Şəki: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Şəki Azərbaycanın gözəl,gəzməli və qədim şəhəridir. |
k AZERI 12345 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq 85.132.69.254 tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. Teq: Geri qaytarma |
||
Sətir 8:
|status = Şəhər
|azərbaycan dilində adı = Şəki
|orijinal adı =
|şəkil = Sheki montage 2019.jpg
|şəkilaltı mətn =
Sətir 67:
|saytın dili = az
}}
'''Şəki''' — [[Azərbaycan|Azərbaycan Respublikası]]nda şəhər, [[Şəki rayonu]]nun inzibati mərkəzi. 4 yanvar 1963-cü ildən respublika tabeli şəhərdir. (1846-15 fevral 1968)-ci ilə qədər "Nuxa" adlanmışdı. Şəki rayonunun inzibati mərkəzidir. Sovet
[[Şəkil:Şəki.jpg|300px|right|thumb|Şəki şəhəri
Şəki şəhəri respublikanın şimal-qərbində, Kiş çayının sol sahilində, dəniz səviyyəsindən 700 metr yüksəklikdə, paytaxt Bakı şəhərindən 370 km aralıda, [[Böyük Qafqaz]] sıra dağlarının cənub ətəklərində, mərkəzi regionlardan uzaqda – təcrid olunmuş bir məkanda yerləşir. Şəhəri əhatə edən təbiət, meşələrlə örtülmüş dağlar öz gözəlliyi ilə insanı valeh edir. Xan yaylağının sildrım yollarıyla şimal tərəfdən şəhərə yaxınlaşacaq olursaq qarşımıza nəticəsində iki yarğanın əmələ gəldiyi iki böyük uçuruma - Çaqqaldar və Ottal uçurumlarına rast gələrik. Şəki şəhərinin qəribə quruluşu vardır. Şərqdən Qərbə axan Qurcanaçay çayı şəhəri iki hissəyə, daha yüksəkdə yerləşən Cənub, digəri isə vadidə yerləşən Şimal hissələrinə bölür
== Etimologiyası ==
[[Şəkil:Şəki.jpg|300px|right|thumb|Şəki şəhəri
Şəki Azərbaycanın ən qədim şəhərlərindən biridir. Orta əsrlərə aid mənbələrdə onun adı Şaki, Şəka, Şakki və s. kimi adlandırılmışdır. 18-ci əsrin ortalarında Şəki şəhərinin yaxınlığındakı Nuxa şəhəri Şəki xanlığının mərkəzi olduqdan sonra köhnə Şəki şəhəri tarix səhnəsindən silinib getdi.
Sətir 99:
Azərbaycanın Şəki şəhərinin [[Dünyanın Tarixi Şəhərləri Liqası]]na üzv olması barədə 2008-ci il dekabrın 8-də təşkilatın prezidenti, [[Yaponiya]]<nowiki/>nın [[Kioto|Kyoto şəhər]] bələdiyyəsinin sədri Daisaku Kodokavadan gəlmiş təbrik məktubunda bildirilir ki, [[Dünyanın Tarixi Şəhərləri Liqası]]<nowiki/>nın İdarə Heyətinin 2008-ci ilin oktyabrında keçirilmiş iclasında Şəki təşkilata üzv qəbul edilmişdir.
2012-ci ildə abadlıq, quruculuq və tikinti sahəsində görüləcək işlər müəyyənləşmişdir: Şəki Şəhər İcra Hakimiyyəti və Arxitektura Şəhərsalma Komitəsi ilə birlikdə Şəki şəhərinin Baş Planı hazırlanmışdır. Baş Plana əsasən bir sıra infrastruktur layihələrin həyata keçirilməsi, həmçinin, şəhərin qərbə doğru genişlənməsi, Oxud, İnçə, Kİş, Qoxmuq
[[Şəkil:Şəki şəhərinin görnüşü.JPG|250px|right|thumb|Şəki]]
Sətir 107:
Relyefin çox dağınıq olması burda süni suvarma kanalları sisteminin inkişafını əngəlləmişdir. İçməli su çaylardan götürülür. Şəkini içməli suyla Kiş çayı və Xıncalı-Baxlınnskiy hövzələri təmin edir. Təpəli və dağınıq relyefə sahib olan Şəki, şəhərin bir neçə ayrı hissəyə bölünməsinə və nəticə etibarıyla gözəl bir təbii mənzərənin yaranmasıyla nəticələnmişdir. Şəhərin sahib olduğu dağ mənzərəsi onu daha da cazibədar edir.
== Maddi-mədəni irsi ==
Memarlıq abidələrindən [[Şəki xan sarayı]], [[Şəkixanovların evi]], [[Giləhli məscidi|Giləkli məscidi]]<nowiki/>nin minarəsi, məscid, qala divarları
Qədim şəhərin planlaşdırılmasının spesifik xüsusiyyətlərini ayırd etmək üçün şəhər küçələrinin ümumi konstruksiyası və Şəki arxitekturasının incələnməsi vacibdir. Azərbaycanın tədricən tikilən küçələrinə sahib digər orta əsr şəhərlərindən fərqli olaraq Şəkidə bu iş qısa bir müddətdə, həm də planlı bir şəkildə həyata keçirilmişdir. Şəkinin Gürcənçaya paralel olan əsas və ən uzun küçəsi tərkibində şəhərin ən mühüm arxitektura abidələrini özündə cəmləşdirir. Şəkinin bir çox küçələri tarixi və arxitektura abidələrinin mövcudluğu ilə diqqəti cəlb edir. Birinci yerdə əlbətdə, şübhəsiz ki, əsas küçə olan Şəki küçəsi durur. Bu küçələrdən günümüzdə fəaliyyət göstərən Heydər Əliyev, M.Ə.Rəsulzadə, Xoyski, Əfqanlar, Arxüstü, Gəncəlilər, Bağbanlar, Şərbabalar, Mirzə Fətəli Axundzadə, Mehdi Hüseyn küçələrini misal göstərmək olar.
| |||