Həmzə Mirzə Səfəvi: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teq: 2017 viki-mətn redaktoru |
k parametr düzəlişləri using AWB |
||
Sətir 1:
{{mənbə azlığı}}
{{Dövlət xadimi
|
|
|
|
|
| titul = [[Səfəvilər dövləti]]nin şahzadəsi
| bayraq =
Sətir 18:
| doğum tarixi =
| doğum yeri =
|
|
| dəfn yeri =
| atası = [[Məhəmməd şah Xudabəndə]]
| anası = Məhdi Ülya
| həyat yoldaşı =
|
| dini = [[Şiə]] [[İslam]]
| təhsili =
Sətir 37:
[[1578-ci il]]də [[II Şah İsmayıl Səfəvi|II Şah İsmayıl]]ın ölümündən sonra [[Qəzvin]] [[saray]]ında gərgin vəziyyət yaranır. Qızılbaş tayfaları (bir tərəfdən [[Ustaclı eli|ustaclı]] və [[Şamlı (tayfa)|şamlı]], digər tərəfdən, türkman və təkəli) arasında qanlı düşmənçilik tezliklə yeni qüvvə ilə alovlanacaq vəziyyətə gəlir. Lakin vəzir Mirzə Salman və çox nüfuzlu, müdrik şəxs olan Xəlil xan Əfşar toqquşmaların qarşısını dərhal almaq qərarına gəlirlər. Qəzvinin saray meydanına ən böyük əyanlar və tayfa əmirləri çağırılır. Burada türkman tayfasının qoca başçısı Əmir xanla ustaclı tayfasının gənc rəhbəri Pirə Məhəmməd xanın “barışdırılması” hadisəsi baş verir. [[İsgəndər bəy Münşi]]nin təbirincə desək, onlar “ata və oğul” müqaviləsi bağladılar. Digər əmirlər də onlardan nümunə götürdülər. Sonra taxt-tac varisi məsələsini həll etməyə başladılar. Bir çox namizədlər irəli sürülsə də (o cümlədən [[Məhəmməd şah Xudabəndə|Məhəmməd Mirzə]]nin oğulları olan 11 yaşlı '''Həmzə Mirzə Səfəvi''' və 9 yaşlı [[I Abbas|Abbas]]), iri tayfaların əmirləri Həmzə Mirzə Səfəvinin atası Məhəmməd Mirzənin namizədliyi üzərində dayandılar.
Məhəmmədin [[Qəzvin]]də tacqoyma mərasimi hicri 985-ci il zülhiccənin 5 ([[1578-ci il]] fevralın 13)-də oldu. İlk əvvəl şahın düşmənləri məhv edildi. Onun 30 yaşlı bacısı Pərixan xanım fevralın 17-də edam edildi. Pərixan xanımın dayısı Şamxal Sultan hiylə ilə ələ keçirildi və öldürüldü. Taxt-tacın varisi ola biləcək şəxsin, II Şah İsmayılın bir yaşlı oğlu Şahşücanın da məhv edilməsi “yaddan çıxarılmadı”. Məhəmməd Xudabəndənin taxta çıxmasının ilk günlərindən etibarən, onun arvadı Məhdi Ülya “tam əzəmət və müstəqilliklə dövlət və padşahlıq işlərini öz əlinə aldı”. Onun oğlu Həmzə Mirzə “ali divanın vəkili” (vəkalət-i divan-i əla) vəzifəsinə yüksəldildi və müəyyən edildi ki, onun möhürü padşahın hökm və fərmanlarının arxasında, vəzirin möhürünün üzərindən vurulsun”.
== Səfəvi-Osmanlı müharibəsində iştirakı ==
Sətir 209:
onların yanına göndərilmiş Həbib bəy Zülqədəri öldürdülər, digər
bir neçə vasitəçini isə girov saxladılar. Qiyamçı əmirlər Təbrizin
dörd fərsəxliyində (
yaxınlaşanda şah qoşunlarında xidmət edən türkman və təkəli
tayfalarından olan döyüşçülər qiyamçıların düşərgəsinə getməyə,
| |||