Qarabağ: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 2:
'''Qarabağ''' —Azərbaycanın tarixi-etnoqrafik vilayəti.
[[1747]]-ci ildə [[Nadir şah Əfşar]]ın ölümündən sonra [[Cavanşirlər sülaləsi|Cavanşir sülaləsi]]<nowiki/>ndən olan [[Pənahəli xan]] [[Qarabağ xanlığı]]nın əsasını qoymuşdu. Qarabağ xanlığı [[Kiçik Qafqaz]] dağlarının cənub-şərqində yerləşirdi. Xanlığın sərhədləri [[Araz çayı]]<nowiki/>ndan [[Göyçə gölü]]<nowiki/>nədək, [[Tərtərçay|Tərtər çayı]]<nowiki/>ndan bütün düzənlik və [[Dağlıq Qarabağ]]ı, [[Zəngəzur]]u, [[Bərgüşad mahalı|Bərgüşad]]ı əhatə etməklə [[Mehri]], [[Tatev]] və [[Sisian]]<nowiki/>a qədər uzanırdı. Xanlıq [[Şəki xanlığı|
[[Səfəvilər|Səfəvi]] dövründə [[Qarabağ bəylərbəyliyi
[[1763]]-cü ildə Pənahəli xanın ölümündən sonra hakimiyyətə [[İbrahimxəlil xan]] gəldi. [[Xəmsə məliklikləri|Məlikliklər]]ə qarşı uğurlu müharibələr aparıldı. Ədəbiyyat və elm sahəsində Pənahəli xan dövrünə nisbətən daha çox irəliləyiş oldu.<ref name="Ədəbiyyat">Əmrаhоv Mаis, Çingizоğlu Ənvər, Həsənоv Hаbil.s.172.</ref> İbrahimxəlil xanın dövründə Şuşada [[Yuxarı Gövhər ağa məscidi|Gövhərağa məscidi]] inşa olundu. Lakin İbrahimxəlil xanın hakimiyyətinin sonlarında xüsusən də [[Ağa Məhəmməd şah Qacar|Ağaməhəmməd şah Qacar]]ın yürüşlərindən və [[Rusiya-İran müharibəsi (1804-1813)|Rusiya-Qacar müharibələri]]<nowiki/>ndən sonra xanlıq zəifləməyə başladı. Ağaməhəmməd şah Qarabağa [[1795]] və [[1797]]-ci illərdə 2 yürüş etdi. İkinci yürüşdə [[Şuşa qalası]]<nowiki/>nı ələ keçirməyə nail oldu. Lakin onun Şuşada qətlə yetirilməsindən sonra İbrahimxəlil xan hakimiyyətini yenidən bərpa edə bildi.<ref name="Başlıq"/>
Sətir 20:
|title= The CIA World Factbook: Transnational Issues in Country Profile of Azerbaijan
|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/aj.html#Issues
|accessdate=22 avqust 2016}}</ref> 1991-1994-cü illərdə Qarabağda və dövlət sərhədində baş vermiş döyüş əməliyyatlarında 11.557 Azərbaycan hərbçisi şəhid olub.<ref name="soyuq">{{cite web|title=Qarabağ müharibəsində nə qədər şəhid vermişik? – Foto|url=https://oxu.az/society/11399|website=oxu.az|publisher=oxu.az|accessdate=4 iyun 2018}}</ref> Ən çoxsaylı itkilər 1992-1994-cü illərdə davam edən hərbi əməliyyatlar zamanı baş verib.<ref name="spartan"/> Erməni qüvvələrinin əsas itkiləri Azərbaycan ordusunun 1992-ci ilin yayında həyata keçirdiyi uğurlu hücum əməliyyatları zamanı qeydə alınıb.<ref name="spartan"/> Azərbaycan ordusunun itkiləri isə əsasən Ağdam döyüşlərində, habelə 1994-cü ilin qış-yaz aylarında Kəlbəcəri geri almaq üçün təşkil edilmiş hücum əməliyyatlarında baş verib.<ref name="spartan">{{cite web|title=Qarabağ müharibəsində ən çox hansı rayon itki verib?|url=http://musavat.com/news/olke/qarabag-muharibesinde-en-chox-hansi-rayon-itki-verib_169860.html|website=musavat.com|publisher=musavat.com|accessdate=4 iyun 2018}}</ref> [[1994]]-cü ilin mayında [[Rusiya]]nın dəstəyi ilə [[Bişkek protokolu|atəşkəs]] əldə olunmuşdur. Daha sonra münaqişənin ATƏT-in prinsipləri əsasında sülh yolu ilə danışıqlar vasitəsi ilə həlli üçün [[ATƏT-in Minsk qrupu]] yaradılıb.
== Tarix ==
|