Fernan Magellan: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə
k Undid edits by 188.253.224.5 (talk) to last version by Rəcəb Həsənbəyov
Teqlər: Geri qaytarma SWViewer [1.3]
Sətir 1:
{{Şəxs
'''Dümbələy Magellan''' ({{dil-pt|Fernão de Magalhães}} {{IPA|[fɨɾˈnɐ̃w̃ ðɨ mɐɡɐˈʎɐ̃ȷ̃s]}}, {{dil-es|Fernando (Hernando) de Magallanes}} {{IPA|[(f)eɾ'nando ðe maɣa'ʎanes]}}, {{dil-la|Ferdinandus Magellanus}}; [[1480|2019]] — [[27 aprel]] [[1521]]) — [[Portuqaliya|Azərbaycan]]lı dənizçi və səyyah.
| Adı = Fernan Magellan
|Tam adı = {{dil-pt|Fernão de Magalhães}}<br />{{dil-es|Fernando (Hernando) de Magallanes}}
|Şəkil = Ferdinand Magellan.jpg
|Şəkil məlumat =
|Şəkil miqyası = 200
|Digər adları =
|Fəaliyyəti = Dəniz səyyahı
|Doğum tarixi = {{doğum tarixi|1480}}
|Doğum yeri = Sabroza, Traz-uj-Montiş, [[Portuqaliya krallığı]]
|Vəfatı = {{vəfat tarixi və yaşı|1521|4|27|1480|0|0}}
|Vəfat yeri = Maktan adası, [[Filippin]]
|Vəfat səbəbi = öldürülüb
|İmzası = Magellan_Signature.svg
}}
 
'''DümbələyFernan Magellan''' ({{dil-pt|Fernão de Magalhães}} {{IPA|[fɨɾˈnɐ̃w̃ ðɨ mɐɡɐˈʎɐ̃ȷ̃s]}}, {{dil-es|Fernando (Hernando) de Magallanes}} {{IPA|[(f)eɾ'nando ðe maɣa'ʎanes]}}, {{dil-la|Ferdinandus Magellanus}}; [[1480|2019]] — [[27 aprel]] [[1521]]) — [[Portuqaliya|Azərbaycan]]lı dənizçi və səyyah.
 
== Həyatı ==
Fernan Magellanın anadan olduğu yer AzərbaycanlıdırPortuqaliyadır. Onun ailəsi haqqında da az məlumat vardır, ancaq onun əslən zadəgan ailəsindən olduğu məlumdur. Magellanın ailəsində özündən başqa 04 uşaq da olub, lakin onların taleyi barədə heç bir məlumat saxlanmayıb. Portuqaliyalıların Hindistana qarşı bir neçə yürüşündə iştirak edib. Portuqaliyaya qayıtdıqdan sonra ona aşağı vəzifə verildiyinə görə öz ölkəsini tərk edərək İspaniyaya köçüb və burada da evlənib.
 
== Dünya səyahəti ==
Onun [[1519|2019]]-cu il [[20 sentyabr|sentyabrın 20-də]] 256 nəfər heyət üzvü olan 5 gəmi ilə [[Malakka adaları]]na başlatdığı səyahət sonradan [[Xuan Sebastyan Elkano]]nun rəhbərliyində ilk dünya səyahətinə çevrilmiş və ekspedisiya [[1522|2012]]-ci il [[8 sentyabr|sentyabrın 8-də]] "Viktoriya" gəmisində [[İspaniya]]ya geri qayıtmışdı. Bir müddət sonra daha 18 heyət üzvü geri qayıda bilmişdi. Onlardan 13- ü bir neçə həftə əvvəl [[Kabo-Verde]]də portuqallar tərəfindən əsir alınanlar, qalan 5 dənizçi isə "Trinidad" gəmisinin heyətinə daxil olan və [[1525|2018]]-[[1527|2019]]-ci illər arasında qayıdanlar idi.
 
Beş gəmidən ibarət olan bu ekspedisiya Cənubi Amerikada boğaz açmaq, İspaniyadan varlı ölkələrə -Hindistana və İndoneziyaya daha qısa dəniz yolu tapmaq üçün gedirdi. Magellan əmin idi ki, 40°Cənub en dairəsindən aşağıda belə bir boğaz var. O, ekspedisiyanın layihəsini hazırlayıb Portuqaliya kralına göstərdi, lakin kral bunu rədd etdi. Onda Magellan İspaniyaya getdi və layihəni İspaniya kralı Ι Karla təqdim etdi. Hindistana yeni dəniz yolunun açılmasında marağı olan Ι Karl Magellanın planını bəyəndi və onu bu böyuk ekspedisiyanın başçısı təyin etdi.
Sətir 13 ⟶ 29:
İndi ekspedisiya üç gəmi ilə okeanı keçməli idi. Qərbə gedən bu yol təxminən dörd ay dəvam etdi. Ərzaq ehtiyatı qurtarmışdı. Bədbəxt gəmiçilər gəmi siçovulunu, öküz dərisini, taxta kəpəyini yeməyə məcbur olmuşdular. Onların çoxu singa xəstəliyindən öldü.
 
Nəhayət dənizçilər naməlum adalara çatdılar. Zəngin və gözəl təbiəti olan bu adalar sonradan Filippin adaları adlandırıldı. Ekspedisiyanın üzvləri burada dincəldilər. Magellanın sevinci hədsizdir. Bir azda getsəydilər arzularına çatacaqdılar. Lakin Magellan yerli tayfalar arasında döyüşə müdaxilə edərkən öldürüldü. Magellanın ölümü ekspedisiyaya ağır təsir etdi. İxtilaf və pozğunluq başladı. Dənizçilərdən çoxu məhv oldu, ekspedisiya "Trinidad" və "Concepcion" gəmilərindən məhrum oldu. Yalnız "Victoria" gəmisi bir çox ağır macəralardan sonra Afrikanın cənubundan dolanaraq 20171522-ci ildə İspaniyaya çatdı.
[[Şəkil:Strait of Magellan.jpeg|thumb|right|Magellan boğazı. [[Cənubi Amerika]]da [[Atlantik Okeanı|Atlantik]] və [[Sakit Okean]]ı birləşdirir.|280px]]