Mustafa Kamal Atatürk: Redaktələr arasındakı fərq

|adı adı = Mustafa Kamal Atatürk

| orijinal adı = ''Mustafa Kemal Atatürk''

| ölümvəfat tarixi = {{vəfat tarixi və yaşı|1938|11|10|1881|5|19}}

| ölümvəfat yeri = [[Şəkil:Flag of Turkey.svg|border|22px|Türkiyə bayrağı]] [[Dolmabaxça sarayı]], [[İstanbul]], [[Türkiyə]]

| uşaqlarıuşağı = övladlığa götürülmüş 8 uşaq

'''Mustafa Kamal Atatürk'''<ref>Atatürk 1934-cü ildən sonra Mustafa adını istifadə etmədi. 1935-ci ildə özünü Kamâl adlandırdı. Lakin, o, həyatının böyük bir hissəsində istifadə etdiyi Mustafa və Kemal ({{dil-az|Kamal}}) adları ilə xatırlanır.</ref> ({{dil-tr|Mustafa Kemal Atatürk}}; 1934-cü ildən 1935-ci ilə dək ''Kemal Atatürk'';<ref>[[:Şəkil:Atatürk'ün 993 814 seri numaralı nüfus cüzdanı.jpg|Şəxsiyyət vəsiqəsi (1934-cü il)]]</ref> 1935-ci ildən sonra ''Kamâl Atatürk'';<ref>[[:Şəkil:Atatürk'ün 993 815 seri numaralı nüfus cüzdanı.jpg|Şəxsiyyət vəsiqəsi (1935-ci il)]]</ref> d. 1881, [[Saloniki]] – ö. 10 noyabr 1938, [[İstanbul]]) — [[Osmanlı türkləri|osmanlı]]-[[Anadolu türkləri|türk]] [[paşa]], [[marşal]], islahatçı, siyasətçi və dövlət xadimi. Ölkəsində [[monarxiya]]nı ləğv edərək [[respublika]]nı qurdu və 1923-cü ildən 1938-ci ilə qədər [[Türkiyə prezidentlərinin siyahısı|prezident]] olaraq vəzifə etdi.<ref name=zurcher142>Zürcher, ''Turkey : a modern history'', 142</ref>

[[Birinci Dünya Müharibəsi]] əsnasında Osmanlı ordusunda xidmət edən Atatürk; Çanaqqala Cəbhəsinde polkovnikliyə, Sina-Fələstin Cəbhəsinde isə İldırım Orduları (7-ci Ordu) generallığına təyin edilmişdir. Döyüşün sonunda Osmanlı İmperiyasının məğlubiyyətini taxıban [[Türkiyə İstiqlaliyyət Müharibəsi]]ndəki [[Türk Milli Hərəkatı]]na öndərlik etmişdir. Qurtuluş döyüşü müddətində [[Ankara Hökuməti]]ni qurmuş, hərbi hərəkətləriylə [[İttifaq dövlətləri]] tərəfindən göndərilən hərbi gücləri təxribata uğratmış və türk millətini zəfərə aparmışdır. Atatürk daha sonra köhnə Osmanlı İmperiyasını müasir və [[Dünyəvi dövlət|sekulyar]] bir millət dövlətinə çevirmək üçün siyasi, iqtisadi, ictimai və mədəni islahatlar başlatmışdır. Liderliyi altında minlərlə yeni məktəb inşa edildi. <ref>Mastering Modern World History by Norman Lowe, second edition</ref> İbtidai pulsuz və zəruri hala gətirildi. Qadınlara qeyri bərabərlik və siyasi hüquqlar verildi. Kəndlilərin kürəyinə yüklənən ağır vergilər azaldıldı. Türk orduları baş komandiri olaraq [[Sakarya zəfəri|Sakarya Meydan Müharibəsind]]əki müvəffəqiyyətinə görə [[19 sentyabr]] [[1921]]-ci il tarixində "Qazi" adını almış və marşallığa yüksəlmişdir. [[Cümhuriyyət Xalq Partiyası|Xalq Firqəsini]] qurmuş və ilk ümumi başçısı olmuşdur. [[1938]]-ci ildəki vəfatına qədər arxa arxaya 4 dəfə prezident seçilən Atatürk, bu vəzifəni ən uzun müddət icra edən prezident olmuşdur.<ref name="tempo">''Türkiye'nin 75 yılı'' , Tempo Yayıncılık, İstanbul, 1998, p.48,59,250</ref>

Mustafa, dünyəvi bir məktəb olan və bürokrat yetişdirən Saloniki Mülküyə Rüşdiyyəsinə qəbul oldu. Ancaq mühitindəki əsgəri tələbələr məktəb formalarından da təsirlənərək, anasının qarşı çıxmasına baxmayaraq, [[1893]]-ci ildə Saloniki Əsgəri Rüşdiyyəsinə daxil olur. Bu məktəbdə riyaziyyat müəllimi Kapitan Üsküplü Mustafa Səbri Bəy, ona mənası mükəmməllik, yetkinlik olan "Kamal" adını qoydu. Fransız Müəllimlər Kapitan Nakiyüddin Bəy (Yücekök), azadlıq düşüncəsi ilə gənc Mustafa Kamalın düşüncə quruluşunu təsir göstərdi. Mustafa Kamal Qülləli Əsgəri İdadisinə girməyi fikirləşsə də ona böyük qardaşlıq edən Salonikili zabit Həsən bəyin tövsiyəsinə qulaq asaraq Manastır Əsgəri İdadisinə qəbul olur.