Mauriya imperiyası: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
k clean up, replaced: orijinal_ad → orijinal_adı using AWB |
||
Sətir 1:
{{Tarixi dövlət
|adı = ''Mauriya''<br/>
|
|status = İmperatorluq
|himn =
Sətir 9:
|izah_gerb =
|xəritə = Maurjovská říše.png
|izah_xəritə = Aşoka zamanı Mauriya imperiyasının ərazisi
{{Legend|#85B378|Ən geniş halında}}
Sətir 95 ⟶ 94:
== Şimali Hindistan E.ə. VI-IV əsrlərdə ==
Eramızdan əvvəl VI-IV əsrlərdə Hindistanın şimal-qərbində hələ xırda dövlət birləşmələri öz varlığını saxlayırdı. [[E.ə. VI əsr]]in sonunda bu ərazi [[İran]] [[Əhəməni dövləti]]nə birləşdirilmişdi və iyirminci [[satrap]]lığa daxil idi. Hisndistanın bu vilayəti Əhəmənilərə ildə 360 talant (təxminən 9 ton) qızıl qum göndərirdi.<ref>Бонгард-Левин Г.М. "Индия эпохи Маурьев" М., 1973.</ref> Əhəməni dövləti zəifləyən zaman hind satraplığı tabeçilikdən çıxdı.
[[Makedoniyalı İskəndər]] Əhəməni dövlətini süquta uğratdıqdan sonra [[e.ə. 327]]-ci ildə Hindistanın qərb torpaqlarına daxil oldu. Hinsitanın Taksila vilayətinin hökümdarı Ambxi döyüşsüz təslim oldu. Eyni zamanda İskəndərə xərac verməyə razı oldu.<ref name="Historic.Ru: Всемирная история">[http://historic.ru/books/item/f00/s00/z0000017/st076.shtml Образование империи Маурьев]</ref> İskəndər puru tayfalarının hökümdarı Por ilə döyüşə girməli oldu. Por şücaətlə vuruşurdu, lakin yaralanaraq əsr düşdü. İskəndər onu cəsurluğuna görə hakimiyyətdə saxladı. İskəndər buradan şərqə adlamaq, [[Qanq]] vadisini tutmaq niyyətində idi. Lakin sonda döyüşçülər qayıtmağı tələb etdilər. İskəndərin müdaxiləsini gözləyən Nand hökümdarı ona qarşı 200 min piyada, 20 min süvari, 2 min cəng arabası, 3 min fil toplamşdı.<ref name="Historic.Ru: Всемирная история"
== Vahid dövlətin yaranması ==
İskəndərin vəfatından sonra onun varisləri arasında hakimiyyət uğrunda uzun-uzadı mübarizə başladı. Belə şəraitdə hindlilər də yunan-makedon hərbi dəstələrinə qarşı qalxdılar. Mübarizənin başında Mauriya sülaləsindən olan Çandraqupta dayanmışdı. O, [[e.ə. 317]]-ci ildə yadellilərin Hindistanı tərk etməsinə nail oldu; elə həmin il [[Qanq çayı]] vadisnə hücum edib [[Nand sülaləsi]]nin hakimiyyətinə son qoydu. O, Mauriya (pali dilində "tovuz quşu" mənası verir) sülaləsinin əsasını qoydu. [[E.ə. 305]]-ci ildə [[I Selevk Nikator]] yunan-makedon hakimiyyətini bərpa etmək üçün Hindistana soxuldu, lakin heç bir müvəffəqiyyət əldə edə bilmədi. I Selevk müasir [[İran]] və [[Əfqanıstan]] ərazisinin çox hissəsini Çandraquptaya güzəştə getməyə məcbur oldu. Bundan sonra selevkilər bir daha Hindistan torpaqlarına soxulmadılar. Münasibətləri möhkəmləndirmək naminə sələviklər Çandraquptanın sarayına səfr göndərdilər. Bu səfr [[Meqasfen]] idi. O gördüklərini "Hindika" əsərində təsvir etmişdi.<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/sie/10607/%D0%9C%D0%90%D0%A3%D0%A0%D0%AC%D0%95%D0%92 МАУРЬЕВ ГОСУДАРСТВО]</ref>
| |||