Corc Roulinson]] kimi XIX əsr alimləri [[Korduyena|Korduyena krallığı]]<nowiki/>nı müasir [[kürdlər]] ilə əlaqələndirir, onun qədim "Kürdüstan" olduğunu irəli sürürdülər.<ref>{{Cite book |last=Raulinson |first=Corc |title=The Seven Great Monarchies Of The Ancient Eastern World |volume=Vol 7, The History, Georaphy, and Antiquities of Chaldaea, Assyria, Babylon, Media, Persian, Parthia, and Sassanian, or New Persian Empire |year=1871 |url=http://www.gutenberg.org/etext/16167 |publisher=University of Oxford Press |language=en }}</ref><ref>{{Cite book |chapter=Gordyene |url=http://www.columbia.edu/acis/ets/Graesse/orblatg.html#Gordyene |titlelink=Orbis Latinus |last=Qriss |first=İ. G. T. |authorlink=İohann Georq Teodor Qriss |title=Orbis latinus; oder, Verzeichnis der wichtigsten lateinischen orts- und ländernamen |origyear=1861 |location=Berlin |year=1909 |edition=2nd |publisher=Schmidt |oclc=1301238 |via=Columbia University |language=de }}</ref><ref>{{Cite book |last=Hyusen |first=R. H. |chapter=Introduction to Armenian Historical Geography IV: The Vitaxates of Arsacid Armenia. A Reexamination of the Territorial Aspects of the Institution (Part One) |title=Revue des études arméniennes |volume=vol. 21 |year=1988–1989 |url=https://poj.peeters-leuven.be/content.php?url=article&id=2017201&journal_code=REA |doi=10.2143/REA.21.0.2017201 |page=281 |publisher=Société des études armeniennes, Fundação Calouste Gulbenkian |language=fr }}</ref> T. A. Sinkler bu təyinetmənin həqiqətə uyğun olmadığını bildirmişdir.<ref>{{Cite book |first=T. A. |last=Sinkler |title=Eastern Turkey, an Architectural and Archaeological Survey |url=https://books.google.com/books/about/Eastern_Turkey.html?id=AZZtAAAAMAAJ |year=1989 |volume=volume 3 |page=360 |publisher=Pindar Press |year=1987 |language=en }}</ref> [[Kolumbiya Ensiklopediyası]]<nowiki/>nda bu iddianın həqiqətə uyğun olduğu qəbul edilmişdir.<ref>{{Cite book |url=http://www.encyclopedia.com/topic/Kurds.aspx |chapter=Kurds |title=The Columbia Encyclopedia |edition=Sixth Edition |year=2001 |language=en }}</ref>▼
[[Şəkil:Near East ancient map.jpg|250px|left|thumb|Uilyam R. Şeperd tərəfindən XIX əsrdə tərtib edilmiş e.ə. 60-cı ilin [[Yaxın Şərq|Yaxın Şərqi]]<nowiki/>nin xəritəsi. Burada [[Korduyena|Korduyena krallığı]] göstərilmişdir.]]
▲[[Corc Roulinson]] kimi XIX əsr alimləri [[Korduyena|Korduyena krallığı]]<nowiki/>nı müasir [[kürdlər]] ilə əlaqələndirir, onun qədim "Kürdüstan" olduğunu irəli sürürdülər.<ref>{{Cite book |last=Raulinson |first=Corc |title=The Seven Great Monarchies Of The Ancient Eastern World |volume=Vol 7, The History, Georaphy, and Antiquities of Chaldaea, Assyria, Babylon, Media, Persian, Parthia, and Sassanian, or New Persian Empire |year=1871 |url=http://www.gutenberg.org/etext/16167 |publisher=University of Oxford Press |language=en }}</ref><ref>{{Cite book |chapter=Gordyene |url=http://www.columbia.edu/acis/ets/Graesse/orblatg.html#Gordyene |titlelink=Orbis Latinus |last=Qriss |first=İ. G. T. |authorlink=İohann Georq Teodor Qriss |title=Orbis latinus; oder, Verzeichnis der wichtigsten lateinischen orts- und ländernamen |origyear=1861 |location=Berlin |year=1909 |edition=2nd |publisher=Schmidt |oclc=1301238 |via=Columbia University |language=de }}</ref><ref>{{Cite book |last=Hyusen |first=R. H. |chapter=Introduction to Armenian Historical Geography IV: The Vitaxates of Arsacid Armenia. A Reexamination of the Territorial Aspects of the Institution (Part One) |title=Revue des études arméniennes |volume=vol. 21 |year=1988–1989 |url=https://poj.peeters-leuven.be/content.php?url=article&id=2017201&journal_code=REA |doi=10.2143/REA.21.0.2017201 |page=281 |publisher=Société des études armeniennes, Fundação Calouste Gulbenkian |language=fr }}</ref> T. A. Sinkler bu təyinetmənin həqiqətə uyğun olmadığını bildirmişdir.<ref>{{Cite book |first=T. A. |last=Sinkler |title=Eastern Turkey, an Architectural and Archaeological Survey |url=https://books.google.com/books/about/Eastern_Turkey.html?id=AZZtAAAAMAAJ |year=1989 |volume=volume 3 |page=360 |publisher=Pindar Press |year=1987 |language=en }}</ref> [[Kolumbiya Ensiklopediyası]]<nowiki/>nda bu iddianın həqiqətə uyğun olduğu qəbul edilmişdir.<ref>{{Cite book |url=http://www.encyclopedia.com/topic/Kurds.aspx |chapter=Kurds |title=The Columbia Encyclopedia |edition=Sixth Edition |year=2001 |language=en }}</ref>
Qədim dövrlərdə Kürdüstanın çoxlu rayonları var idi. Onlara [[Korduyena]] ([[Siirt]], [[Bitlis]] və [[Şırnak]]), [[Sofena çarlığı|Sofena]] ([[Diyarbəkir]]), [[Zabdikena]] ([[Cizrə]]), Baseniya (Bəyazid), [[Mokena]] (Muş), Neferkerta ([[Silvan]]) və Artemitanı ([[Van]]) misal çəkmək olar.<ref>{{Cite book |first=C. |last=Bell |url=https://www.amazon.com/Geography-Scientific-Political-Statistical-Divisions/dp/1446042421 |title=A System of Geography. Popular and Scientific (A Physical, Political, and Statistical Account of the World and Its Various Divisions) |page=133–134 |volume=Vol. IV |publisher=Fullarton & Co. |location=Qlazqo |year=1832 |language=en }}</ref>
| |||