Xəzər ovalığı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 16:
}}'''Xəzər ovalığı''' ({{lang-kk|Каспий маңы ойпаты}}) — Qazaxıstan və Rusiyanın Şərqi Avropa düzənliyində yerləşir. [[Xəzər dənizi]]nin şimal hissəsini əhatə edir.
== Coğrafiya ==
Xəzər ovalığı şimalda - Obşı Syrt, qərbdə Volqa dağları və Eeqeni, şərqdə - Ural yaylası və [[UstyurtÜstyurt]] ilə əhatə olunmuşdur. Ovalığın sahəsi 200 min km²-dir. Ovalığın maksimal hündürlüyü 149 m-ə qədərdir. Cənub hissəsi isə dəniz səviyyəsindən 28 m aşağıda yerləşir. Ovalığın şimal-qərb hissəsi, Erqeni dağları, Kumo-Manc çökəkliyi və Volqa arasındakı ərazi [[Qara torpaqlar]] adlanır. Səhra Xəzər çökəkliy<nowiki/>inin 3,5 mln. ha ərazisi əhatə edir.
 
[[Kalmıkiya]] ərazisinin 47,3 % təşkil edir<ref name="autogenerated3">[http://www.to08.rosreestr.ru/upload/to08/files/fgu/%D0%A1%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D0%B5%20%D0%B7%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BB%D1%8C%20%D0%B2%20%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B5%20%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D1%8B%D0%BA%D0%B8%D1%8F.doc Kalmıkiya Respublikasında torpaqların vəziyyəti]</ref>. Səhranın adı qışda qarın az yağması və bitkilərin qurumuş (qaralmış) çubuqlarının qara rəngə çalmasına görə verilmişdir<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/es/63933/%D0%A7%D1%91%D1%80%D0%BD%D1%8B%D0%B5 Qara Torpaqlar]</ref>. Səhranın sahəsi 40 000&nbsp;km² təşkil edir.
Sətir 23:
 
Ovalıqdan axan çaylar: [[Volqa]], [[Ural çayı|Ural]], [[Emba çayı|Emba]], [[Kuma çayı| Kuma]]), [[Terek]] və s. Kiçik çayları ([[Böyük Uzen| Böyük]] və [[Kiçik Uzen]], [[Vil]], [[Saqiz çayı|Saqiz]]) yayda quruyur və ya bir sıra boşluqlara dolaraq göl əmələ gətirir - [[Kamış-Samara gölü]], [[Sarpa gölü]]. Ərazidə çoxlu duzlu göllər vardır ([[Baskunçak]], [[Elton gölü|Elton]], [[İnder]], [[Botkul]] və s.).
 
== Geoloji quruluş ==
Xəzər ovalığı bir neçə iri tektonik stuktura sahibdir. Bunlar arasında Xəzər sineklizi, Erqeninski qalıxması, Noqay və Terek çökəkliklərini göstərmək olar. Ovalığın dörddə biri dəfələrlə dəniz altında qalmışdır. Şimal hissədə gilli, cənubda isə qumlu düzənliklər bunun bariz nümunəsidir.