Ağrı dağı: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k →Xarici keçidlər: clean up using AWB |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 38:
|Commonsda kateqoriya =
}}
'''Ararat, Ağrı dağı''' ([[Səlcuqlar]] dövründə: ''Eğri dağ'', Qərb dillərində: ''Ararat'', {{lang-ku|Çiyayê Agirî}}, {{dil-hy|Մասիս, Masis}}) — [[Türkiyə]]nin ən yüksək
Dağın 65% -i İğdır vilayətindədir, qalan 35% -i isə Ağrıdadır.
Ağrı dağı 2 yanaşı vulkan konusundan ibarətdir: 5137 metr hündürlüyə malik olan Böyük Ağrı dağı Anadolu yarımadasının və Kiçik Qafqaz dağ sisteminin ən yüksək zirvəsidir. Dağ 4000 metrədək Kaynozoy tipli bazalt, daha sonra andezit süxurlarından təşkil olunmuşdur. 4250 metrdən başlayaraq zirvəsi sayı 30-dan çox daimi buzlaqlarla örtülmüşdür. Ən iri buzlağın uzunluğu 2 km-ə çatır. Böyük Ağrı dağının yamaclarında Sərdarbulaq yaylası və 3896 m yüksəkliyə malik Kiçik Ağrı dağı yerləşir. Hər iki dağın ətəyinin birlikdə çevrəsi təqribən 128 km. təşkil edir.▼
▲Ağrı dağı 2 yanaşı vulkan konusundan ibarətdir: 5137 metr hündürlüyə malik olan Böyük Ağrı dağı Anadolu yarımadasının və Kiçik Qafqaz dağ sisteminin ən yüksək zirvəsidir. Dağ 4000 metrədək Kaynozoy tipli bazalt, daha sonra andezit süxurlarından təşkil olunmuşdur. 4250 metrdən başlayaraq zirvəsi sayı 30-dan çox daimi buzlaqlarla örtülmüşdür. Ən iri buzlağın uzunluğu 2 km-ə çatır. Böyük Ağrı dağının yamaclarında Sərdarbulaq yaylası və 3896 m yüksəkliyə malik Kiçik Ağrı dağı yerləşir. Hər iki dağın ətəyinin birlikdə çevrəsi təqribən 128 km. təşkil edir. Dini ədəbiyyatda, [[Nuhun gəmisi]]nin saya oturduğu ilk torpaq bu dağın zirvəsi olmuşdur. Tarixi mənbələrdə Ağrı dağının müxtəlif dillərdə işlədilən "Kuh - i Nuh", "Cebel ül Haris" kimi adlarına rast gəlinir.[[Marko Polo]]nun çıxılması mümkün olmayan kimi qiymətləndirdiyi bu dağa mənbələrə görə ilk dəfə [[9 oktyabr]] [[1829]]-cu ildə prof. [[Frederik von Parat]] qalxa bilmişdir. İlk qış solo çıxışı isə [[21 fevral]] [[1970]]-ci ildə [[Türkiyə Dağçılıq Federasiyası]]nın sabiq sədri Dr. [[Bozqurt Ergör]] tərəfındən gerçəkləşdirilmişdir. [[1980]]-ci illərdə minlərlə alpinist Ağrı dağını ziyarət etmişdir. [[1990]]-cı ildən etibarən dağa qalxmaq qadağan olunsa da, [[1998]]-ci ildə bu qadağa aradan qaldırılmışdır.
== Adları və etimologiyası ==
Dağın türkcə adı Ağrı dağı [[Son orta əsrlər]]dən bəri bu dildə istifadə edilir. Dağın ənənəvi [[farsca]] adı '''Kūh-e Nūḥ''' (کوه نوح), Nuh dağı deməkdir. [[Kürdcə]] '''çiyayê Agirî''' adlı dağ bu dildə "Odlu dağ" deməkdir.
'''Ararat''' adı, qədim zamanlarda Ərmən yaylasında yaşayan [[Urartu]]lar üçün [[ivritcə]] istifadə olunan ָרָרָט ('RRṬ) sözünün [[Yunan dili]]ndən tərcüməsidir. Dünyada dağ ümumiyyətlə bu adla tanınsa da, dağın yerləşdiyi bölgədə yaşayan heç bir sakin bu addan dağa istifadə etməmişdir.
== Xarici keçidlər ==
| |||