Peykər Sultan: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k parametr düzəlişləri using AWB
Sətir 2:
{{vikiləşdirmək}}
{{Dövlət xadimi
|Şəkilşəkil = Safavid Dynasty, Woman with a Spray of Flowers, circa 1575 AD.jpg
| azərbaycanadı dilində adı = Peykər Sultan
| adınorijinal adı orijinalı = ''Pəri Peykər Sultan Mir Seyid Baqi qızı Səfəvi''
| titul = [[Səfəvi]] Sultanı
| bayraq = Safavid Flag.svg
Sətir 27:
| doğum tarixi = [[1537]]
| doğum yeri = [[İsfahan]]
| ölümvəfat tarixi = [[1598]] (61 yaşında)
| ölümvəfat yeri = [[Qəzvin]]
| dəfn yeri =
| atası = Seyid Baqi Yəzdi
| anası = Xanış Sultan Səfəvi
| həyat yoldaşı = [[ Şah II İsmayıl]]
| uşaqlarıuşağı = '''qızı:''' Səfiyə Xatın
| dini = [[İslam]]
| təhsili =
Sətir 43:
 
==Həyatı==
Peykər Sultan 1537-ci ildə İsfahanda dünyaya gəlmişdir.Atası məşhur xanlardan Seyyid Nurəddin Neymətullah Baqi Yəzdi, anası isə Şah [[I İsmayıl]]ın qızı Xanış Sultan idi. Uşaq yaşlarından gözəlliyi ilə seçilmiş Peykər Sultan ara-sıra ailəsi ilə birgə paytaxt Qəzvinə gedər, bu səfalı diyardan gəlmək istəməz, bu gözəl yerlərdə ara sıra 'Pəri Peykər' ləqəbi ilə şeirlər yazarmış. Lakin dayısı qızı olan [[Pərixan Sultan]] ilə heç yola getməz, hər zaman mübadisə edərmişlər.Həddi-bülüğa çatmış Peykər Sultan anasının təkidi ilə dayısı oğlu Şah [[I Təhmasib]]in 2-ci oğlu [[II İsmayıl]] ilə 1555-ci ildə ailə həyatı qurur. Beləlilkə, Xanış Sultan ilə [[II İsmayıl|İsmayıl Mirzə]]nin anası Şahbanu Məvzili Sultan ilə ittifaq yaranır. Xanış Sultan bütün bunları [[Məhinbanu Sultan]]ın olan nüfuzunu sarsıtmaq və yerinə keçmək üçün edirdi. Çünki onlar, əsasında, ögey idilər və [[Pərixan Sultan]] onun yanında yetişirdi. Lakin bu səadət çox sürmür. Əvvəlcə 1564-ci ildə anası Xanış Sultan vəfat edir. [[II İsmayıl|İsmayıl Mirzə]] atasının əmri ilə Qəhqəhə qalasına zindana salınır. O gündən vəziyyət dəyişir. Amma [[Pərixan Sultan]] ilə onun mənafeyi kəsişir. Onların ikisi də gələcəkdə İsmayıl Mirzənin şahlıq taxtına oturmasını istəyirlər. İsmayıl Mirzən zindana olan zaman Peykər Sultan bir yandan qızı Safiyəni böyüdür, bir yandan da ərini ordan çıxarmağa çalışırdı. Ona şeirlər yazar gizli yolla zindana göndərdiyi də olmuşdur. Ancaq [[I Təhmasib]]in digər arvadı gürcü qızı Zəhra və oğlu Heydər Mirzə çox güclü rəqib idilər. Gün Peykər Sultan üçün 1576-cı ildə doğur. [[I Təhmasib]] vəfat edir. Qanlı saray çəkişmələrindən sonra şahlıq taxtı onun əri üçün açılır. İsmayıl Mirzə [[II İsmayıl]] adı ilə taxta keçir. Bu zaman [[Pərixan Sultan]]la işi bitən [[Peykər Sultan]] onu artıq lazımsız sanıb, ərindən onu Sarayü-hümayündən uzaqlaşdırmasını istəyir. Və qardaşı bacıya qarşı qoyur. [[II İsmayıl]] Pərixanın səlahiyyətlərini alır və Şahbanusu [[Peykər Sultan]]aSultana verir. Peykər sultan qayınanası Məvzilli Sultan ilə bütün gücü ələ keçirirlər və xənədan qətilləri törətməyə başlayırlar. Lakin bu hakimiyyət çox uzun çəkmir. Bir ildən sonra [[II İsmayıl]] zəhərlənərək öldürülür bütün gücü [[Pərixan Sultan]] ələ alır. Pəri Peykər Pərixan Sultan devrilməsində [[Heyrannisə Sultan]]ın tərəfində yer alır,ona yardım göstərir. Məvzilli Bəyimin fəryad sarayına göndərilməsində iştirakcı olur. Lakin [[Məryəm Sultan]]ın geri gəlməsi ilə nə [[Peykər Sultan]], nə də [[Heyrannisə Sultan]] ortada qalır. [[Məryəm Sultan]] bacısının intiqamını alır. [[Heyrannisə Sultan]] öldürülür. Məvzilli Sultanı köhnə saraydan çıxartdırır. [[Peykər Sultan]] isə saraydan uzaqda xüsusi malikanədə nəzarətdə yaşayır. Qızı Safiyə Sultansa, böyüyüb dindar bir xanım olur. Şah Xudabəndə bu qətldən sonra Heyrannisəyə yas saxlayır, bütün xənədan mənsublarını paytaxdan göndərir. Özü isə 1587-ci ildə isə elə bacısı [[Məryəm Sultan]] tərəfindən taxdan salınır.
 
*Xənədani-Ali-Səfəviyyə ''II Bölmə''
 
[[Kateqoriya:Səfəvi şahzadələri‎]]