Bayramzadə Zəkəriya Əfəndi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k parametr düzəlişləri using AWB
Sətir 1:
{{Dövlət xadimi|azərbaycanadı dilində adı='''Bayramzadə Zəkəriya Əfəndi'''|portret=|titul=[[Osmanlı şeyxülislamları|21. Osmanlı şeyxülislamı]]|bayraq=IslamSymbol.svg|bayraq2=IslamSymbol.svg|hakimiyyət müddəti=[[10 may]] [[1593]] — [[11 iyul]] [[1593]]|dövr son=|sələfi=[[Bostanzadə Mehmed Əfəndi]]|xələfi=[[Bostanzadə Mehmed Əfəndi]]|baş nazir=|titul_2=|bayraq_2=|bayraq2_2=|dövr əvvəl_2=|dövr son_2=|sələfi_2=|xələfi_2=|titul_3=|bayraq_3=|bayraq2_3=|dövr əvvəl_3=|dövr son_3=|sələfi_3=|xələfi_3=|titul_4=|bayraq_4=|bayraq2_4=|dövr əvvəl_4=|dövr son_4=|sələfi_4=|xələfi_4=|titul_5=|bayraq_5=|bayraq2_5=|dövr əvvəl_5=|dövr son_5=|sələfi_5=|xələfi_5=|titul_6=|bayraq_6=|bayraq2_6=|dövr əvvəl_6=|dövr son_6=|sələfi_6=|xələfi_6=|titul_7=|bayraq_7=|bayraq2_7=|dövr əvvəl_7=|dövr son_7=|sələfi_7=|xələfi_7=|titul_8=|bayraq_8=|bayraq2_8=|dövr əvvəl_8=|dövr son_8=|sələfi_8=|xələfi_8=|partiya=|doğum tarixi=[[1514]]|doğum yeri=[[Ankara]], [[Osmanlı imperiyası]]|ölüm tarixi=[[11 iyul]] [[1593]] (79 yaşında)|ölüm yeri=[[İstanbul]], [[Osmanlı imperiyası]]|dəfn yeri=|həyat yoldaşı=|uşaqlarıuşağı =[[Zəkəriyazadə Yəhya Əfəndi]]<br /> Qazı Lütfullah Əfəndi|dini=|təhsili=|sayt=|mükafatları=|imzası=}}'''Bayramzadə Zəkəriya Əfəndi''' (d. [[1514]] - ö. [[11 iyul]] [[1593]]) — [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] [[alim]]<nowiki/>i, [[müdərris]]<nowiki/>i və [[şeyxülislam]]ı.
 
== Həyatı ==
[[1514]]-cü ildə [[Ankara]]<nowiki/>da dünyaya gəlmişdir. Atası əslən [[Ankara]]<nowiki/>dan olan Bayram Əfəndidir. İlk təhsilini burada aldıqdan sonra [[İstanbul]]<nowiki/>a gələrək [[Sahn-ı Səman mədrəsələri|Sahn-ı Səman]] [[Müdərris|müdərrisimüdərris]]i Ərəbzadə Əbdülbaki Əfəndidən və Malul Əmir Əfəndidən dərslər aldı. [[1543]]-cü ildə Əmir Əfəndi ikinci dəfə [[Misir]] [[qazı]]<nowiki/>sı seçildi və tələbəsi Zəkəriya Əfəndi də onunla birlikdə [[Qahirə]]<nowiki/>yə getdi. Əmir Əfəndinin [[Anadolu]] [[qazı]]<nowiki/>sı seçilməsinin ardından təhsilini bitirdi. İlk rəsmi vəzifəsi isə [[Bursa]]<nowiki/>dakı Həmzə bəy [[mədrəsə]]<nowiki/>sində [[müdərris]]<nowiki/>lik oldu. O illərdə [[Bursa]] [[qazı]]<nowiki/>sı olan Qaraçələbizadənin tövsiyəsilə [[I Süleyman]]ın [[Naxçıvan]] Səfərinə ([[1553]]-[[1555]]) qatıldı. Səfərin ardından [[Bursa]]<nowiki/>da [[müdərris]]<nowiki/>liyə davam etdi. [[13 dekabr]] [[1565]]-ci illərdə Atik Əli Paşa [[mədrəsə]]<nowiki/>sinə imtahan verərək [[müdərris]]<nowiki/>liyə qəbul edildi. [[1568]]-ci ilin [[aprel]]<nowiki/>ində [[Ədirnə]]<nowiki/>də<nowiki/>ki Üç şərəfəli mədrəsəsinə, [[1570]]-ci ilin [[aprel]]<nowiki/>ində [[Sahn-ı Səman mədrəsələri|Sahn-ı Səman mədrəsəsi]]<nowiki/>nə, [[1572]]-ci ilin [[iyun]] ayında isə [[Yavuz Sultan Səlim]] [[mədrəsə]]<nowiki/>sinə [[müdərris]] olaraq təyin edildi.
 
