Bakı xanlığı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Sətir 86:
== Xanlığın Rusiya tərəfindən işğalı ==
=== Xanlığın işğalına dair Rusiyanın planları ===
[[Hüseynqulu xan]]ın dövründə ([[1792]]-[[1806]]) [[Rusiya İmperiyası|Rusiya]][[Qacarlar|İran]] Bakı xanlığını tutmağa çalışırdı.[[II Yekaterina]]ın [[1793]]-cü il [[19 aprel]] tarixli fərmanı ilə xanlıq Rusiyanın himayəsinə keçdi. İran və Rusiya Azərbaycan,o cümlədən Bakı xanlığı uğrunda mübarizəyə başladılar.Bu mübarizə Rusiyanın xeyrinə başa çatdı.[[1796]]-cı ildə Bakı ruslar tərəfindən işğal olundu.Lakin [[1803]]-cü ildə Hüseynqulu xan yenə də Rusiyanın himayəsini qəbul etməli oldu,[[1804]]-cü ildə isə bu asılıqdan imtina etdi.
 
[[Rusiya]]–[[İran]] müharibəsıinin ([[1804]]-[[1813]]) gedişində Azərbaycanın qərb torpaqlarını ələ keçirən Rusiyanın qarşısında duran əsas vəzifələrdən biri də Bakı xanlığının işğal olunması idi. Sisianov Bakı üçün Gəncə faciəsindən də qəddar bir plan hazırlamışdır. Bu planda şəhərin bombardman edilməsi və onun "külə çevrilməsi" nəzərdə tutulurdu. 1805-ci ilin yayında Ənzəli və Rəştə desant çıxarmaq cəhdi uğursuzluqla nəticələndikdən sonra rus donanması Zavalişinin komandanlığı ilə avqustun 12-də Bakıya yaxınlaşdı. Avqustun sonunadək xanlığın bütün strateji məntəqələri ələ keçirildi. 1806-cı il fevralın əvvəllərində isə Sisianov güclü artilleriya ilə Bakıya yaxınlaşaraq Zavilişinin desant dəstələri ilə birləşdi. General Sisianov Bakı xanlığının Rusiyanın tabeliyinə keçməsi haqqında müqavilə layihəsini Hüseynqulu xana göndərdi. Bu layihəyə görə xanlığın ərazisi Rusiyaya birləşdirilməli, xanlığın bütün gəlirləri çar xəzinəsinə göndərilməli, xan özü isə ildə 10 min manat maaş almalı idi.
 
Şəhərin xüsusi qaydalar əsasında idarə olunması nəzərdə tutulurdu. Xarici siyasət və hərbi məsələlərdə xan Qafqazdakı rus qoşunlarının baş komandanlığının sərəncanlarına tabe olmalı idi.
 
=== Sisianovun öldürülməsi ===
Hüseynqulu xan Sisianovun şərtlərini qəbul etdiyini və Sisianovla görüşmək, şəhərin açarlarını ona təqdim etmək niyyətində olduğunu bildirdi.1806-cı il fevralın 8-də Hüseynqulu xan şəhərin açarlarını Sisianova təqdim edərkən Sisianov xanın əmisi oğlu İbrahim bəy tərəfindən öldürüldü. General Zavilişin rus qoşunlarını Bakıdan Sarı adasına, oradan isə Qızılyara aparmaq qərarına gəldi.