I Fridrix Vilhelm (Brandenburq kürfürstü): Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
k parametr düzəlişləri using AWB |
||
Sətir 1:
{{adaş|Vilhelm}}
{{Dövlət xadimi
|
|
|
|
|
| titul =
| bayraq =
Sətir 14:
| doğum tarixi =
| doğum yeri =
|
|
| sülalə =
| atası =
| anası =
| həyat yoldaşı =
|
| imzası =
}}
Sətir 27:
== Fəaliyyəti ==
{{Əsas|Brandenburq-Prussiya}}
Böyük kürfürüst ({{lang-de|Großer Kurfürst}}) adlanan Fridrix Vilhelm (1640-1688) Hollandiyada mükəmməl siyasət dərsi, tarix dərsi, hərb dərslər almışdı O, [[Otuzillik müharibə|30 illik müharibədən]] sonra ölkənin düşdüyü ağır vəziyyəti nəzərə alaraq, yalnız Brandenburqun qorunub saxlanması istiqamətində siyasət yeridirdi. “''Membra unis kapitis''” adlanan siyasət yeritdi. Mahiyyət etibarilə ittifaqın üzvü hissəsi mənasını verir. Dövlətin ayrı-ayrı hissələri özlərinin vahid bir siyasi sistemin üzvləri kimi qəbul etməyə başladı. Ayrı-ayrı şəhərlərin və zadəgan mülklərinin imtiyazları azaldılırdı. Sərt idarəetmə sistemi yaradılırdı. idarəçiliyin bütün pillələrində nəzarət və hesabat prinsipi təyin edilirdi. Digər uğurlu addımı isə ölkənin müharibədən sonra dağılmış ərazilərin bərpası məqsədilə edilən tədbirlər idi. O, öz ölkəsinin ərazisini bütün qaçqınlara, sərgərdar dolaşan əsgərlərə, hətta soyğunçulara acıq elan etdi. Dini təqiblərdən qacan Hollandiyadan yəhudiləri və katolikləri, Fransadan [[
1650-1651-ci illərdə Brandenburq ilə Neyburq arasında Yulix müharibəsi baş verdi. 1655-1661-ci illərdə I Fridrix Vilhelm İsveç-Polşa müharibəsində iştirak etdi. İsveç ilə imzaladığı sazişlərə (Labiau müqaviləsi, 20 noyabr 1656-cı il) əsasən, X Karl Prussiya üzərində Hohensollernlərin tam suverenliyini tanıdı. Polşa ilə yaxınlaşdı və 1657-ci ildə onunla Velau müqaviləsini imzaladı. Polşa kralı Hohensollerlərin Prussiya üzərində tam hakimiyyətini tanındı. 1675-ci ildə Fransaya qarşı müharibəyə qoşuldu. Fransanın tərəfində müharibəyə qoşulan İsveç Brandenburqa hücum etdi. Avstriyanın davranışı səbəbindən Brandenburq 1679-cu il iyunun 29-da Fransa ilə imzaladığı Sen-Jermen sülh müqaviləsi ilə ələ keçirdiyi bütün əraziləri məğlub olmuş düşmənə verməli oldu. Sonuncu ərazi uğrunda müharibəsi [[Sileziya]] uğrunda idi.
|