Pomidor: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k →Xarici keçidlər: Şablonun Azərbaycan dilinə tərcümə edilməsi using AWB |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 134:
Əgər siz yuxuda pomidor yesəniz – deməli, siz şəfa tapırsınız. Yetişən pomidorlar ailə həyatınızda sizə xoşbəxtlik və sevinc bəxş edir. Əgər qız yuxuda pomidor görərsə, deməli, o, nikahdan sonra xoşbəxt olacaq.
Pomidorun tərkibində likorin var və o xərçəngi qızarmağa məcbur edir
Nə üçün likopin bu qədər əhəmiyyətlidir?
- Likopin antioksidant xassəsinə malikdir və xərçəngin yaranmasına cavabdeh olan sərbəst radikalların təsirindən insan hüceyrələrinin müdafiəçisi təsiri göstərir.
- Hüceyrə tsiklinin tənzimlənməsinə cavabdeh olan molekulun modulyatoru təsiri göstərir (şişləri reqressiyaya gətirərək).
- Şişlərin böyüməsini inhibitorlaşdıra bilir.
- Xərçəng hüceyrələrinin ölümünü və ya apoptoru induksiya edir.
Likopinin xərçəng əleyhinə mübarizədə səmərəliliyi prostat xərçəngində sübut olunub. Onun ağız boşluğu xərçəngində səmərəli olduğunu göstərən tədqiqatlar da var.
Harvard Universitetinin əməkdaşları kəşf ediblər ki, likopin istifadəsi həftədə ən azı 10 pay pomidor istifadə edən 48000 adamda prostat xərçəngi təhlükəsi 45% azalıb.
Prostat xərçəngi olduqda demək olar ki, şiş hüceyrələrinə qarşı öz aqressivliyini təkcə likopin yox, pomidorda olan digər maddələr də göstərir: C, E vitaminləri, beta-karotinlər və flavonoidlər. Onlar likopin ilə birgə xərçəngə qarşı təsir göstərir. Odur ki, likopinli əlavə əvəzinə pomidor istifadəsi faydalıdır. Həblər yalnız likopinə malikdir, pomidor isə xərçəngə qarşı birgə iştirak edən daha çox maddələrə malikdir.
Pomidorların hamısında eyni miqdarda likopin var?
Pomidor nə qədər yaxşı yetişirsə, o, bir o qədər çox likopinə malikdir. Armudu və raf pomidor daha çox likopinə malik olur. Likopin ilin vaxtından asılı olmayaraq istilikxana pomidorlarında az olur. Pomidor havada və yayda yetişməlidir. Likopinlər həmçinin yaşıl, bostanda yox, mağarada tam yetişən pomidorda da az olur.
Likopinin absorbsiyasını necə yaxşılaşdırmalı?
Likopinin bioəlçatanlığı və ya orqanizmin onu mənimsəmək xassəsi bizim onu hansı şəkildə istifadə etməyimizdən asılıdır. Məsələn, zeytun yağı ilə o, yaxşı mənimsənilir. Tədqiqatlar təsdiq edir ki, pomidor pasta, sous və ya ketçup kimi istifadə edildikdə mədənin likopini absorbsiyası çiy şəkildə və ya şirə şəklində istifadəsində olduğuna nəzərən 2,5 dəfəyə qədər çox olur. Bu, onunla əlaqədardır ki, likopin yağda həll olan olduğundan yağlarla və bitki yağları ilə birlikdə yaxşı mənimsənilir. Yüksək temperaturda pomidorun hüceyrələrinin divarları dağılır (qeyd edək ki, hüceyrə divarı likopinin mənimsənilməsini çətinləşdirir).
Əhəmiyyətlidir! Daha çox likopini biz qatılaşmış pastada və sousda aşkar edirik. Əgər pomidor 100°C-dən yuxarı temperaturda hazırlanırsa, sousda likopinin miqdarı artır.
Pomidorda olan və xərçəng əleyhinə təsirli digər maddələr: flavonoidlər (kversetin və naringenin); xlorogen, kafein tipli sinamin turşuları. Onların da pomidorda miqdarı yüksək temperatur təsiri ilə artır.
İstifadə. Təklif olunur ki, gündə 30 mq likopin istifadə olunsun, bu da 1 kq pomidora uyğundur, onda onun xərçəng əleyhinə təsiri təminatlıdır. Hazırlandıqda likopin və flavonoidlərin qatılığı artır, odur ki, pomidoru sous və ketçup kimi istifadə yaxşıdır (evdə hazırlanmalıdır, mağazada satılanda həddən çox şəkər olur).
Xərçəng əleyhinə pomidor sousu. Ekstra soyuq sıxma ilə alınmış zeytun yağında iki diş doğranmış sarımsaq və bir baş soğanı qovurun. Bir kiloqram yetişmiş, sürtkəcdən keçirilmiş pomidor əlavə olunur. Sonra zeytun, kurkuma, bibər əlavə olunur və zəif odda 20 dəqiqə müddətində hazırlanır.{{qaralama}}
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
1. Фернандес Одиле. Мои рецепты от рака. Откровения врача, победившего болезнь / Одиле Фернандес, – Москва, Эксмо, 2019, 512с. – Рак победим.
2. nkpi.az 2019-10-19
== Xarici keçidlər ==
| |||