[[1573]]-cü ilin [[iyun]] ayında isə [[Hələb]] [[qazı]]<nowiki/>sı seçildi. [[1575]]-ci ilin [[fevral]] ayında vəzifədən alınsa da, iki il sonra [[Bursa]] [[qazı]]<nowiki/>lığına gətirildi. [[1581]]-ci ildə isə [[İstanbul]] [[qazı]]<nowiki/>sı kimi xidmətə başladı. [[1582]]-ci ilin [[yanvar]]ında [[Anadolu]] başqazı<nowiki/>lığına gətirilsə də, iki il sonra təqaüdə çıxdı. [[1586]]-cı ildə [[həcc]]ə getdi və ziyarətdən döndükdən sonra [[padşah]]ın hüzuna çıxdı. [[Padşah]] tərəfindən qiymətli hədiyyələrlə təltif olunan Zəkəriya Əfəndi ardından [[Süleymaniyyə məscidi|Süleymaniyə]] [[mədrəsə]]<nowiki/>sinə [[müdərris]] təyin olundu. [[Bəylərbəyi hadisəsi|Bəylərbəyi hadisələri]] əsnasında Rumeli başqazı<nowiki/>sı seçildi. O dönəmlərdə [[sədrəzəm]] olan [[Qoca Sənan Paşa]] ilə münasibətləri korlandı. Bir müddət sonra isə vəzifədən alındı. Bunun səbəbi isə vəzifədən kənarlaşdırılan [[qazı]]<nowiki/>ların etiraz olaarq [[Fateh məscidi]]<nowiki/>ndə toplanaraq ayaqlanma başlatması və bu üsyanda Zəkəriya Əfəndinin günahkar olması oldu. Ancaq çox keçmədən [[1591]]-ci ilin [[may]]ında Rumeli başqazı<nowiki/>lığına gətirildi. Ardından isə [[10 may]] [[1592]]-ci ildə [[şeyxülislam]] seçildi.
Sətir 24:
* Zeki Arıkan, “Şeyhülislam Zekeriyya Efendi’nin İstanbul Sayımı”, Tarih Boyunca İstanbul Semineri, Bildiriler (haz. Mübahat S. Kütükoğlu), İstanbul 1989, s. 39-57; Mübahat S. Kütükoğlu, XX. Asra Erişen İstanbul Medreseleri, Ankara 2000, s. 216-218;
* Cahid Baltacı, XV-XVI. Asırlarda Osmanlı Medreseleri, İstanbul 2005, II, 716;
* İsmail E. Erünsal, Osmanlı Vakıf Kütüphaneleri: Tarihî Gelişimi ve Organizasyonu, Ankara 2008, s. 150-151;
 
* M. Asım Yediyıldız, “Bayramzade Zekeriyya Efendi’nin (1514-93) Vakfı”, UÜ İlâhiyat Fakültesi, XII/1, Bursa 2003, s. 153-166.
{{III Murad}}
[[Kateqoriya: Osmanlı şeyxülislamları]]
[[Kateqoriya: 1593-cü ildə vəfat edənlər]]
{{Osmanlı şeyxülislamları}}
 
[[Kateqoriya: Osmanlı şeyxülislamları]]
[[Kateqoriya: 1593-cü ildə vəfat edənlər]]