|
Məmmədəli Vəlixanlı milli xarakter yaratmaqda, xalq teatr tamaşaları estetikasını səhnədə yaradıcılıqla realizə etməkdə mahir ustad idi. Hərəkətlərindəki, jestlərindəki, sifət ifadələrindəki aktyorluq boyaları zəngin və əlvan idi. Məsələ təkcə bununla bitmirdi, çünki Vəlixanlı hər bir obrazı fərdi xarakter kimi götürür, onu konkret tarixin, mühitin, ictimai təbəqənin təmsilçisi prizmasından tamaşaçılara təqdim edirdi. Onun çox orijinal, yapışıqlı və mütləq təbəssüm doğuran səs tembri, koloritli yumoru, zəngin sifət cizgi-ifadə vasitələri vardı. Yumor və satiranın ölçü-əndazələrini səhnədə dəqiq həssaslıqla gözləyə bilirdi.
Qeyd edək ki, Məmmədəli Vəlixanlının sənət yolunu sonralar oğlu Aqşin Vəlixanlı davam etdirib. [[Akademik Milli Dram Teatrı]]nda çalışan Aqşin Vəlixanlı 1998-ci ildə vəfat edib.
== Xatirələr==
Xalq artisti, rejissor [[Ağakişi Kazımov]] sənətkarla bağlı yazırdı:
- Mən teatra gələndə Məmmədəli müəllim artıq tanınmış, tamaşaçı sevgisi qazanmış, sənətdə öz sözünü demiş sənətkar idi. Hərəkətlərində, jestlərində, sifət ifadələrində aktyorluq boyaları zəngin və əlvan idi. Məsələ təkcə bununla bitmirdi, çünki Məmmədəli Vəlixanlı hər bir obrazı fərdi xarakter kimi götürür, onu konkret tarixin, mühitin, ictimai təbəqənin təmsilçisi prizmasından tamaşaçılara təqdim edirdi. Onun çox orijinal, yapışıqlı və mütləq təbəssüm doğuran səs tembri, koloritli yumoru, zəngin sifət cizgi-ifadə vasitələri vardı. Yumor və satiranın ölçü-əndazələrini səhnədə dəqiq həssaslıqla gözləyə bilirdi.
Xoşbəxtlikdən onunla bir neçə əsərdə eyni səhnəni bölüşmüşəm. Ən çox sevdiyim rollarından biri U.Şekspirin “On ikinci gecə” əsərindəki Ser Endri obrazı idi. Unudulmaz sənətkarımız Ağasadıq Gəraybəyli ilə duetləri çox maraqlı idi. [[Mirzağa Əliyev|Mirzağa Əliyevlə]] “Türkiyədə” adlı əsərdəki səhnələrini, dialoqlarını da indiyə kimi xatırlayıram. Onlar hər dəfə səhnəyə çıxanda böyük, işıqlı bir yumor gəlirdi səhnəyə. 1956-cı ildə Əliheydər Ələkbərov “Almaz”ı səhnələşdirdi. Xalq artisti [[Leyla Bədirbəyli]] Almazı oynayırdı, Məmmədəli Vəlixanlı isə Xudaverdini. Həmin tamaşada çox maraqlı bir görkəmi vardı. Deyirdilər ki, həmin görkəmi Məmmədəli müəllimin özü tapmışdı. Bu günə kimi həmin obrazı unutmuram. O, səhnəyə çıxan kimi alqışlar başlanırdı. Biz bu tamaşa ilə iki dəfə Moskvaya səfər etdik. Puşkin və Vaxtanqov teatrlarında oynadıq. İfa etdiyi monoloqu Moskva tamaşaçıları beş dəqiqəyə yaxın alqışladılar.
O, iki ekran əsərində - “Görüş” və “Mən rəqs edirəm” filmlərində yaddaqalan obrazlar yaradıb. Mehdi Məmmədovun radioda hazırladığı “Hamlet” tamaşasında Məmmədəli müəllimi öz evində Məzarçı roluna səsini yazmağını da gözəl xatırlayıram. Bu, sənətkara verilən qiymət idi. O sənətkarlar qeydi-adi insanlar idilər. Onlar hər dəfə səhnəyə çıxanda sanki bir-birini sənət yarışına çağırır, bir-birini səhnədə tamamlayırdılar.
Məmmədəli Vəlixanlının sənətindəki incəliyin, dərinliyin, emosiyanın həsrətindəyik. Tamaşaları anşlaqla keçirdi. Səmimi deyim ki, mən həmişə onun sənətinin ovsununda qalmışam. Unudulmaz sənətkarlar haqqında xatirələrimi bölüşəndə mənə çox xoş olur.
== Adlar və mükafatlar ==
# "[[Azərbaycan SSR əməkdar artisti]]" fəxri adı — 4 dekabr 1938
|
